KENTLEŞME VE KONUT POLİTİKALARI - Deneme Sınavı - 16

Kentler, fonksiyonları, barındırdıkları nüfusları, fiziki sınırları, morfolojik yapıları ve geçirdikleri kronolojik safhalar açısından sınıflandırılırlar.

Kentlerin fonksiyonlarını üç grupta toplayabiliriz, ekonomik fonksiyon; kültürel fonksiyon; idari ve siyasi fonksiyon.

Ticaret kentleri, perakende ve toptan yapılan ticari faaliyetlerin merkezileştiği kentlerdir.

Kentlerin bir başka gruplandırma şekli yerleşme alan şekliyle ilgilidir. Bu gruplandırma ölçüsünde, kentlerin kuruldukları alan şekillerinin benzerlik veya farklılıkları ile fiziki sınırların en ve boyları esas alınmaktadır. Bu ölçüye göre kentler şu gruplara ayrılır:
• Dairevi şekle sahip kentler
• Şerit şekline sahip kentler
• Parçalı şekle sahip kentler
• Çok merkezli şekle sahip kentler.

Kentleri, kentleşmenin kronolojik evreleri açısından beş gruba ayırdıklarını görürüz. Bunlar sırasıyla:
• Tarih öncesi (Prehistorya) devir kentleri
• Klasik devir kentleri
• Roma kentleri
• Orta Çağ başındaki kentler
• Modern kentler

Eopolis: Kent topluluğu öncesi köy topluluğunun çeşitli üretim şekillerine dayanarak oluşmasıdır.

Avrupa’da, gelişmiş ülkeler arasındaki kentleşme oranı en yüksek ülke İngiltere’dir. İngiltere’de, 1901 yılında kentlerde yaşayanların genel nüfusa oranı % 77 iken, bu oran 1951 de % 81’e ulaşmıştır.

Kentleşmeye etki edecek çağdaş nedenler sırasıyla; devletlerarasında oluşturulan ekonomik işbirliği toplulukları, serbest bölge uygulaması, yabancı işçiler ve halkın hareket etme olanağının artmasıdır.

Avrupa Ekonomik Topluluğu, 25 Mart 1957’de Roma Anlaşması’nın imzası ve 1 Ocak 1958 tarihinde yürürlüğe girmesiyle kurulmuştur. Kurulan bu ekonomik topluluk, 1 Ocak 1973’te İngiltere, İrlanda ve Danimarka’nın katılmasıyla genişlemiştir. Daha sonra 1 Ocak 1981’de Yunanistan’ın ekonomik topluluğa katılmasıyla üye sayısı 10’a ulaşmıştır. Topluluğun üçüncü genişlemesi İspanya ile Portekiz’in 1986 yılında üye olmaları sonucunda ortaya çıkmıştır

Gerçekten de kentbilim; kamu yönetimi, ekonomi, coğrafya, mimarlık, mühendislik, sosyoloji ve sosyal psikoloji, tarih, sanat tarihi, kriminoloji ile yakından ilgilidir.

Fonksiyonel açıdan kentler ise, ekonomik, sosyal ve kültürel faaliyetlerin yapıldıkları yerleşme alanlarıdır.

Merkezi kentte çalışanların büyük bir kısmının kent dışı yerleşme alanlarında, diğer bir ifadeyle çevre kentlerde (banliyölerde) yaşadıkları ve çalışmak için, işyerlerine sabah gelip akşam gitmektedir

Metropolis: Bazı küçük kentlerin ve diğer yerleşme alanlarının birleşmesiyle ortaya çıkan büyük kentlerdir

Kentleşmenin başlangıcını belirlemek amacıyla kent dışı yerleşme alanlarının ilk defa kent haline ne zaman geldiği sorusuna cevap bulmamız gerekir. Genellikle bu değişiklik, uygarlığın başlangıcına kadar gider. Bununla beraber, insanlık tarihinde kendisini gösteren bu değişiklik ilk defa Yakın Doğu’daki Mezopotamya, Peru ve Çin’deki Sarı nehir havzalarındaki yiyecek üreten toplumlarda ortaya çıkmıştır.

Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasındaki ilişkiler, Ankara’da 1963 senesinde imzalanmıştır

Disiplinlerarası özelliğe sahip, kent ve kentleşme ile ilgili konuları araştıran ve analiz eden bilim dalıdır.