KAMUSAL HALKLA İLİŞKİLER - Deneme Sınavı - 4

Medya rutini doğru yanıttır.

Kamuoyunun kavram olarak ilk defa kullanımı 18. yüzyılda görülmektedir. Kamusal hareketin bir sonucu olarak 18. yüzyılda '' kamuoyu '' kavramı kullanılmaya başlanmış olsa da kavramın 200 yıl daha önce ilk kez Montaigne tarafından kullanıldığı bilinmektedir. 1598 tarihinde Montaigne kamuoyu kavramını Fransızca '' 1'opinion publigue '' olarak ifade etmiştir. Doğru cevap E' dir.

Kamuoyu kavramı Arapça sözcüklerin bir bileşeni olan '' efkar-ı umumiye  '' tamlaması ile Türkçeye girmiştir. Kamu ve ay kelimelerinin bir birleşimi olan kamuoyu halk ve kanaat şeklinde ifade edilmektedir. Türk Dil Kurumu kamuoyunu '' bir konuyla ilgili halkın genel düşüncesi, halk oyu, amme efkarı, efkar-ı umumiye olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Nejdet Atabek'e göre bir grubun ve topluluğun kamu olarak ifade edilebilmesi için belli başlı şu özellikleri taşıması gerekmektedir. Bunları 5 grupta toplayabiliriz:

1. Kamu bir sorun etrafında geçen iletişim sayesinde var olur.

2. Kamuoyu oluşturan bireyler her zaman sıkı bir şekilde organize olmazlar.

3. Kamu, aktif ve pasif üyelerden oluşan katmanlara sahiptir. 

4. Kamu geliştikçe büyüklüğü ve şekli de değişir.

5. Kamu, sorunla birlikte ortaya çıkar ve sorunla birlikte kaybolur. Kamu, belirli bir olay veya sorun etrafında belirli bir zamanda oluşan gruptur. Bazen az sayıda katılımla oluşabilen kamu bazen de toplumun genelini ilgilendiren konular etrafında geniş katılımlar oluşur.

Doğru cevap C'dir.

Halkla İlişkiler açısından da baktığımızda; topluluk ortak değerleri ve özellikleri olan insanların bir araya gelmesiyle oluşan bir bütündür. Aynı zamanda bu bütünde yer alanların etkileşim içerisinde olduğu öbeğin adıdır. Doğru cevap D'dir.

1970'li yıllarda MC Combs tarafından ortaya atılan '' Gündem Belirleme '' görüşü, kitle iletişim araçlarının yaşamın her alanında geniş bir yelpazede yer alan konulardan hangisinin ve ne ölçüde toplum tarafından bilinmesi gerektiğine kara verdiği görüşüne dayanmaktadır. Bu karar verme sürecinde medyanın belirleyiciliğinin yanında medya dışı güçle de kendinden söz ettirmektedir. Mc Combs  '' Gündem Belirleme '' görüşüne 1970'li yıllarda yapmış olduğu akademik çalışmalarda da değinerek bu konuyu bir teori şekline getirmiştir. Doğru cevap A'dır.

Gündem Belirleme alanında yapılan çalışmalar önce medya gündemi ile kamu gündemi arasında etkileşim üzerine odaklanmış ancak çalışmalar derinleştikçe daha karmaşık bir yapıya bürünerek, medya - siyasal - kamu gündemi süreçlerinin karşılıklı aynı zamanda dolaylı ya da doğrudan etkileşim içinde olduğu toplu bir sürece dönüşmüştür. Bu durumu 5 madde de toplayabiliriz:

1. Kitle iletişim araçları, konulara dikkat çekerek ve mevcut kitle iletişim otoritesi ile kamu gündemini doğrudan etkiler.

2. Siyasetçilerin seçenlerin taleplerinin, isteklerinin ne olduğuna yanıt araması kamu gündeminin siyasi gündemi etkilemesi sonucunu doğurur.

