İNFAZ HUKUKU - Deneme Sınavı - 5

Bireyselleştirilmiş iyileştirme programlarında gözetilecek ölçütler şunlardır: 

Hükümlünün geçmişi,

Suçluluk nedeni, 

Suç sicili, 

Fizik yeteneği ve ruhsal yapısı,

Kişisel doğası

Taşıdığı tehlike hâlleri,

Cezasının süresi,

Salıverildikten sonraki beklentisi

Medeni hali bu ölçütlerden biri değildir.

Dördüncü derece değil, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımları haftada bir kez ziyaret edebilir.

Resmî kurum ve kuruluşların, ceza infaz kurumunu ziyaret edebilmesi için Adalet Bakanlığından izin alınması gerekir.

Hükümlü ile avukatının görüşmesine ilişkin genel kural şöyledir: Hükümlü ile avukatı, meslek kimliğinin ibrazı üzerine, tatil günleri dışında ve çalışma saatleri içinde, bu iş için ayrılan görüşme yerlerinde, konuşulanların duyulamayacağı ancak güvenlik nedeniyle görülebileceği bir biçimde, açık görüş usulüne uygun olarak görüştürülür. Dolayısıyla görüşme dinlenemese de görülecek şekilde yapılır.

Her hükümlüye, elektrikli olmamak ve idarece belirlenen saatlerde kullanılmak koşuluyla vurgulu çalgılar dışında saz, ud, gitar, kemençe, keman, flüt, mızıka, ney, kanun gibi müzik aletlerinden birisi verilebilir.

Olağanüstü durumlarda, kurum en üst amirinin talebi, Cumhuriyet Başsavcısının oluru ile dış güvenlik görevlileri sayımlara katılabilir.

Çocuklar haricindeki hükümlüler hakkında uygulanabilecek disiplin cezaları ağırlık derecesine göre şunlardır :

a. Kınama

b. Bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma

c. Ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma

d. Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama

e. Ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma

f. Hücreye koyma

İnfaz kurumundaki kalış süresini arttırma şeklinde bir disiplin cezası yoktur.

Bir günden on güne kadar hücreye koyma cezasını gerektiren eylemlerden biri de firara teşebbüs etmektir.

Çocuklar hakkında uygulanabilecek disiplin tedbirleri şunlardır:

a. Teşvik esaslı ayrıcalıkları ertelemek.

b. Kaldığı odayı ve yatakhaneyi değiştirmek.

c. Bulunduğu kurumun başka bir kısmına nakletmek.

d. Meslek eğitiminin bütünlüğünü ve sürekliliğini bozmayacak şekilde çalıştığı iş yerini veya atölyeyi değiştirmek.

e. Belli yerlere girmesini yasaklamak.

f. Bazı eşyaları bulundurmasını veya kullanmasını yasaklamak.

Ziyaretçi kabulünden yoksun bırakmak çocuklara uygulanabilecek tedbirlerden biri değildir.

Resosyalizasyon, yani faili yeniden topluma kazandırma düşüncesi, 1960’lı yıllarda ABD’den Avrupa’ya gelmiş ve oradan tüm dünyaya yayılarak fail eğilimli bir ceza hukuku
yaratmıştır. Gerçekten 1969-1975 yılları arasında ceza hukukunda reform çalışmalarının
üç alanda toplandığı görülür:
• Yeniden topluma kazandırma (Resosyalizasyon)
• Suç olmaktan çıkarma (Entkriminalizasyon)
• İnsanileştirme

hüküm, mahkeme tarafından
yargılamanın sonunda yargılamanın konusuna ilişkin olarak verilen ve yargılamayı
sona erdiren karar olarak tanımlanabilir.
Hükümde şu üç unsur bulunur:
• Mesele: Mahkemenin önüne gelen olay ve bundan kaynaklanan hukuki sorunu
ifade eder.
• Sonuç: Mahkemenin hukuki soruna ilişkin olarak vardığı çözüm bu kısımda açıklanır.
• Gerekçe: Mahkeme yargılama boyunca yaptığı bütün incelemeleri ve hukuki değerlendirmelerini
bu kısımda açıklar.

Cezanın yukarıda ifade edilmeye çalışılan bu amaçları yerine getirebilmesi bazı niteliklere
sahip olmasını gerektirir:
• Ceza mutlaka kanunda düzenlenmiş olmalıdır (kanunilik ilkesi).

