İŞ VE YAŞAMDA MOTİVASYON - Deneme Sınavı - 3

Maslow’a göre
ihtiyaçlar önem derecesine göre şöyle sıralanırlar:
• Fizyolojik ihtiyaçlar,
• Korunma (güvenlik)
• Sevgi
• Kendine değer verme (saygı duyma)
• Kendini gerçekleştirme

Buna göre ikinci sırada korunma (güvenlik) yer alır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Motivasyonla ilgili tanımlar şöyle sıralanabilir:

Motivasyon, zihinsel olarak nereye gideceğinizi, ne yapacağınızı ve nasıl bir yaşam elde
edeceğinizi oluşturmak ve kavramaktır. Yani bilinçli bir şekilde karar vermek ve uygulamaktır.
Bu mantıkla yola çıkan kişi zihinsel olarak verdiği kararı harekete geçirmek için mücadele etme
olayıdır.

• Motivasyon, örgütün ve bireylerin ihtiyaçlarının tatminle sonuçlanacak bir iş ortamı oluşturarak
bireyin harekete geçmesi için etkilenmesi ve isteklendirilmesi sürecidir.
• Motivasyon, bireyleri, onların özel bir tavırla hareket etmelerine, davranmalarına teşvik eden;
kendilerinden veya çevrelerinden kaynaklanan çeşitli güdü ve güdüler topluluğudur.
• Motivasyon, bir hareketin yönü, şiddeti ve devamlılığı üzerine çabuk ve derhal yapılan etkidir.
• Motivasyon, davranışın nasıl başladığı, sürdürüldüğü, yönlendirildiği, durdurulduğu ve tüm
bunlar sürerken organizmada mevcut olan öznel reaksiyonlardır.
• Motivasyon, bir şey yapma isteğidir ve yapılan fiilin bireyin ihtiyaçlarını tatmin etme yeteneği
sürdükçe bireyde bulunan bir durumdur.
• Motivasyon, güdülerin etkisiyle eyleme geçme ve gerçekleştirme sürecidir.

Motivasyon, kişilerin belirli bir amacı gerçekleştirmek için kendi arzu ve istekleri ile
davranmalarıdır.Ancak E seçeneğinde dışardan kaynaklı istekler yazdığı için cevap E seçeneğidir.

Yönetim; organizasyonun amaçlarına ulaşabilmesi için başta insan kaynakları
olmak üzere, parasal kaynakları, demirbaşları, alet-teçhizat, hammadde ve yardımcı malzemeler ile
nihayet zaman faktörünü birbiriyle uyumlu ve etkin kullanmaya olanak verecek kararlar alma ve bunları uygulatma süreçlerinin toplamı şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bunların arasında psikolojik unsurlar yer almadığı için cevap A seçeneğidir.

Yönetim sürecinin özellikleri şöyle sıralanabilir:

Yönetim, bir veya birden fazla amacı gerçekleştirmeye yöneliktir.
• Yönetim, belirli bir takım beşerî ve maddî kaynakları serbestçe kullanabilme yetkisini gerekli
kılar.
• Yönetimin olması için bir yönetici en azından da bir yönetilen insanın olması gerekir, bu niteliği
ile sosyal bir süreçtir.
• Yönetim, beşerî ve maddî kaynaklar arasında uyum ve işbirliğini gerektirir.
• Yönetim, yönetici açısından verdiği kararları uygulatabilecek kişisel bir otorite oluşturulmasını
zorunlu kılar.
• Yönetim, yönetici ve yönetilenler arasında ahenk, uyum ve haberleşmeyi gerektirir. 

Bu özellikler arasında doğru verilen bilgi C seçeneğinde yer aldığı için cevap C dir.

Yöneticinin organizasyonu amacına ulaştırabilmesi için
kendisine tahsis edilen maddî ve manevî kaynakları rasyonel kullanması gerekmektedir. Yöneticinin
kaynakları etkili bir şekilde kullanabilmesi için bazı süreçleri yerine getirmesi gerekmektedir. Bunlar;
• Yönetici iyi bir planlamacı olmalı,
• Yönetici iyi bir teşkilatçı olmalı,
• Astlarına yön verebilmeli ve eş güdümü sağlamalı,
• Astlarına danışmanlık yapabilmeli,
• Herkesin işi, kimsenin işi değildir, düşüncesinden hareket ederek astlarını uygun seviyede takip,
kontrol edebilmelidir. Bunun yanında iyi bir yönetici olabilmenin şartı, yönetim süreç veya
fonksiyonlarının yerine getirilmesidir.

D seçeneğinde verilen maddi kaynakların öncelikli olarak kullanılması bunların arasında yer almadığı için cevap D dir.

