KÜLTÜR TARİHİ - Deneme Sınavı - 25

John Locke (1632-1704), insanın sistemli düşünme sisteminin sezgisel olarak değil, dünyevi deneyimlere ve yaşantılara bağlı olarak oluştuğunu; aklın insan haya¬tına kılavuzluk edebileceğini; krallıkların mutlak otoriter olamayacağını ve halk ile kral arasında karşılıklı güven duygusu olması gerektiğini vurgulayarak önce İngilte¬re, sonra Fransa Devrimlerine yön vermiştir. Liberalizmin öncü filozoflarındandır.

İngiliz yazar Daniel Defoe’nin 1719’da yayımladığı Robınson Crusoe” adlı eser, İngiltere’de rahat bir hayat yaşayan Robinson’un dünyayı dolaşma hayalleriyle çıktığı uzun yolculukta başına gelen maceraları ve bir ıssız adada karşılaştığı Cu¬ma adını verdiği hem Hıristiyanlığı hem ekonomiyi öğretmeye çalıştığı zenci yerliyle olan serüvenlerini anlatır. Kitap sömürge tarihi ve felsefesi hakkında önemli ipuçla¬rı sergiler. Yazıldığı dönemde bile çok okunan kitap, kısa zamanda dünya dillerine de çevrilir ve dünya edebiyatında hayal gücü ve kurgusuyla birçok ünlü yazara (Jules Verne, Michel Tournier), film ve tiyatro senaryolarına esin kaynağı olur.

Halk›n mutlak yönetime olan güvenini yitirmesi ve bu yönetime karfl› geliflen demokrasi ve özgürlük bilinci etkili bir siyasal eyleme dönüflür. 1789 y›l› geldi¤inde, Frans›zlar yeni bir düzene geçmek için çok isteklidirler art›k. Oluflan Millet Meclisinde ulusal burjuvazi etkilidir; haliyle Aristokrasi reform projelerine karfl› tüm olanaklar›yla karfl› koyar; ekonomik kriz katlan›lmaz boyutlardad›r.

1789'da kurulan ve 1794’de kapatılan Revolutıons De Paris adlı gazete , radikal cumhuriyetçi ve kilise karşıtı düşünceleriyle tanınır. Yayınlandığı ilk günden büyük bir okur kitlesi edinir. İhtilalin ünlü ismi Camitte Desmoulins bu gazetedeki yazılarıyla ve hitabetçi kimliğiyle halkı gale¬yana getirerek Bastille ayaklanmasına öncülük etmiştir. Devrim öncesi Fransa’da gazetelerin sayısı seksen kadar iken Devrim yıllarında bu sayı üç yüze ulaşmıştır. Renkli bir politik eğilim sergileyen gazetelerin çoğu Devrim yanlısıdır.

Mozart Barok dönemden farklı olarak klasik dönemin ilk büyük bestecisidir. Otuz beş yaşında vefat eden Mozart, öncelikle müzik tarihinin dahi çocuğudur ve tam anlamıyla bir dehadır:

Yanıt e şıkkıdır. 18. Yüzyılda Fransa’da halk, kötü tarımsal hasat, ağır vergiler, salgın hastalıklar ve açlıkla karşı karşıyaydı. Ancak nüfusta azalma bunlardan biri değildir. Tersine nüfus artmıştır.

Yanıt b. Prusya Krallığı ve Rusya İmparatorluğu 18. Yüzyılda güçlenerek tarih sahnesine çıkan iki devlettir. Diğerleri ise güç kaybetmiştir.

18. Yüzyılda Aydınlanma düşüncesi üzerinde büyük etkisi olan ve bilimsel devrimin kurucusu olarak kabul edilen İngiliz bilim insanı Isaac Newton’dır.

Buharlı makinelerin keşfi,demir çelik üretiminin gelişmesi ve kok kömürünün kullanımı 18. Yüzyılda sanayi devriminin başlamasında etkili teknolojik gelişmelerdir. Ancak sanayide elektrik kullanımının başlaması 19. Yüzyılda olmuştur.

Rousseau, Diderot, Voltaire ve Montesquieu Aydınlanma çağı Fransız düşünürleridir. Sartre ise 20. Yüzyılda yaşamış önemli bir Fransız filozoftur.

Fransız Devrimi ile feodalizmin sona erdiği ve liberalizmin doğduğu kabul edilir. İfade özgürlüğü, eşitlik ve demokrasi gibi kavramlar güç kazanmış, ancak din ve devlet birbirinden ayrılmış, dolayısıyla kilise siyasi gücünü kaybetmiştir. Yanıt e şıkkıdır.

18. yüzyılda Avrupa’da Fransız kültürünün hakimiyeti vardır ve bunun merkezinde de Paris kenti yer almıştır.

Almanya’da barok müziğin en önemli temsilcisi Johann Sebastian Bach’tır.

1776’da yayınlanan Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ni Thomas Jefferson kaleme almıştır.

Kuzey Almanya’da, 1701’de doğan Prusya Krallığı, nüfuz sahibi, güçlü asil ailelerin ağırlığını taşıyan bir krallıktır.

İlk sanayileşme izleri de İngiltere’de makine ve tekstil alanında başlar.

18. yüzyıl farklı yaşam tarzlarının oluştuğu bir yüzyıldır ve bu yaşam tarzı düşünsel olarak doğaya yönelerek, zarafet ve incelik olarak da sanatsal etkinliklerde güçlü bir ifade bulur. Sanatta form olgusu ilk kez bu dönemde düşünsel ve eleştirel bir konu olarak ortaya çıkar.

John Locke (1632-1704) ise, insanın sistemli düşünme sisteminin sezgisel olarak değil, dünyevi deneyimlere ve yaşantılara bağlı olarak oluştuğunu; aklın insan hayatına kılavuzluk edebileceğini; krallıkların mutlak otoriter olamayacağını ve halk ile kral arasında karşılıklı güven duygusu olması gerektiğini vurgulayarak önce İngiltere, sonra Fransa Devrimlerine yön vermiştir.

İngiltere’de kölelik 1807 tarihinde tamamen kaldırılmıştır.

Montesquieu (1699-1755) “Kanunların Ruhu” adlı eseriyle siyaset ve hukuk alanında pozitif bir hukuk biliminin temellerini atması açısından çok önemlidir.