• Ceza geri alınabilir ve düzeltilebilir olmalıdır.
• Ceza devlete az yük getirmelidir.
• Ceza suçlu için etkili olmalıdır.

• Ceza bireyselleştirilebilir olmalıdır.
• Ceza sadece (o) suçu işleyen kişiye uygulanmalıdır (cezaların şahsiliği ilkesi).

• Ceza insan onuru ile bağdaşabilir olmalıdır.

Hapis cezaları, özgürlüğü bağlayıcı cezalardır. Bu cezalar, kişinin özgürlüğünün kısıtlanmasıb suretiyle yerine getirilirler. Bu çerçevede hapis cezası, failin işlediği suç karşılığı olarak kanunda öngörülen süre için özgürlüğünden yoksun bırakılması şeklinde tanımlanabilir. Hapis cezaları, ceza infaz kurumlarında infaz edilir.
5237 s. TCK hapis cezalarını
• ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası,
• müebbet hapis cezası ve
• süreli hapis cezası
olmak üzere üçe ayırmıştır.

Gerekçe: Mahkeme yargılama boyunca yaptığı bütün incelemeleri ve hukuki değerlendirmelerini
bu kısımda açıklar.

İnfazın başlayabilmesi için mahkûmiyet kararının kesinleşmesi yanında bu konuda üç önemli niteliğe daha dikkat çekilmektedir:
• İnfaz şekilleri veya infaza ilişkin kararlar, bir hâkim tarafından karara bağlanmalıdır.
• İnfaza derhâl başlanmalıdır. Böylece cezanın ibret oluşturması düşüncesi gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır. Ancak bazı nedenlerle cezanın infazının ertelenmesine karar verilebilir.
• İnfaz sürekli olmalıdır. Bunun istisnaları hafta sonu infaz ve geceleri infazdır.

İNFAZ SİSTEMLERİ
Bu konuda üç sistemin bulunduğu söylenebilir:

topluluk sistemi, hücre sistemi ve Auburn sistemidir.

Tipe uygun, hukuka aykırı, kusurlu insan davranışı olarak tanımlanan suç karşılığında uygulanan yaptırıma ceza denir. Cezalar hürriyeti bağlayıcı nitelikte olabileceği gibi para cezası da olabilir. Yine hürriyeti bağlayıcı nitelikteki cezalar tek tip olmayıp işlenen suçun özelliğine göre farklı sürelerle belirlenebilir. Ayrıca belirtmek gerekir ki ceza mutlak suretle bir suçun karşılığı olmak zorunda değildir. Kabahat niteliğindeki düzene aykırılık eylemleri için de öngörülen yaptırımlar arasında idari para cezaları mevcuttur ve bu cezalar da infaz hukukunun konusunu oluşturmaktadır.

Kısa süreli hapis cezalarının adli para cezası dışında aşağıdaki tedbirlere de çevrilebileceği kabul edilmiştir.
• Aynen İade, Suçtan Önceki Hâle Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme
• Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme
• Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma
• Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma
• Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma

765 s. TCK tarafından da kabul edilen klasik sisteme göre hâkim yasanın saptadığı sınırlar çerçevesinde belirlediği meblağı para cezası olarak hükmeder. Bu sistem farklı şekillerde uygulanır:
• Maktu para cezası: Para cezası, sabit bir miktar olarak belirlenir. Hâkimin, işlenen suç, fail ve onun mali durumunu göz önünde bulundurarak bir meblağ belirlemesi mümkün değildir.
• Alt ve üst sınırları belirlenmiş para cezası: Yasa koyucu para cezasının alt ve üst sınırlarını belirlemiş olup hâkime bu sınırlar içinde para cezasını belirleme yetkisi tanımıştır.
• Nisbi para cezası: Bu usulde ne üst sınır ne de hâkimin takdir yetkisi bulunmamaktadır. Suçtan doğan zarar veya elde edilen yarar ya da katları para cezasının belirlenmesinde esas alınır.

para cezasının savcılık tarafından takside bağlanmasının koşulları şu şekilde sıralanabilir:
• Mahkemece adli para cezasının ödenmesinde taksit veya mehil öngörülmemiş bulunmalıdır.
• Hükümlü savcılıktan bu yönde bir talepte bulunmuş olmalıdır.
• Hükümlü bir aylık süre içinde para cezasının üçte birini ödemiş olmalıdır.
• Ödeme birer ay ara ile iki eşit taksitte olmalıdır.