KİMYA VE BİYOLOJİ SEKTÖRLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 9

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun sınıflandırmasına göre kimyasal etmenler aşağıdaki gruplara ayrılır:

LC50 değeri “Ölümcül Konsantrasyon” anlamına gelir. Gözlem süresi boyunca test hayvanlarının % 50’sini öldüren havadaki kimyasal konsantrasyonlarıdır.

Ünite içerisinde Şekil 1.1’de  kimyasal risk etmenlerinin sınıflandırılması yapılmış olup, şekilde tüm sınıflar toplu olarak verilmiştir.

Organik tozların en önemli özellikleri şu şekilde özetlenir:

Ayrıca astıma ve dermatit gibi cilt hastalıklarına sebep olurlar

Doğru cevap Kurşun olmalıdır. Ünite içerisinde Tablo 1.3. Tehlikeli Endüstriyel Tozların Temel Sınıflandırması’sı altında, metaller ve metal bileşiklerinin sınıflandırılması ve neden olduğu reaksiyonlar açıklanmıştır.

Tozlar, biyolojik etkilerine göre de sınıflandırılır. Bu kapsamda ortaya çıkan toz kategorileri ünite içinde  Şekil 1.3’de Tozların Biyolojik Etkilerine Göre Sınıflandırması olarak verilmiştir. Fibrojenik ve toksik etkileri olmayan bazı tozlar vücutta birikebilir. Solunan ve çöken parçacıklar ya nefes alma işlemiyle ve solunum sisteminin kendi kendini temizlemesi yoluyla vücuttan atılırlar veya akciğerde büyük patolojik etkiler yapmadan daimi bir birikim meydana getirirler. Bu tip tozlar inört olarak değerlendirilir. Örneğin, mermer, alçı taşı, kireç taşı tozları ve tütün tozu bu grupta yer alırlar.

Ketonlar grubunda yer alan çözücülerin parlayıcı özellikleri bilinmektedir. Bu sınıftaki maddelerin sistemik zehirliliği yüksek değildir. Ketonlarla çalışan kişiler aşırı düzeyde maruziyet sonucu periferik sinir sisteminde olumsuz etkiler görülebilir. Pratikte, çözücü olarak sıklıkla aseton ve metil etil keton kullanılmaktadırlar. Onların parlama noktaları sırasıyla -18°C ve -6°C’dir. Bazı ketonların Mesleki Maruziyet Sınır Değerleri Tablo 1.4’de verilmiştir.

Grup 2 biyolojik etmenler: İnsanda hastalığa neden olabilen, çalışanlara zarar verebilecek, ancak topluma yayılma olasılığı olmayan, genellikle etkili korunma veya tedavi imkânı bulunan biyolojik etkiyi gösterenler. Bordetella pertussis, Actynomyces pyogenes, Tetanos, Influenza ve Herpes simplex virüsleri örnektir.

Asellüler: Hücrelerden oluşmaz veya hücrelere bölünmez. Veya hücresel materyal içerebilen ancak tam hücreler içermeyen aselüler bir aşı gibi, sağlam hücrelerden yoksun anlamındadır.

Biyolojik etmenlerin tiplerine göre Sınıflandırıldığında tüm canlılar; asellüler, tek hücreli ve çok hücreli büyük ana gruba bölünür. Şekil 1.15’ de bu sınıflara ait örnekler verilmiştir.

İyonize radyasyon Geiger sayacı yardımıyla ölçülür. Normal yaşam şartları çerçevesinde bulunulan ortam ve şartlara bağlı olarak bir kişinin yıl boyunca aldığı radyasyon miktarı yaklaşık 2.4-2.8 mSv (milisievert) kadardır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ölümcül radyasyon zehirlenmesine yol açacak limit değer 1.0 Sv (1000 mSv) kabul edilir.

Mesleki yönden maruz kalınan hastalıklar arasında Viral hepatitler ve Tüberküloz bulunmaktadır.

Arkeolog dışındaki cevaplar zoonotik enfeksiyonlar için riskli meslek alanlarıdır arasındadır.

Biyolojik etmenler enfeksiyon risk düzeyine göre 4 risk grubunda sınıflandırılır. Sorulan soru grup 3’de yer alır.

Virüsler AIDS hastalığına neden olur.

Suçiçeği hastalığı virüsün cilde yerleşmesi ile öncelikle cildi tutan, ciltte bül oluşturan çok bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır

Hantavirüs çeşitli hastalık sendromlarına neden olabilir.

Çünki kuduza neden olan bir virüstür bakteri değil.

Tularemi insandan insana damlacık, solunum ya da temas yolu ile geçmez. Tavşan ateşi veya avcı hastalığı gibi isimlerle de bilinen, Francisella tularensis adlı bakterinin meydana getirdiği bir zoonozdur. Diğer şıklardaki cevaplar insandan insana geçiş yapar.

Diğer şıklar viral zoonozlardır.

Toksoplazmozis yaygın görülen paraziter bir hastalıktır. Etken Toxoplasma gondii parazitidir.