KÜLTÜR SOSYOLOJİSİ

Theodor W. Adorno bu ürünlerin, bu ürünleri talep eden kişileri çocuklaştırdığını öne sürer. Kişi çocuklaştıkça, kültür endüstrisi tarafından yönlendirilmesi giderek daha kolay hale gelir. Dolayısıyla, doğru cevap: B

George Ritzer’in Mcdonaldslaştırma dediği bu olgu, dünyanın hemen hemen her yerinde var olan bu restoranın, yeme içme beğenileri dışında da tüm kültürel pratiklerin standartlaşması anlamına gelir. Bu durumun diğer örneklerini kot pantolon, tişört, kola gibi kültürel ürünlerin dünyanın her yerine, hatta kasaba ve köylere kadar yayılması oluşturur. Dolayısıyla, doğru cevap: A

Popüler kültürün ortaya çıkışı, belli teknolojilerin ortayaçıkışıyla eş zamanlıdır. Örneğin; matbaa tekniklerinin gelişmesi ve gazetenin yaygınlaşmasıyla birlikte, gazetelerde yayınlanmaya başlayan XIX. yy. romanları, ilk popüler kültür ürünlerinden birisi olarak kabul edilebilir. Dolayısıyla, doğru cevap: C

Popüler kültür ürünü olan pop müziğin de temel özelliği, dinleyiciye bildik olanı tekrarlıyor olmasıdır. Örneğin; bir pop müzik ürününü dinlediğimizde sürekli tekrarlayan ritmin, müziğin ana hatlarını oluşturduğunu kolaylıkla fark edebiliriz. Bu anlamda, tıpkı bir çocuğun ezbere bildiği bir masalın yeniden ve yeniden anlatılmasını arzulaması gibi, dinleyici de kendisine tanıdık olan temponun tekrarlanmasını arzu eder; çünkü, bildik olanın tekrarlanması bize güven verir. Dolayısıyla, doğru cevap: A

Walter Benjamin’e göre, sanat eserinin mekanik olarak yeniden üretilebiliyor olması, ona yeryüzündeki biricikliğini kaybettirmiştir. Dolayısıyla, doğru cevap:E

Bir TV yayının (ticari) başarısı, kaç kişi tarafından takip edildiğiyle doğru orantılıdır.

Theodor W. Adorno’nun steorotyping olarak ifade ettiği bir takım gerçek olmayan olay ve karakterlerin karşıtlıklar halinde sunularak tekrarlanmasıyla bireylerin kendi yaşamlarına dair anlamlandırmalarını şekillendirir. Steorotiplerin yarattığı karşıtlık durumu, her türlü olayda karşıt iki tür davranış biçimini, iki tür olma halini vurgular. Bu durumda iyi-kötü, güzel-çirkin, zengin-fakir, çalışkan-tembel, aklı bir karış havada olgun gibi tipler karşımıza çıkar. Dolayısıyla, doğru cevap: D

Gündelik yaşamın gerçekliğini, onu bir açıklama çerçevesi olarak kullanma eğilimi gösteren izleyici için, gerçekten daha gerçek, Jean Baudrillard’ın değişiyle hipergerçek bir alana taşır. Çünkü; Yaşanan korkutucu bir gelişme, medyanın çarpan etkisine mâruz kalmadığında, aslında sönük bir olay olabilir. Yani, doğru cevap: D

Günümüzde, sanal ortamda, bireysel ve etkileşimsel karşılaşmaları mümkün kılan en etkili mecralar sosyal ağlar, bloglar ve forumlardır. Dolayısıyla, doğru cevap: B

Küreselleşme deneyiminin mümkün kıldığı bu kimlik inşa sürecinde aynı zamanda Etzioni’nin vurguladığı direnen kimlik kavramsallaştırması, günümüz toplumlarını anlamada çok önemlidir. Yani, doğru cevap: D

Sanayi kapitalizminde işçi ve işveren arasındaki ilişkinin doğası, kârlılığa ve işçinin olabildiğince sömürülmesine dayanır. Doğru cevap A'dır.

1930'lu yıllardan itibaren dünya ekonomisinde görünürlük kazanan Fordist üretim biçimi de kapitalizmin 1929 Buhranı olarak adlandırılan krizi atlatmasında önemli bir yaklaşımdır. Doğru cevap C'dir.

Max Horkheimer Frankfurt Okulu düşünürüdür. Doğru cevap D'dir.

Walter Benjamin’e göre, sanat eserinin mekanik olarak yeniden üretilebiliyor olması, ona yeryüzündeki biricikliğini kaybettirmiştir. Doğru cevap E'dir.

Bu noktada kurgu, gündelik yaşamın gerçekliğini, onu bir açıklama çerçevesi olarak kullanma eğilimi gösteren izleyici için, gerçekten daha gerçek, Jean Baudrillard’ın değişiyle hipergerçek  bir alana taşır. Doğru cevap B'dir.

Ekonominin sınai üretim ve bu üretimden gelen kar üzerine temellendiği bir biçimi vurgulayan kavram, sanayi kapitalizmidir.

Finans kapitalizmi: Kapitalist üretim biçiminin XX. yy’ın başları itibariyle gelişmiş olan bu safhasında üretim, kaynağını sanayiden değil, varsayımsal değerlerin işlenmesi olan finansal hareketlilikten alır. Ekonominin artı değerini oluşturan üretimin nesnesi, sanayi kapitalizminde olduğu gibi somut metâ üretimi olmaktan çok, esnek pazarın koşullarına uyum sağlayan varsayımsal bir üretimdir. Dolayısıyla, doğru cevap: C

Taylorist model (Taylorizm): Bilimsel, rasyonel bir çalışma yöntemi bulmak için yola çıkan Frederick Winslow Taylor’ın (1856-1915) geliştirdiği bir iş organizasyonu biçimidir. Bu organizasyon biçimi ve yönetim şekli Fordist seri üretim sisteminde yüksek verimlilik amaçlanarak uygulanmıştır.

Frankfurt Okulu düşünürlerinden olan Walter Benjamin'e göre; kopyanın, özgününden daha değerli olması ve kitleye kolayca ulaşabilmesi durumu, biricik olanın standartlaşması nedeniyle, sanatın hâlesini yitirmesine neden olmuştur.

Küreselleşme, aynı zamanda standartlaşmış kültür ürünlerinin dünya ölçeğinde yaygınlaşmasına, bu sayede ortak bir yeme-içme, giyinme, eğlenme, kısacası ortak bir beğeninin oluşmasına zemin hazırlar. Bu da belirli markaların, dünyanın her yerinde bir beğeni ölçütü olarak tüketilmesi olgusunu beraberinde getirir. Bu olguya en iyi örnek, tüketim yazınında da kavramsallaştırılmış olan McDonald’s zincir restoranlarıdır. George Ritzer’in Mcdonaldslaştırma dediği bu olgu, dünyanın hemen hemen her yerinde var olan bu restoranın, yeme içme beğenileri dışında da tüm kültürel pratiklerin standartlaşması anlamına gelmektedir.