Liderlik kelimesi, dünya literatürüne on dördüncü yüzyılda girmiştir. Araştırmacılar, liderliğin tanımını
daha çok kendi kişisel perspektiflerine ve önem verdikleri olgulara göre yapmışlardır. 1950’lerde
yoğunlaşmaya başlayan liderlik araştırmalarıyla birlikte birçok tanım yapılmaya başlanmıştır. Buna göre doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Yöneticilik “başkalarına iş gördürme”, “başkaları aracılığıyla iş başarma ve amaçlara ulaşma”dır
(Bennis, 1993:48). Liderlik ise “bir grup insanı belirli amaçlar etrafında toplayabilme ve bu amaçları
gerçekleştirmek için onları harekete geçirme bilgi ve yeteneklerinin toplamı”dır (Liderlik yüzyıllardır insanları meşgul ettiğinden bu konuda çok sayıda ve farklı tanımlar vardır ve bu
tanımların hepsinin ortak noktası sosyal etkileşimdir. Ulaşılacak bir amaç ya da yerine getirilecek bir
görev olduğunda ve bu görevin yapılabilmesi için birden fazla kişiye ihtiyaç duyulduğunda liderlik
kavramıyla yüz yüze gelinir. Buna göre doğru cevap B seçeneğidir.

Peter Drucker (1981), yöneticiliği “konumu ya da bilgisi nedeniyle işin gerçekleştirilmesinde ve
sonuçların elde edilmesinde kuruluşun kapasitesini maddi olarak etkileyen her kişi bir yöneticidir”
şeklinde tanımlamıştır. Diğer seçeneklerde verilen araştırmacılar da liderlikle ilgili çeşitli tanımlamalar yapmıştır ancak bu tanıma göre cevap A seçeneğidir.

Bir yöneticinin entellektüel özellikleri şöyle sıralanabilir:

Genel kültür,

tek konuda uzmanlaşmak yerine birçok konuda ve işletme fonksiyonu hakkında
bilgi sahibi olmak,
• Mantıklılık,
• Analiz ruhu (bir olayın nedenlerini analitik olarak incelemek)
• Sentez ruhu (bir olayın değişkenlerini çözüm veya plan yapmak için bir araya getirmek)
• Sezgi Gücü (imkân, fırsat ve tehlikeleri önceden görebilmek)
• Hayal gücü (geleceğe ilişkin olayların muhtemel gelişmelerini zihinde canlandırmak)
• Mahkeme gücü (iyiye kötüden, doğruya yanlıştan, haklıyı haksızdan ayırt edebilmek)
• Düşüncelerini konu ve sorunlara odaklaştırabilme yeteneği,
• Düşüncelerini açık ve seçik ifade edebilme yeteneği.

E seçeneğinde yer alan dinamiklik ise entellektüel değil karakter özellikleri arasında yer aldığından cevap E seçeneğidir.

Motivasyonu yüksek olan çalışanlar, çalışmalarının olumlu sonuçlar doğuracağına inandıkları için endişe duymazlar. Doğru cevap B’dir.

Çalışan bu durumda daha yüksek bir ücret veya ödül talebinde bulunabilir fakat kendisinin bir ödüllendirme eyleminde bulunması beklenmez. Doğru cevap B’dir.

Eşitsizliğe tepkiler kolektif olamamaktadır; bu tepkiler bireyden bireye değişir. Doğru cevap D’dir.

Verilen ödül gereğinden az ya da çok olmamalıdır. Eğer gereğinden az ya da çok olursa, çalışana olan etkisi yetersiz kalır. Ayrıca motivasyon yöntemine karar verirken, çalışanların ihtiyaçları ile kurumun ihtiyaçlarının dengede olmasına özen gösterilmelidir. Doğru cevap C’dir.

Ödül, terfi, takdir edilme ve prim dış motivasyon araçlarına örnektir. Doğru cevap A’dır.

Ücret artışı, pirimli ücret, karara katılma, para ödülü verme ekonomik özendirme araçlarıdır. Doğru cevap D’dir.

Sorudaki amacı hedefleyen araç iş genişletmedir. İşin genişletilmesi, iş görenin birden çok iş yapmasına yol açtığından sıkılma azalır, motivasyon artar. Doğru cevap A’dır.

Gelişme ve başarı, değer ve statü, sosyal katılma ve çevreye uyum psiko-sosyal özendirme araçlarıdır. Doğru cevap E’dir.

İş genişletmede çalışanın maaşında, özlük haklarında, statüsünde bir değişiklik olmaz. Doğru cevap D’dir.

İş zenginleştirme (Vertical Job Enrichment), faaliyet alanının dikey yönde genişletilmesi olarak tanımlanır. Doğru cevap E’dir.

Duyguların incelenmesi üç farklı düzeyde yapılabilir. İlk düzey öznel düzeydir, ikinci düzey duygusal davranış düzeyidir, üçüncü düzey ise duygulanım süresince bedende meydana gelen fizyolojik değişmelerdir.