İNTERNET YAYINCILIĞI - Deneme Sınavı - 14

Cevap C'dir. Çünkü internet ortamında sayfalar arasında gezinebilmek için hiper bağlar kullanılır. Hiper metinsellik iletişimi doğrusal olmaktan çıkarıp çok katmanlı ve çok yönlü bir yapıya sokmakta, böylece internet kullanıcısına hareket özgürlüğü sağlamaktadır.

Cevap E'dir. Etkileşimin altı boyutu vardır ve bu boyutlar bir sitenin etkileşime sahip olup olmadığının göstergesidir. Bu boyutlar, sunulan seçeneklerin karmaşıklığı, kullanıcının harcaması gereken çaba, kullanıcıya karşılık verilmesi, enformasyon eklemenin kolaylığı, bireylerarası iletişimin kolaylığı ve izleme sistemi kullanımıdır. Bir internet sitesinde iletişim tek yönlü olması da o sitede etkileşimin düşük olduğunu gösterir.

Cevap B'dir. Kullanıcı dostu bir tasarım yapmak için ilk adım ihtiyaçların saptanmasıdır. İhtiyaçların saptanması yapılacak sitenin amacının ne olduğu ve hedef kitlesinin kim olduğunun belirlenmesidir. İkinci aşama içeriğin belirlenmesidir. Bir site içeriği ile vardır. Yapılacak sitede nelerin yer alacağının belirlenmesi, bunların derlenmesi ve sınıflandırılması bu aşamada gerçekleşir. Üçüncü aşama tasarımdır. Dördüncü aşamada site şablonunu hazırlanır. Geliştirme beşinci aşamadır. Ortaya çıkan şablonun ilk eleştiriler doğrultusunda geliştirilmesi sürecidir. Bu aşamadan sonra inceleme ve deneme aşaması başlar. Son aşama sitenin yayınlanması aşamasıdır.

Cevap A'dır. Web 2.0 ikinci nesil etkileşimli internet dönemidir. Bu dönemin en temel özelliklerinden biri, internet kullanıcısı bireylere tükettikleri içeriklere müdahale etme fırsatı sunmasıdır.

Cevap C'dir. Paket anahtarlama teknolojisi, internet ortamında gönderilen bir mesajın hangi yoldan gideceğinin önceden ve kolay bir şekilde bilinebilmesini engelleyebilecek bir fırsat sunar. Bu nedenle de içeriğin önceden denetlenmesi zordur. Bu durum her internet kullanıcısının birer potansiyel enformasyon kaynağı haline de gelmesiyle internette sansür mekanizmasının işlemesine engel olabilir.

İnternetin 1990’lı yıllarla birlikte toplum yaşamına girmesi ile medya dünyası önemli bir kırılma yaşadı. İnternet artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını kısa sürede gösterdi. Bu andan itibaren internet öncesi döneme ait kitle iletişim araçları geleneksel medya olarak tanımlanmaya başladı. Bu tanımlamada etkili olan en önemli faktör kitle iletişim araçlarının sahip olduğu etkileşim düzeyi farkıydı.

 

İnternetin 1990’lı yıllarla birlikte toplum yaşamına girmesi ile medya dünyası önemli bir kırılma yaşadı. İnternet artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını kısa sürede gösterdi. Bu andan itibaren internet öncesi döneme ait kitle iletişim araçları geleneksel medya olarak tanımlanmaya başladı. Bu tanımlamada etkili olan en önemli faktör kitle iletişim araçlarının sahip olduğu etkileşim düzeyi farkıydı. Başka bir anlatımla izlerkitlesini edilgen kılan geleneksel kitle iletişim araçları izlerkitlesine etkin bir rol biçen internet ile karşı karşıya kalmışlardır.

Bütün ağların ortak bir dil konuşması gerekliliğinden yola çıkarak İsviçre’de CERN laboratuarlarında çalışmalar sürdüren Tim Berners-Lee 1989’da önce hiper metin işaretleme dilini (Hyper Text Markup Language – HTML) ve Dünya Çapında Ağ olarak Türkçeleştirdiğimiz, internet adreslerinin başına eklediğimiz www (World Wide Web) olarak tanımladığımız bilgi paylaşım sistemini kurmuştur. Günümüz araştırmacıları internetin gelişimini 2 aşamada ele almaktadır. Bu aşamalar Web 1.0 ve Web 2.0 olarak adlandırılmıştır. Bu aşamaların ilki olan Web 1.0 dünya çapında ağın kurulmasını web  sayfalarının hiper bağlar aracılığıyla birbirine bağlanmasıdır. Kurucusu olarak Tim Berners-Lee gösterilmektedir.