3. Medya gündeminin kamu gündemi üzerinden siyasi gündeme etkisi bulunmakla birlikte aynı zamanda politikacılar tarafından kamuoyuna rehber olacak şekilde kullanılmasından dolayı kamu gündeminden bağımsız olarak da doğrudan etkisi bulunur. 

4. Bazı konularda siyasal gündeminin medya gündemi üzerinden dolaysız ve kuvvetli etkisi söz konusudur. 

5. Medya gündemi bir çok kaynak ve gerçek dünya olayları tarafından medyanın ilgisini çeken, sürecin daha önceki ele alınış biçimlerine genelde dahil edilmeyen bir etmen olarak dolaylı etkilenir. 

Doğru cevap C'dir.

Eşik bekçiliği; kitle iletişim araçlarında neyin ne şekilde ve hangi bilginin aktarılacağını tespit eden bunun kararını veren birey ya da gruba denir. Dearing ve Roger'in gündem belirleme modelinde, medya gündemi kamu gündemini kamu gündemi de siyasal gündemi etkilerken aynı zamanda siyasal gündem doğrudan medya gündemini ve medya gündemi de doğrudan siyasal gündemi etkilemektedir. Öte yandan kişisel deneyimle, bireyler arası ilişkiler ve tüm gündemler üzerinde etkili olurken medya gündeminin belirlenmesinde eşik bekçileri ve dikkat çeken haber konuları etkili olmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Shoemaker ve Reese'e göre medya içeriğinin belirlenmesinde 5 düzey olduğu üzerinde durulmaktadır. Bu düzeyler kitle iletişim araçları çalışanlarının kişisel özellikleri ve tecrübelerinden oluşan bireysel düzey, kitle iletişim araçlarının çalışma rutinleri, prensiplerini kapsayan medya rutinleri düzeyi, kitle iletişim araçlarının kurumsal amaçlarını içinde barındıran kurumsal düzey, kitle iletişim araçlarına çeşitli politik ya da apolitik gruplardan gelen yönlendirme ve etkileme durumu içeren medya dışı düzey ve kitle iletişim aracı kuruluşlarının ideolojik eğilimlerinin habere olan etkisini içeren ideolojik düzey olmak üzere 5 düzey üzerinde durulmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Genişletilmiş gündem belirleme süreci modelini incelediğimizde Medya Gündemi, Haber Medyası, Etkili Medya, Anket Gündemi, Eğlence Medyasını içinde barındırır. Siyasi Gündem; Başkan, Alt Meclisler, Komisyonlar, Siyasi Partiler, Üst Meclis ve Bürokrasi'den oluşur. Kamu Gündemi ise; Çıkar Grupları, Etkili Kişiler, Aile / Grup / Arkadaşlar ve Kamu meselelerinden oluşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

BİMER, Başbakanlık Bilgi İşlem Başkanlığınca yazılımı gerçekleştirilen bir program ile web sayfası üzerinden kullanılan bir sistem olup, vatandaş ile devlet arasındaki iletişim kanallarını açık tutarak, müracatların her zaman ve her yerden yapılabilmesini mümkün kılmaktadır. ( Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş ile birlikte Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi CİMER olarak faaliyetlerine devam etmektedir. ) Doğru cevap A'dır.

Bir grubun ve topluluğun kamu olarak ifade edilebilmesi için belli başlı özellikleri barındırması gerekmektedir:
Kamu bir sorun etrafında geçen iletişim sayesinde var olur.
Kamuyu oluşturan bireyler her zaman sıkı bir şekilde organize olmazlar.
Kamu, aktif ve pasif üyelerden oluşan katmanlara sahiptir.
Kamu geliştikçe büyüklüğü veşekli de değişir.
Kamu, sorunla birlikte ortaya çıkar ve sorunla birlikte kaybolur. Kamu, belirli bir olay veya sorun etrafında belirli bir zamanda oluşan gruptur. Bazen az sayıda katılımla oluşabilen kamu bazen de toplumun genelini ilgilendiren konular etrafında geniş katılımla oluşur.

