İLETİŞİM BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 21

Üretim ilişkileri ve toplumsal düzen arasında­ki bağı ortaya koyan sosyolog Ferdinand Tönnies’dir. Tönnies, bu bağı açıklamak için Gemeinschaft (cemaat) ve Gesellschaft (top­luluk) kavramlarını geliştirmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Kitle, birbirine benzer insanlardan oluşan bir yığın
olarak kabul edilmektedir. Kitle; aralarında güçlü iletişim ve etkileşim ilişkisi olmayan insanlardan oluşan bir topluluktur. Bu nedenle cevap A'dır.

Kitle toplumu kavramını ortaya ilk atan kişi olarak kabul edilen Fransız düşünür Alexis de Tocqueville'ye e göre modern toplum, kalıtsal ilkeler ve geleneksel bağımlılık ilişkileri tarafından değil, yaşamın her alanını kaplayan ve bireyselcilik, materyalizm ve toplumsal istikrarsızlığı besleyen bir eşitlikçilik tarafından yönetilmektedir. Bu nedenle cevap D'dir.

Anomi, toplumsal geçiş süreçlerinde ya da bir toplumun bir kesiminin hızla değişmeye başladığı süreçte ortaya çıkan kuralsızlıktır. Bu kavram Tocqueviile’in görüşlerini kabul ederek eklemeler yapılması sonucunda Emile Durkheim tarafından geliştirilmiştir. Bu nedenle cevap B'dir.

Kitle iletişim süreci anonim, heterojen bir alıcı kitlesine iletilerin gönderilmesi işidir. İletileri alan alıcılar çok büyük bir coğrafyaya yayılmış, sayılamayacak
kadar fazla insandan oluşmaktadır. Buradan yola çıkarak kitle iletişimine maruz kalan kitlenin temel özellikleri; heterojen, anonim, birbirinden ayrı ve aralarında sıkı bağlar olmayandır. Bu nedenle cevap D'dir.

Kitle iletişimine maruz kalan insanlar birbirlerini tanımadıkları için anonimdirler; aynı biçimde kitle iletişiminde iletiyi gönderen kaynak da kitleyi tanımamaktadır. İletinin alıcıları da fiziksel olarak birbirinden uzaktır ve fiziksel bir mekanı paylaşmazlar. Kitleyi oluşturan bireyler toplumsal bir kurum aracılığıyla birbirlerine bağlı değillerdir. Bu nedenlerle:

Bu nedenle cevap C'dir.

Kitle iletişiminin doğasında beş öğe bulunmaktadır. Bunlar:

Bu nedenle cevap E'dir.

Eşik bekçileri; kitleye ulaşan iletişim içeriğinin üzerinde kontrolü olan
kişi ya da gruplardır. Eşik bekçileri bazen, gazete editörü, haber dairesi başkanı gibi “görünür” olurlar. Bir kitle iletişim kuruluşunu oluşturmak ve onun devamlılığını sağlamak çok büyük miktarda paranın yönetilmesini gerektirmektedir. Milyarlarca dolarlık bir kaynağı gerektirir, bunun için kitle iletişim kuruluşlarının doğru bir biçimde örgütlenmesi gerekir. Bir kitle iletişim aracının çalışmasını sağlamak, paranın kontrolü, çalışanların yönetimi, faaliyetlerin koordinasyonu gibi işlerin zamanında ve eksiksiz yapılmasını gerekli kılar. Bütün bu görevleri başarabilmek iş bölümü, tanımlarının açıkça ortaya konması, odaklanma ve sorumluluk istemektedir. Kitle iletişim kuruluşları kâr amaçlı kuruluşlardır. Kamusal yayıncılık yapan kuruluşların dışındaki tüm kuruluşların amacı kârlarını arttırmaktır. Bu nedenle cevap A'dır.

Kitleyi oluşturan bireyler toplumsal bir kurum aracılığıyla birbirlerine bağlı değillerdir. Bu nedenlerle:

Kitle gazetelerinin ortaya çıkabilmesi için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmekteydi:

Bu nedenle cevap E'dir.

Roma İmparatorluğunda senato kararları bal mumu tabletlere yazılarak şehir meydanına asılmaktaydı. Fethedilen topraklar, toplumsal olaylar, senato kararları, gladyatör dövüşlerinin sonuçları gibi konular bu tablette yazmaktaydı. Okuma bilen yurttaşlar bu tabletleri yüksek sesle okuyarak içeriğin, okuma bilmeyenler tarafından da öğrenilmesini sağlarlardı. Bu tablet Acta Diurna idi. Bu bağlamda Acta Diurna ilk gazete örneği olarak sayılabilir. Bu nedenle cevap B'dir.