Web 2.0 kavramı 2004 yılında ilk kez Tim O’Reilly tarafından kullanılmış ve kabul görmüştür. İkinci nesil interneti anlatır. Kapsamı içinde sosyal ağ siteleri, viki uygulamaları, etkileşimli iletişim uygulamaları ve dinamik siteler yer almaktadır. Bu dönemde kurulan ve internet kullanıcıları tarafından yoğun olarak kullanılan Vikipedi, Youtube, Ekşi Sözlük, Facebook, Twitter gibi siteler bu dönemin örnekleridir.

İnternet kendinden önceki iletişim ve kitle iletişim araçlarının sahip olduğu bütün becerilere sahiptir. Ama internet sahip olduğu bu özellikleri bünyesinde birleştirerek onlardan farklılaşmış yeni bir araç olmuştur. Gazete olgusu farklılaşmıştır, geleneksel gazete dünü verirken internet tabanlı yayında anlık haber alma şansınız bulunmaktadır. Televizyon yayınları anlıktır ve akar gider internet ortamında bu mümkün olduğu gibi programları dilediğiniz anda seyretme duraklatma şansınız bulunmaktadır. Arkadaşlarınızla anlık olarak yazışarak, konuşarak ya da görüntülü olarak iletişim kurmanız mümkündür. İnternetin sağladığı bu ve benzeri pek çok yenlik internetin sahip olduğu özelliklerden  kaynaklanmaktadır. İnternetin beş özelliği bulunmaktadır: Çoklu Ortam, Hiper metinsellik, Paket Anahtarlama, Eş Zamanlılık, Etkileşimlilik.

Ağ Etkisi. Daha çok bir yazılımı, ürünü ya da hizmeti kullandıkça bu yazılım, ürün ya da hizmet daha değerli hale gelmektedir. Bazı yazılımlar çoğu kullanıcının “kolektif akıl” kullanması için özellikle tasarlanmıştır. Yazılımın daha çok kullanıcı tarafından tercih edilip kullanılması bir ağ etkisi yaratmaktadır. Yazılımın sonraki sürümlerinin geliştirilmesi, pazara sunulması bu yolla kolaylaşmaktadır.

Geleneksel kitle iletişim sisteminde iletişim doğrusaldır. Doğrusallığın engelleyici yanı ise iletişimi neredeyse tek yönlü kullanmasıdır. Geleneksel yapıda, engelleyici güç, önceden belirlenmiş, emirlerle sınırlandırılmış bir iletişim ve kaynağın izlerkitle üzerindeki baskıdır. İnternet hiper metinseldir. İlkel biçimlerde de olsa basılı materyallerin ortaya çıkışından bile önce düşünsel olarak var olan hiper metin, bilgisayar teknolojisiyle ortaya çıkan yapıda iletişim araştırmalarının odak noktası haline gelmiştir. Hiper metinsellik iletişimi doğrusal olmaktan çıkarıp çok katmanlı ve çok yönlü bir yapıya sokmakta internet kullanıcısını geleneksel medyanın izlerkitlesine oranla çok daha fazla etken bir rolle donatmaktadır.

Çok Kullanıcılı Servis sağlayıcı (Server Broadcast): İnternet tabanlı iletişim sürecinde mesajın kaynağı yalnızca kullanıcı değildir. Kaynağın ticari bir kurum, bir kamu kuruluşu ya da servis sağlayıcı olması durumunda söz konusudur. Bu tür yapılanların hedef kitlesi büyük ama sınırları belirsizdir. İletmek istedikleri mesaj kadar hizmet sunma amaçları da vardır ve kullanıcıdan gelen talepleri de dikkate alırlar. Bu nedenle internet üzerinden kurulacak iletişimde sunucu adı verilen çok sayıda kullanıcının erişimine izin veren cihazlar kullanılır. Sunucular aracılığıyla sunulan bilgiler isteyen herkesin kullanımına açıktır. Enformasyon bir kullanıcı ya da servis sağlayıcı tarafından sunulmuş olabilir. Bir web sayfası buna örnektir.

Etkileşimin altı boyutu vardır ve boyutlar bir sitenin etkileşime sahip olup olmadığının göstergesidir. Bu boyutlar, sunulan seçeneklerin karmaşıklığı, kullanıcının harcaması gereken çaba, kullanıcıya karşılık verilmesi, enformasyon eklemenin kolaylığı, bireylerarası iletişimin kolaylığı ve izleme sistemi kullanımıdır.

Bir Noktadan Çok Kullanıcılı Servis Sağlayıcısına (Point to Server Broadcast): Bir kullanıcının servis sağlayıcıya gönderdiği bir mesajın servis sağlayıcı tarafından diğer kullanıcılar için ulaşılabilir hale getirilmesidir. Neredeyse gerçek zamanlı bir yanıtlama ile IRC iletişimi yardımıyla haberleri yayılmaktadır. Servis sağlayıcıya gelen mesajlar düzenli olarak bir bir yayınlanmaktadır.

Sanayi toplumu

1971

2004

Çoklu ortam

Tim Berners-Lee