Kapani kamuoyunu; “belirli bir zamanda, belirli bir tartışmalı sorun karşısında, bu sorunla ilgilenen kişiler grubuna veya gruplarına hakim olan kanaat” şeklinde tanımlamıştır.

Genel olarak bakıldığında kamusal halkla ilişkilerin amacı kamu kuruluşunun kurumsal anlamda hedeflerini ileri götürmek ve bunu aynı zamanda kamu yararı olacak şekilde yürütmektir Vatandaşı merkezde konumlandıran kamusal halkla ilişkilerin, sağlıklı ve gelişme sürdürebilme stratejisi bakımından birincil desteğini kamuoyundan alması oldukça önemlidir. Halkla ilişkiler ile karıştırılmaması gereken kamusal halkla ilişkiler kamu çıkarlarını gözetir ve politik halkla ilişkilerden farklı olarak süreklilik arz eder.

Kamuoyu ve kamusal halkla ilişkilerin kesiştiği bir diğer nokta bir mesele üzerinde konuşlanmasıdır. Hem kamusal halkla ilişkiler hem de kamuoyu bu mesele ekseninden hareket eder. Kamusal halkla ilişkiler kamudaki bu mesele için çözüm yolları aramakla meşgul olurken kamuoyu ise bu meseleyi üreten kısımda yer alır.

Dearing ve Rogers, gündem belirlemeyi “kitle iletişim araçlarının bir süreç vasıtasıyla çeşitli konuların görece önemliliğini iletmesi ve kamuoyunu etkilemesi” olarak tanımlarken, bu tanımını genişleterek kamuoyunun kitle iletişim araçları vasıtasıyla etkilenmesinin sadece konuya dikkatinin çekilmesi bağlamında olduğunu, konuya ilişkin görüş oluşturulmasında kitle iletişim araçlarının bir yönlendirme işlevinin bulunmadığını şu sözlerle ifade etmiştir: “Gündem belirleme dikkatin transferi ile ilgilidir. Belli bir konu hakkında lehte veya aleyhte görüşlerin oluşturulması değildir.”

Kamusal halkla ilişkiler ile kamuoyu arasında kapsamlı ve direk bir ilişki mevcuttur. Kamu yararı ve fert odaklı bir çerçevede yer alan kamusal halkla ilişkiler kamuoyunu yakından takip etmekte, gereksinim ve talepleri de bu bağlamda koordine etmektedir. Kamusal halkla ilişkilerin ana hedeflerinden biri de toplumsal sisteme pozitif bir etki oluşturabilmek ve bunun için farkındalık ve bilinç düzeyinin arttırılması ile soruna ilişkin tutum ortaya koymaktır.

Medya içeriğinin belirlenmesinde beş düzey olduğu üzerinde durulmaktadır. Bu düzeyler şunlardır:
Kitle iletişim araçları çalışanlarının kişisel özellikleri ve tecrübelerinden oluşan bireysel düzey
Kitle iletişim araçlarının çalışma rutinleri, prensiplerini kapsayan medya rutinleri düzeyi
Kitle iletişim araçlarının kurumsal amaçlarını içinde barındıran kurumsal düzey
Kitle iletişim araçlarına çeşitli politik ya da apolitik gruplardan gelen yönlendirme ve etkileme durumunu içiren medya dışı düzey
Kitle iletişim aracı kuruluşlarının ideolojik eğilimlerinin habere olan etkisini içeren ideolojik düzey.

Genel olarak gündemi belirleyenler, o ülkedeki medya kuruluşları, siyasi iktidar, ticari erkler ve son yıllarda gün ve gün yaygınlaşan kamuoyunun sanal yansıması olan sosyal medya ve tabii ki sosyal ağlardır.

Eşik bekçiliği, kitle iletişim araçlarında neyin ne şekilde ve hangi bilginin aktarılacağını tespit eden ve bunun kararını veren birey ya da gruba denir.