Kitle iletişim araçlarının toplumun ufkunu gözetleme, dikkati odaklaştırma, gündem koyma ve saptama işlevleri bulunmaktadır. Bu nedenle cevap E'dir.

Roma İmparatorluğunda senato kararları bal mumu tabletlere yazılarak şehir meydanına asılmaktaydı. Fethedilen topraklar, toplumsal olaylar, senato kararları, gladyatör dövüşlerinin sonuçları gibi konular bu tablette yazmaktaydı. Okuma bilen yurttaşlar bu tabletleri yüksek sesle okuyarak içeriğin, okuma bilmeyenler tarafından da öğrenilmesini sağlarlardı. Bu tablet Acta Diurna idi. Doğru yanıt B'dir.

Tarihin ilk gazetesi olarak kabul edilen Acta Duirna tabletleri MÖ 100 yıllarına aittir. Doğru yanıt A'dır.

Kitle iletişimi ve kitle iletişim araçlarının özellikleri şunlardır:
• İzleyici kitle geniştir; sadece belirli bir gruba değil, yerel, bölgesel, ulusal, uluslararası topluluklara seslenir.
• İzleyici kitle çeşitli toplumsal kümelerden gelen değişik niteliklere sahip insanlardan oluşan bir topluluktur.
• Kitle iletişimi kamusaldır; içeriği herkese açıktır, üyelik esasına göre işlemez.
• Kitle iletişim araçları kaynaktan uzakta bulunan, birbirlerinden de ayrı olarak konumlanmış çok sayıda insanla aynı anda
ilişki kurabilir. Aynı andalık özelliği, coğrafi sınırları aşar.
• Kitle iletişimi karmaşık biçimsel kurumları gerektirir; kamusal ve tecimsel yayın (özel kuruluşlar) kuruluşlarının düzenlenişinde
toplumsal ve siyasi yapı gözetici ve belirleyicidir.
• İletişimciyle izleyici kitle arasındaki ilişki kitlenin kişisel tanıklığı olmayan profesyonel iletişimci rolündeki kişiler aracılığıyla kurulur; gazeteci, reklamcı, editör, programcı, yapımcı gibi yayın mutfağında olan ve iletişim bilgilerini iletilebilir mesajlara dönüştüren karar vericiler, izleyici kitle tarafından tanınmadığı gibi sunucuların görünen kimlikleri ile gerçek kimlikleri arasında
da farklılıklar vardır.
• Kitle iletişiminde, iletişim geri döndürülmesi olanaksız bir biçimde tek yönlüdür ve izleyici kitlenin anında cevap verme olasılığı
fiilen dışlanmaktadır; araçların doğaları karşılıklığa izin verecek şekilde planlanabileceği halde, bu akan iletişimin denetlenebilirliği
ortadan kalkacağı için dışlanır.
• Kitle iletişim araçlarının ürünleri fiziksel ve parasal anlamda halkın çoğunluğu için kolayca elde edilebilir ürünlerdir ancak elde edilebilirlik her zaman tam bir benimsenme değildir. Doğru yanıt C'dir.

İlk bilgisayar, aslında bir hesap makinesiydi. 17. yüzyılda Fransız felsefeci ve matematikçi Blaise Pascal, bilgisayar teknolojisinin önünü açtı. Doğru yanıt D'dir.

Radyonun teknik yapısıyla ilgili ilk icat, 1860 yılında telsizin babası olarak bilinen Maxwell tarafından yapılmıştır. Işık dalgalarına ek olarak elektromanyetik dalgaların varlığını ilk fark eden Maxwell’dir. Bu dalgaların ışık hızında yayılması gerektiğini söylemiştir. Doğru yanıt D'dir.

Eşik bekçileri, kitle iletişimini karakterize eden bir faktördür.  Eşik bekçileri; kitleye ulaşan iletişim içeriğinin üzerinde kontrolü olan kişi ya da gruplardır. Eşik bekçileri bazen, gazete editörü, haber dairesi başkanı gibi “görünür” olurlar. Doğru yanıt B'dir.

Türkiye'de ilk radyo yayınları 1927 yılında başlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Bu kuruluşlar rekabetin çok olduğu ortamlarda bulunurlar.