İLETİŞİM ORTAMLARI TASARIMI - Deneme Sınavı - 23

Alıcı ilk iletiye yansıma verdiği andan itibaren kaynak durumuna geçer. Bu süreç, dönüşümlü olarak iletişim sürdüğü sürece devam eder; kaynak ve alıcı rol değiştirir.

Algı; nokta, çizgi ve boşluklar imajın bileşenleridir. Bunlar farklı boyut, şekil, renk, ışık şiddeti ve yapılarda olabilir. Gestalt psikolojisine göre beyin bu duyularla beslenir ve yaşamımızda, düzensiz dünyamızı organize etmeye yardımcı olur. Duyularımızın, özellikle görme duyumuzun şekillendirme eğilimine, parçaları bütünleştirerek algılamasına “Gestalt etkisi” denir. İnsan gözünün ve beyninin elde ettiği bilgi temelinden türetilen Gestalt Kanunları 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkarılmıştır. Gestalt psikologlarına göre, algının düzenleme sisteminde parçalardan oluşan görüntüye anlam vermek için, parçalar kümelenerek bütünü oluşturur. Görsel iletişimde geçerli Gestalt ilkeleri şöyle sıralanabilir:

Bu bilgilerden anlaşıldığı gibi doğru cevap D’dir. Odak noktası ise görsel iletişimde geçerli Gestalt ilkesi değildir, tasarım prensiplerinden biridir.

Ostrakon, Eski Yunanlılar'ın halk toplantılarında oylarını üzerine yazdıkları çanak çömlektir.

Kırmızı: insanları uyarır, açlığı kamçılar, heyecanlandırır, kan akışını hızlandırır. İştah açması nedeniyle gıda firmaları logolarında kırmızıyı çok kullanır. Yeşil: Güven verir, rahatlatıcıdır ve yaratıcılığı körükler. Güven vericiliği nedeniyle banka logolarında sıkça kullanılır. Siyah: Gücü ve tutkuyu simgeler. (Batı’da matemi temsil eder ancak Japonya’da siyah mutluluktur). Siyah zeminde fon olarak kullanıldığında karamsarlığı ve matemi çağrıştırır. Mavi: Sakinlik simgesidir. Mavinin kan akışını yavaşlattığının düşünülmesi nazar boncuğunun renginin mavi olmasına yol açmıştır. Lacivert: Sonsuzluğu, otoriteyi, verimliliği simgeler. Dünyadaki birçok firmanın logosunda yer alması buna bağlanabilir. Mor: Nevrotik duyguları uyardığından insanların bilinçaltına korku saldığı düşünülmektedir. Pembe: Rahatlık hissettiren renktir. Aynı zamanda çocuk rengidir. Sarı: Dikkati en çok çeken renktir ve geçiciliğin sembolüdür. Taksilerde ve araç kiralama şirketlerinde kullanılmasının nedeni de budur. Beyaz: İstikrarı, devamlılığı ve temizliği, masumiyeti simgeler. Bu nedenle politikacılar temiz ve dürüst izlenimi vermek için bu rengi seçer. Kahverengi: İnsan hareketlerini hızlandırır. Bu nedenle de fast food mekânlarında sık rastlanır. Dikkat çekmediği için kıyafetlerde pek tercih edilmez. Doğru cevap B seçeneğidir.

İçeriği zengin kılar

Programı hazırlayanlara, sunanlara, teknik alt yapıyı oluşturup yayına hazır hale getiren ve yayınlayanlara yayıncı adı verilir. En genel hatlarıyla yayıncılar şu kişilerden oluşur; prodüktör veya program yapımcısı, spiker veya sunucu, teknisyen veya teknik yapımcı. Sponsor ise reklam amacıyla programın yapımına maddi destek sağlayan kişi yada işletmeler olarak tanımlanabilir. Doğru yanıt E’dir.

Prodüktör veya program yapımcısı, diğer insanların yeteneklerini ve yarattıklarını işleyip, ona yeni şekiller veren bir sanatçıdır. Programı yaratan, ona biçim veren kişi, program yapımcısıdır. Çeşitli parçaları bir doku hâline getirir ve bir bütün olarak sergiler. Doğru cevap B’dir.

