KÜLTÜR SOSYOLOJİSİ

Meksika’da Zapatista olarak adlandırılan yerel bir halk, bir yandan devletten etnik kimliklerinin tanınmasını isterken bir yandan da antikapitalist, küreselleşme karşıtı bir söylem benimsemiştir. Doğru cevap B'dir.

XIX. yy, Batı Avrupa’da sanayi kapitalizminin ulusal ölçekte hızla geliştiği bir
dönemdir. Doğru cevap C'dir.

Finans kapitalizmi: Kapitalist üretim biçiminin XX. yy’ın başları itibariyle gelişmiş olan bu safhasında üretim, kaynağını sanayiden değil, varsayımsal değerlerlerin işlenmesi olan finansal hareketlilikten alır. Doğru cevap B'dir.

Popüler kültürün ortaya çıkışı, belli teknolojilerin ortaya çıkışıyla eş zamanlıdır. Örneğin; matbaa tekniklerinin gelişmesi ve gazetenin yaygınlaşmasıyla birlikte, gazetelerde yayınlanmaya başlayan XIX. yy. romanları, ilk popüler kültür ürünlerinden birisi olarak kabul edilebilir. Burada roman, gazetenin kitle tarafından okunmasını sağlama işlevini yerine getirdiğinden, gazetenin okuyucu kitlesine yönelik olarak, gazete sahibi tarafından yazara ısmarlanır. Görüldüğü üzere popüler kültür ürünleri, teknoloji yardımıyla geniş kitlelere ulaşması amaçlanan ürünlerdir. Doğru cevap D'dir.

Theodor W. Adorno’nun steorotyping olarak ifade ettiği bir takım gerçek olmayan olay ve karakterlerin karşıtlıklar halinde sunularak tekrarlanmasıyla bireylerin kendi yaşamlarına dair anlamlandırmalarını şekillendirir. Steorotiplerin yarattığı karşıtlık durumu, her türlü olayda karşıt iki tür davranış biçimini, iki tür olma halini vurgular. Doğru cevap E'dir.

Kısacası küreselleşme, bu iki olgunun sürekli çatışma halinde olmasına sebebiyet verir.
Bu bağlamda Zygmunt Bauman küreselleşmeyi, modern bireyin mâruz kaldığı kaçınılmaz bir olgu olarak tanımlar. Doğru cevap A'dır.

Tüm teknolojik ilerlemeler, kapitalizmin dönüşümü, devletin merkezi rolünü kaybetmesi, küresellik deneyimi, günümüz toplumlarında bireylerin kendi kimlik inşa süreçlerindeki taleplerini dile getirmelerini teşvik etmektedir. Küreselleşme deneyiminin mümkün kıldığı bu kimlik inşa sürecinde aynı zamanda Etzioni’nin vurguladığı direnen kimlik  kavramsallaştırması, günümüz toplumlarını anlamada çok önemlidir. Buna göre direnen kimlik, toplulukların ve cemaatlerin ortaya çıkmasını mümkün kılar. Doğru cevap D'dir.

İletişim teknolojilerinin gelişmesi ve kitlelerin erişimine açık hale gelmesiyle bugün, insanların birbirleriyle olan etkileşimleri giderek artmaktadır. Özellikle internet kullanımının yaygınlaşması bireyin, kendi talepleri ve arzuları doğrultusunda yeni insanlarla tanışmasına, farklı etkinlikler içine dâhil olabilmesine, dünyayı kendisi gibi anlamlandıran diğerleriyle karşılaşmasına ve bunun sonucunda, kendisine yeni toplumsallaşma alanları kurmasına olanak sağlamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Gösterge değeri: Baudrillard, günümüz toplumlarında gerçeklik algısının, fizik gerçekliğin sınırlarını aşmasına referansla, göstergenin, bir nesneyi işaret etmediği (göstermediği), fakat yalnızca kendisini gösterdiğini söyler. Bu durumda, bir nesnenin değerini belirleyen, kendisinden başka bir şeyi temsil etmeyen göstergeler arasındaki hiyerarşidir. Doğru cevap E'dir.

Bu olguya en iyi örnek, tüketim yazınında da kavramsallaştırılmış olan McDonald’s zincir restoranlarıdır. George Ritzer’in Mcdonaldslaştırma  dediği bu olgu, dünyanın hemen hemen her yerinde var olan bu restoranın, yeme içme beğenileri dışında da tüm kültürel pratiklerin standartlaşması anlamına gelir. Doğru cevap A'dır.

Sanayi kapitalizmi

Finans kapitalizmini

Fordist üretim biçimi

Taylorist model

Kültür endüstrisi

Kârlılığın, varsayımsal değerlerin piyasada dolaşımı üzerinden gerçekleşmesi, sanayinin, somut tüketim nesnesi üretiminin ortadan kalkması.

Sanal gerçeklik

Direnen kimlik

Küresel düzlemde hareketlilik, dünya çapında bir yeniden tabakalaşma, toplumsal kültürel hiyerarşilerin en altında konumlanan sınıfların aleyhine olmak üzere yeniden düzenlenmesi anlamına gelmez. Enformasyona ulaşmanın yalnızca küresel kaynaklara erişebilenler için kolay hale gelmesi, enformasyonun yine bu kişiler tarafından yönetilmesi anlamına gelmez.

Direniş kodları ya da tüm yerellikler küresel kültür piyasasının içine dâhil değildir. Çünkü, direnişler ve yerellikler, kültür endüstrisinin vazgeçilmez parçaları değildir.