KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 21

Edward T. Hall’e göre, kültürler zamanı kullanma açısından iki gruba ayrılır. Bunlardan birincisi “monochronic” (monokronik) kültürler, diğeri ise “polyhcronic” (polikronik) kültürlerdir (Hall ve Hall 1983: 17).

Kültürel boyutlar kuramı Hollandalı işletme bilimci Geert Hofstede tarafından geliştirilmiştir.

Hofstede, kendinden önce yapılan araştırmalarda saptanmış olan, toplumların ortak temel sorun alanlarını farklı terimlerle kültürel boyut olarak ifade eder:

• birey otorite ilişkisi: Güç aralığı,

• birey ile grup arasındaki ilişkiler: Bireycilik- ortaklaşa davranışçılık,

• erkek ya da kız olarak dünyaya gelmenin toplumsal etkileri: Erillik-dişillik,

• bilinmeyen karşısında tutum: Belirsizlikten sakınma.

Güç aralığı, bütün toplumlarda gözlenen sosyal konumlar çerçevesinde, toplumu oluşturan bireyler arasındaki uzlaşmaya dayalı iktidar, otorite ya da gü. farklarının büyüklüğünü ifade eder.

Geniş bağlamlı kültürlerin üyeleri dar bağlamlı iletileri, gereğinden fazla en- formasyon içerdikleri için ya seçici perde yüzünden hiç algılamaz ya da sıkıcı ve önemsiz bulur, ayrıntılara dalan dar bağlamlı kültürlerin üyeleri ile sohbet etmek- ten hoşlanmazlar. Ülkemizden yurt dışına eğitim için giden öğrenciler bu yüzden daha çok Yunan, Bulgar, İtalyan, İspanyol ve Güney Amerikalılarla daha kolay arkadaşlık kurarlar.

Uzun dönem zaman yönelimli kültürlerin üyeleri ise gerçeğin daha çok duruma, bağlama ve zamana bağlı olduğunu düşünür. Gelenekleri değişen koşullara uydurmaya çalışır, tasarruf ve yatırıma istekli ve tutumludurlar, işlerinde sebat gösterirler.

Paylaşma, birlikte hareket etme, takım oyunları oynama, zayıfları koruma, mazlumdan ve güçsüzden yana olma, aile için özveride bulunma, aileye sadakat, aile üyelerini koruma ve benzeri davranışlar ortaklaşa davranışçı kültürlerde yaygın olarak gözlenir.

Kültürel Boyutlar Kuramı’nın başlangıçta belirlenen dört boyutuna sonradan eklenen zaman yönelimi boyutu, kültürlerin zaman algılamaları arasındaki farklılığa dayanmaktadır.

Belirsizlikten sakınmaya yönelik davranışlar açık olmayan ve anlaşılmayan durumları azaltmayı amaçlar. Belirsizlikten sakınma derecesinin yüksek olduğu kültürlerin üyeleri iletişim sürecinde duygusal, huzursuz, heyecanlı, aktif ve hatta saldırgan davranışlar gösterirler.

Kültürlerarası farklılıklar güç aralığı, bireycilik-ortaklaşa davranışçılık, erillik-dişillik, belirsizlikten sakınma ve zaman yönelimi boyutlarında ölçülebilir.

Belirli amaç için bir araya gelen ve onu oluşturanlar arasındaki bağların çok güçlü olmadığı, yaşamını uzlaşmayla belirlenmiş kurallar çerçevesinde sürdüren insan gruplarına verilen ad topluluktur.

Değer, diğerlerine göre tercih edilen fikir, duygu, davranış ve duruma denir.

Dolayısıyla boş bırakılan kısma “değer” getirilmelidir.

Bunlardan ilki Edward T. Hall tarafından ortaya konulan Enformasyon Sistemleri Kuramı’dır.

Alışkanlık haline gelen davranışı göstermeyenler için herhangi bir toplumsal yaptırım uygulanmaz. Eğer bir alışkanlık toplum tarafından istenilir olmaktan çıkarsa ondan vazgeçilir. Bu nedenle alışkanlık kolayca yayılan ve kolayca terk edilen, yaptırımı olmayan en zayıf toplumsal norm olarak kabul edilir.

Kültürler zamanı kullanma açısından “monochronic” (monokronik) kültürler ve “polyhcronic” (polikronik) kültürler olmak üzere iki gruba ayrılır.

Örf, gelenekten daha dar kapsamlı yaşam alanlarında uyulması zorunlu normları içerir. Örfe aykırı davrananlar toplumdan dışlanır, yakınları ile ilişkisini yitirir

Aynı toplumsal tabaka ve aynı toplumsal sınıfa mensup bireyler farklı statülere sahip olabilir. Toplumsal statü, bireyin toplumsal grup hiyerarşisi içindeki konumunu belirtir.

I, II ve IV’te verilen ifadeler, kalıp ve ön yargıların bilişsel işlevleri iken III’te verilen ifade  toplumsal işlevdir.

Belirsizlik, bilinmeyen, neye nasıl tepki vereceği kestirilemeyen yabancıyla iletişime nereden başlayacağını bilememek duygusunu ifade eder.

Gündelik yaşam, bireyin toplumsal yaşam içinde diğerleriyle paylaştığı yaşam
kesitidir.

Görgüsüzlüğe karşı uygulanan yaptırım ayıplamadır.