Programın vitrini, sesiyle, doğaçlama sunuşuyla, yaptığı röportajlar ve telefon konuşmalarıyla, yazılan metni yorumlamasıyla programa hayat veren kişidir. Dinleyicinin düş gücünü harekete geçirmek için bilgisini, duyarlığını ve yeteneğini ortaya koyar. Bunun yanı sıra bilginin inandırıcılığını ortaya koyan da spikerdir. Doğru cevap A’dır.

Yayın masasını kullanan, gerektiğinde banda alınmış konuşmaları, röportajları, müzikleri veya blok bir programı montajlayan, sesleri ve müzikleri alan, telefon bağlantılarını yapan, efektleri hazırlayan, müzikleri çalan, mikrofonları ayarlayan ve yapım ve yayınla ilgili her tür teknik alt yapıyı düzenleyen ve bunlardan sorumlu olan kişi "teknik yapımcıdır". Doğru cevap D’dir.

Ulusal, kurumsal ve mesleki sorumlulukla birlikte bir radyo programı hazırlanırken büyük önem taşıyan noktalar vardır. Bunlar; uygunluk, denge, eleştiriler, tarafsızlık ve yasalara saygıdır. Ancak reyting izlenme oranları ile ilgili bir kavramdır. Doğru cevap C’dir.

Yukarıda verilen tanım bir radyo programının ulusal, kurumsal ve mesleki sorumluluklarının yanında ayrıca önem taşıyan “uygunluk” kavramına aittir. Doğru yanıt D’dir.

Yukarıda verilen tanım bir radyo programının ulusal, kurumsal ve mesleki sorumluluklarının yanında ayrıca önem taşıyan “denge” kavramına aittir. Doğru yanıt C’dir.

Röportaj Paketi üç yapıdan oluşur. Bunlar;

Geri Anons veya Kapanış; anlatılan konunun ne olduğunu ve konuşmacının kim olduğunu tanıtan bölümdür. Burada konu ile ilgili biraz daha bilgi verilir, daha sonra da bir başka konuya veya bölüme yeni bağlantı ile geçilebilir. Doğru yanıt E’dir.

Anlaşılırlık, çeşitlilik, renklilik, anlam ve mizah. Bütün bunlar başarılı bir sokak röportajında bulunması gereken özelliklerdir. Sokak röportajında anlam olması gereken bir özelliktir. Ancak profesyonel yorumlar, analizler programlara davet edilen bilir kişiler veya uzmanlar tarafından yapılması beklenir. Doğru Yanıt B’dir.

Bir döneme damgasını vuran ve günümüzün vazgeçilmez kitle iletişim araçlarından biri olan radyo, meydana gelen olayları dinleyicinin bilgisine sunan, yaşamın her kesitini ele alan ve her konuyla ilgili olan bir araçtır. Radyo görsel değildir, sadece kulağa hitap eder. Radyo ucuzdur. Çünkü hem alıcıları tv’lere göre çok daha ucuz, hem de program yapım maliyetleri çok düşüktür. Radyo müzik demektir. Klasik müzikten caza, opera ve rock’tan halk ve sanat müziklerine kadar sevdiğimiz müziği 24 saat dinleme imkânı verir. Radyo hız demektir. Ortaya çıkan bir olayı canlı yayınla anında dinleyicisine ulaştırır. Bu yayın basit cihazlarla yapıldığı için kullanımı kolaydır. Doğru cevap A.

Programı hazırlayanlara, sunanlara, teknik alt yapıyı oluşturup yayına hazır hâle getiren ve yayınlayanlara yayıncı adı verilir. En genel hatlarıyla yayıncılar şu kişilerden oluşur: Prodüktör veya program yapımcısı, Spiker veya sunucu, Teknisyen veya teknik yapımcı. Doğru cevap D'dir.

Prodüktör, diğer insanların yeteneklerini ve yarattıklarını işleyip, ona yeni şekiller veren bir sanatçıdır. Programı yaratan, ona biçim veren kişi, prodüktördür. Çeşitli parçaları bir doku hâline getirir ve bir bütün olarak sergiler. Doğru cevap B'dir.

Mesleki Sorumluluk: Radyo çalışanları mesleklerini tüm yönleriyle bilmek ve uygulamak zorundadırlar. Mesleki hata yapmaları, kuralları ve ahlaki değerleri göz ardı etmeleri, Basın Ahlak Yasası yanında insan haklarına ilişkin ilkeleri ihlal etmeleri de asla söz konusu olamaz. Doğru cevap E'dir.