Aof Panel

Soru 1

Seçeneklerden hangisi kitle toplumunun oluşum nedenlerinden biri değildir?

Soru 2

Radyo yayınları ne zaman ortaya çıkmıştır?

Soru 3

İnternet ilk olarak hangi amaçla ortaya çıkmıştır?

Soru 4

Osmanlı İmparatorluğu'nda modernleşme hareketlerinin halka benimsetilmesi için hangi gazete kullanılmıştır?

Soru 5

Kitle iletişim araştırmalarına yönelik ilk ampirik çalışmalar hangi ülkede gerçekleştirilmiştir?

Soru 6

Seçeneklerden hangisi tutumun üç temel kurucu öğesini içerir?

Soru 7

ABD New York kentinde Orson Welles'in radyoda seslendirdiği hangi romandan uyarlanan metinle halk panik yaşamıştır?

Soru 8

Sigaranın zararları ile ilgili kamu spotlarında "sigarayı bırak hayatı bırakma"mesajı hangi kitle iletişim tekniğine örnektir?

Soru 9

Aşağıdakilerden hangisi endüstri devrimi sonrasında artan kentleşme ve iletişim araçlarının yaygın kullanımı nedeniyle ulaşılan yeni toplum yapısının adıdır?

Soru 10

Aşağıdakilerden hangi tarihte Osmanlı hanedanlığı tarafından modernleşme hareketinin halka anlatılması ve benimsetilmesi amacıyla Türkçe gazete olan Takvim-i Vekayi yayın hayatına başlamıştır?

Soru 11

"İnsanların çevresindeki uyaranların ya da olayların ayrımında olması ve onları yorumlama süreci” ya da “insanın yakınındaki dünyadan etkin bir şekilde malzeme seçimi yapması ve bu malzemeyi anlamlandırması” olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

Soru 12

İnsanlar olay ya da nesneleri algılarken aynı zamanda onu sevme ya da sevmeme, hoşlanma ya da hoşlanmama gibi bazı izlenimlerin etkisine sahiptirler. Bu durum aşağıdaki hangi algı türü ile ilgilidir?

Soru 13

Aşağıdakilerden hangisi Harold Lasswell'in 1948 yılında geliştirdiği “Lasswell formülü” ya da “iletişim zinciri” olarak adlandırılan modelindeki iletişim sürecinin öğelerinden biri değildir?

Soru 14

Aşağıda belirtilen özellikler iletişime yönelik modellerden hangisi için söylenmiştir?

Soru 15

Aşağıdakilerden hangisi “Örgütlü inandırma etkinliği; çeşitli inandırıcı araçlarla fikirlerin ve değerlerin yayılması” olarak tanımlanabilir?

Soru 16

Aşağıdakilerden hangisi bir propaganda tekniği olarak gösterilemez?

Çözüm Açıklaması

En çok yararlanılan yedi propaganda tekniği ise şöyle açıklanabilir:
• Ad takma: Bir düşünce ya da gruba kötü nitelendirici bir isim takma olarak da bilinir.
Böylelikle söz konusu düşünce ya da grup hiç dinlenmeksizin reddedilir. Reklamcılık alanında
rakip firmanın adı telaffuz edilmek istenmediği için pek kullanılan bir yöntem değildir. Ad
takma daha çok siyasal kampanyalarda görülür. Örneğin bir taraf için “özgürlük savaşçısı” olan
bir grup bir başka taraf için “asiler” ya da “direnişçiler” şeklinde nitelenebilir.
• Gösterişli genelleme: Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek
demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır.
Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu
şekilde yorumlanabilir.
• Transfer: Bir şeyi saygı duyulan ya da olumlu kabul edilen sembol, simge ya da sözcük gibi bir
başka şeye transfer ederek anlatma anlamına gelir. Transfer tekniği çağrışım yoluyla işler.
Transfer bazen iki insanın birlikte fotoğraf çetirmesi yoluyla da işler; ünlü bir kişiyle bir resim,
film, beste aracılığıyla geniş kitlelere ulaşılabilir ve olumlu çağrışımlar yoluyla propaganda
başarıya ulaşabilir.
• Tanıklık: Toplumda itibarlı kişilerin desteğini kullanmadır. Tanıklık hem reklamcılık hem de
siyasi kampanyalarda sıklıkla kullanılan bir tekniktir.
• Halktan biri: İzleyicilerle aynı gruptan olan bir bireyin ortalama insanlara yakınlığını ve benzer
özelliklerini vurgulamak şeklinde tanımlanır. Özellikle siyasi kampanyalarda parti liderinin
toplumu yeterince tanıdığını anlatmak için yararlanılır.
• Kağıt derme: Bir düşünce ya da tezin doğruluğunu anlatmak için onu destekleyen görüş ve
uygulamalara yer verme şeklinde açıklanabilir. Örneğin bir kitabın tanıtımını yaparken o esere
ait eleştirmenlerin söylediği sadece olumlu şeylerden söz etme ve olumsuz eleştirileri hiç
kullanmama ya da daha az kullanma bu yönde bir propaganda tekniğidir.
• Herkes yapıyor: Evrensel destek temasının desteklenmesi anlamına gelir. Örneğin savaş
zamanlarında bütün ülkelerde insanların fedakarlık yaptığı ve devlete destek verdiğinin altının
çizilmesi bu tür bir propagandadır. “Herkes bu ürünü alıyor, sen de al” demek de aynı teknik
içine girer.

