KARŞILAŞTIRMALI SİYASAL SİSTEMLER

Birleşik Krallık1972 yılında AB’ye üye olmuştur.

Britanya’nın OPEC'e üyeliği yoktur.

Birleşik Krallık, güçlü bir deniz kuvvetine ve deniz ticaret filosuna sahip olduğu için güçlü bir sanayi ülkesi haline dönmüş ve Endüstri Devrimini ilk gerçekleştiren devlet ve ekonomi haline gelmiştir.

Birleşik Krallığın sömürgesi olan ve 1926 yılında kendi kendini yönetmeye ve 1937’deyse bağımsız bir devlet haline gelen İrlanda Cumhuriyeti’ne aittir.

Birleşik Krallık halen bir monarşidir, ancak uzun yıllar süren evrim sonunda mutlak monarşiden meşruti monarşiye geçmiştir.

Westminster demokrasisi on dokuzuncu yüzy›l›n bafl›ndan Britanya’n›n ilk olarak Galler ve ‹skoçya’ya iktidar devri ile ilgili olarak yapt›¤› 1973 tarihli referanduma kadar devam etmifltir.

İşçi Partisi ilk kez tek başına 1945’ten sonra iktidara gelmiştir. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra da Britanya siyaseti Muhafazakâr Parti ile İşçi Partisi arasında geçen bir rekabet ortamı olarak görülebilir.

Britanya’da uygulanan seçim sistemi tipik bir çoğunluk sistemi uygulaması olan ipi ilk göğüsleyenin kazandığı bir sistemdir. Bu sistemin amacı seçim biter bitmez kimlerin sandalye kazandığının hızlı ve tartışma götürmeyecek biçimde belli olmasıdır.

İki partiden birisinin bir seçimde iktidara geçme eğiliminde olduğu, seçimi kaybeden partinin de en fazla üç seçim sonra iktidar olma beklentisinin olduğu sistemlere çift parti sistemi adı verilir. Bu sistemin en önemli örneklerinden birisini Britanya’daki sistem oluşturur.

Liberaller ise uzun süredir Britanya’nın üçüncü partisi konumundadırlar. 1980’lerde İçi Partisi’nden ayrılan ve kendi Sosyal Demokrat Partileri’ni kurup seçim yarışllarında başarılı olmayan Sosyal Demokratlarla 1987’de birleştiklerinden beri Liberal Demokratlar üçüncü parti konumlarını sadece koruyabilmişlerdir.

İçi sınıfı on dokuzuncu yüzyılın sonunda, kadınlar ise 1920’lerden itibaren seçme ve seçilme haklarını elde etmifllerdir. Bu gelişmelere karşın seçim sistemi esas itibarıyla çoğunlukçu bir içerikte ve aynı kalmıştır.

Britanya Avrupa Ekonomik Topluluğu’na Fransa’nın engel olması nedeniyle ancak 1972’de tam üye olmuştur. Dolayısıyla kurucu üye değildir. Doğru seçenek "A"dır.

Birleşik Krallık siyasal tarihinde giderek güçlenen siyasi kurum parlamentonun alt kanadını oluşturan Avam Kamarası olmuştur.

Britanya siyasetinde Muhafazakar parti "Tory" olarak adlandırıllır.

İşçi Partisi lideri Tony Blair, “Yeni İşçi” (New Labour) hareketi ve ideolojisini ortaya koyarak 1997 yılında başbakan olmuştur.

Britanya’da kadınlar seçme ve seçilme haklarını 1020'lerde kazanmışlardır.

Birleşik Krallık, güçlü bir deniz kuvvetine ve deniz ticaret filosuna sahip olduğu için güçlü bir sanayi ülkesi haline dönmüş ve Endüstri Devrimini ilk gerçekleştiren devlet ve ekonomi haline gelmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Birleflik Krallıkta gücü azalarak bir devlet simgesi (timsali) haline dönüşen Taç’ın temel siyasal işlevi Başbakan’ı atamak ve devleti temsil etmek, yani ulusal siyasal dayanışmanın simgesi olmaktan ibarettir. Cevap A şıkkıdır.

Britanya siyasal hayatında demokratik hayatın bir unsuru olarak seçimlerin çok uzun bir geçmişi vardır. Ancak, gelir, sınıf, cinsiyet gibi kısıtların tamamen kaldırılarak kitlesel siyasete geçilmesi yirminci yüzyıla kadar sürmüştür. İşçi sınıfı on dokuzuncu yüzyılın sonunda, kadınlar ise 1920’lerden itibaren seçme ve seçilme haklarını elde etmişlerdir. Bu gelişmelere karşın seçim sistemi esas itibarıyla çoğunlukçu bir içerikte ve aynı kalmıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

1648 yılından itibaren yaşanan gelişmeler sonucunda yasama organının güçlenmesine ve zamanla Parlamento’nun alt meclisi olan Avam Kamarası’nın (House of Commons), üst meclis olan Lordlar Kamarası’nın da (House of Lords) yetkilerini ele geçirmesiyle halkın temsilcisi olarak seçilen Avam Kamarası çoğunluklarının eline geçmesiyle sonuçlanmıştır. Bu evrim 19. yüzyılın ilk yarısında büyük ölçüde tamamlanmıştır. Aynı zamanda İngiltere’de Endüstri Devrimi ile ortaya çıkan orta sınıfın da sigortacılık ve bankacılık sermayesine ve onun uzantısı olan sanayi kapitaline hükmetmeye başladığı andan itibaren tarım ekonomisinin egemenleri olan aristokrasinin de (Lordların da) gücü zayıflayarak orta sınıfa (burjuvaziye) boyun eğmesi söz konusu olmuştur. Lordlar Kamarası korunarak, tıpkı Taç gibi siyasal gücü törpülenmek suretiyle daha çok bir simgeye dönüştürülmüş, fiilen Avam Kamarası Britanya’nın meşru siyasal karar alma mercii haline dönüşmüştür. Doğru yanıt A seçeneğidir.