Soru 17

Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır. Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu şekilde yorumlanabilir. Bu özellikler ile hangi propaganda tekniğinden bahsediliyor olabilir?

Çözüm Açıklaması

En çok yararlanılan yedi propaganda tekniği ise şöyle açıklanabilir:
• Ad takma: Bir düşünce ya da gruba kötü nitelendirici bir isim takma olarak da bilinir.
Böylelikle söz konusu düşünce ya da grup hiç dinlenmeksizin reddedilir. Reklamcılık alanında
rakip firmanın adı telaffuz edilmek istenmediği için pek kullanılan bir yöntem değildir. Ad
takma daha çok siyasal kampanyalarda görülür. Örneğin bir taraf için “özgürlük savaşçısı” olan
bir grup bir başka taraf için “asiler” ya da “direnişçiler” şeklinde nitelenebilir.
• Gösterişli genelleme: Bir şeyi etkin bir sözcükle “iyi” kabul edilen bir deyimle ilişkilendirmek
demektir. Böylelikle söz konusu şeyi kanıtları gözden geçirmeksizin kabullendirme amacı taşır.
Reklamcılık alanında yoğun olarak kullanılır. Örneğin “Kola hayat katar” gibi bir ifade bu
şekilde yorumlanabilir.
• Transfer: Bir şeyi saygı duyulan ya da olumlu kabul edilen sembol, simge ya da sözcük gibi bir
başka şeye transfer ederek anlatma anlamına gelir. Transfer tekniği çağrışım yoluyla işler.
Transfer bazen iki insanın birlikte fotoğraf çetirmesi yoluyla da işler; ünlü bir kişiyle bir resim,
film, beste aracılığıyla geniş kitlelere ulaşılabilir ve olumlu çağrışımlar yoluyla propaganda
başarıya ulaşabilir.
• Tanıklık: Toplumda itibarlı kişilerin desteğini kullanmadır. Tanıklık hem reklamcılık hem de
siyasi kampanyalarda sıklıkla kullanılan bir tekniktir.
• Halktan biri: İzleyicilerle aynı gruptan olan bir bireyin ortalama insanlara yakınlığını ve benzer
özelliklerini vurgulamak şeklinde tanımlanır. Özellikle siyasi kampanyalarda parti liderinin
toplumu yeterince tanıdığını anlatmak için yararlanılır.
• Kağıt derme: Bir düşünce ya da tezin doğruluğunu anlatmak için onu destekleyen görüş ve
uygulamalara yer verme şeklinde açıklanabilir. Örneğin bir kitabın tanıtımını yaparken o esere
ait eleştirmenlerin söylediği sadece olumlu şeylerden söz etme ve olumsuz eleştirileri hiç
kullanmama ya da daha az kullanma bu yönde bir propaganda tekniğidir.
• Herkes yapıyor: Evrensel destek temasının desteklenmesi anlamına gelir. Örneğin savaş
zamanlarında bütün ülkelerde insanların fedakarlık yaptığı ve devlete destek verdiğinin altının
çizilmesi bu tür bir propagandadır. “Herkes bu ürünü alıyor, sen de al” demek de aynı teknik
içine girer.

Soru 18

İki Aşamalı Akış Kuramı'na göre aşağıdakilerden hangisi kanı (kanaat) önderlerine örnek olarak gösterilemez?

Soru 19

Politikacıların halk konuşmaları, afişler, ilan ve broşürler etki-tepki modeli bağlamında hangi adla ifade edilir?

Soru 20

Aşağıdakilerden hangisi Hadley Cantril'in, CBS radyo kanalında yayınlanan Dünyalar Savaşı oyunu sonrası yaptığı çalışmalar sonucunda ulaşılan sonuçlardan değildir?

İLETİŞİM KURAMLARI - Deneme Sınavı - 20