KÜLTÜRLERARASI İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 23

Toplumlar açısından kurumlar çok önemli önem taşır. Söz gelimi aile kurumu toplumu oluşturan en temel kurumdur ve toplum, belirlediği kurallar ve aldığı önlemlerle aile kurumunu korumaya çalışır. Eğitimin kurumlaşması, toplumun devamı, kültürün yeni nesillere aktarımı ve istenilen yönde değişmesi için elzemdir. Hukuk kurumu toplumu oluşturan birey ve kurumların uyum içinde bir arada yaşamasını ve olabilecek çatışmalarda taraflar arasında adaletin gerçekleşmesini sağlar. Her toplumda kurumların işleyiş ve biçimi farklıdır.

İletişim biçemi, bir bireyin kişilerarası ilişkilerde sıklıkla kullandığı iletişimsel tarzdır. Doğru cevap C'dir.

Saldırgan ya da sert kişilik yapısına sahip olanlar, yüksek sesle konuşur, “sen”le başlayan cümleler kurar, gözlerini kısarak doğrudan karşıdakinin gözünün içine bakar, sert bir vücut duruşu ve kesin hareketlerle, parmağını karşıdakine yönelterek konuşurlar. Doğru cevap B'dir.

Sapir-Whorf Hipotezi, öncelikle konuşulan dillerin düşünceyi etkilediğini ileri sürer. Doğru cevap E'dir.

Bernstein’a göre, neyin nasıl söyleneceği kültür tarafından belirlenir. Doğru cevap D'dir.

Karlfried Knapp’a göre, sözcükler kültüre özgü bağlamsal anlamlar taşıdığında, bu konuda deneyimi olmayan etkileşenlerin mesajı anlaması zorlaşır. Doğru cevap A'dır.

Söz ne anlam taşırsa taşısın, söyleyiş biçemi anlamı değiştirebilir. Doğru cevap B'dir.

Yananlam, bir sözcüğe ya da isme eklenen duygusal ya da coşkusal çağrışımlara bağlanan ikincil anlam düzeyidir.  Örneğin “bahar”ın yananlamı “yenilenme”yi, “tazelenme”yi, “yeniden doğuş”u içerebilir (Mutlu, 1996: 355). Doğru cevap D'dir.

Dolaylı iletişim biçemi grup içi uyumu korumaya yöneliktir. Doğru cevap A'dır.

Bu durum, dolaylı sözlü iletişim biçemine örnektir. Doğru cevap D'dir.

Kişisel sözlü iletişim biçeminde, “ben” kimliğini iletişim sürecinin merkezine yerleştiren dilsel ögelerin sıkça kullanıldığı gözlenir. Bu biçemde anlamlar, birey olmanın vurgulanması amacıyla aktarılır. Doğru cevap C'dir.

Mehrabian ve Ferris iki deneyin sonuçlarını bileştirdiklerini belirterek bir makale yayınladılar ve sözlü, sesli ve görüntülü iletişimin anlamlandırılmasında sözün %7, sesin %38 görüntünün ise %55 etkili olduğunu ileri sürdüler (Mehra-bian ve Ferris, 1967). Bu sava göre, anlam yaratılmasında iletinin içeriği, yani söz sadece % 7, sözsüz iletişim(ses+görüntü) ise % 93 oranında etkili olmaktaydı.

Dil dışında kalan ve insan tarafından anlam aktarımı için yararlanılan bütün davranışlar sözsüz iletişim davranışlarıdır.

Bu nedenle sözlü iletişim istenildiğinde kurulduğu hâlde, sözsüz iletişim süreklidir. Yukarıda açıklanan göstergeler, bireyin amaçlamadığı kişilere bile mesajlar verir. Başka deyişle sözlü iletişim kesilebildiği hâlde, sözsüz iletişim kesilemez. Ölmek de insan iletişiminden çıkmaya yetmez. Ölenle ilgili duygular, düşünceler, konuşmalar ve anılar, ona yaşayanların iletişim süreçlerinde roller verir. . Çocuklar, dünyaya geldikten kısa süre sonra, fiziksel ilişki yoluyla annelerinden mesajlar almaya başlarlar. Gülüm-seme ve ağlama yoluyla içinde bulunduğu durumdan hoşnut olup olmadıklarını bildirirler. Çocuklar kültürün büyük bölümünü taklit etme yoluyla öğrendikleri için, öğrendikleri ilk davranış kalıplarının sözsüz iletişimle olması da doğaldır.

Şimdiye kadar, belirli bir kültür grubunun kullandığı sözsüz iletişim sis-temi betimlenememiştir. Sözsüz iletişim alanında yapılan çalışmalarla, bir kültür grubunun “sessiz dili”nin sistematik doğasını ortaya koyma aşamasına gelinmemiştir. Başka deyişle henüz bir sözsüz dil grameri oluşturulamamış, belirli sözsüz göstergelerin anlamlarını içeren “sözsüz iletişim sözlüğü” yazılmamıştır.

Dile bağlı olarak sözlü iletişim davranışları çoğunlukla örgün eğitim yoluyla aktarılır ve grup üyeleri tarafından öğrenilir. Sözsüz iletişim davranışları ise tamamen görerek, izleyerek ve taklit ederek, enformel yollardan öğrenilir.

“Anlık yaşamak” denilen yaşam tarzının benimsendiği kültürlerde yaygın olarak görülen bu noktasal zaman algısı insanların “geçmişten ders çıkarma” gibi bir anlayışları olmaz. Onlara göre, insan yaşamında deneyimin hiçbir anlamı ve gerekliliği yoktur. Çünkü her “nokta zaman” o anda yaşanır ve biter. Sonra gelen başka bir zamandır ve geçen zamana benzemez. Dolayısıyla gelecekte aynı za-manla bir daha karşılaşmak, onu bir daha yaşamak mümkün değildir.

Çocuğunun doğumunu “çok kar yağdığı yıl” ya da “dayısı askere gittiğinde”, “harman yerinde çıkan yangında” diyerek zamanlandıran kadınlar bu zaman algısına sahiptir.

Meksikalının, haftada bir geçen treni kaçırdığını fark edince, yerinden kalkmadan gözlerini kapayıp başını indirerek uyuklamaya devam etmesi bundandır. Aslında bu filmlerde Meksikalının tembelliği, kaybettiği zamanın değerini bilmeyen ca-hilliği ve vurdumduymazlığı alaya alınmaktadır. Oysa bu davranışın altında yatan gerçek farklıdır: Meksikalı trene yetişmek için koşan, kendini zorlayan, kan ter içinde kalan Amerikalıların aptallığına gülmektedir için için. Ona göre, “nasıl olsa  zaman döngüsü devam edecek ve bir hafta sonra aynı tren aynı zamanda yine gelecektir. Zaman kaçmıyor, yitip gitmiyor. Oturup rahat rahat uyumak varken acele etmeye, koşup kendini yormaya gerek var mı?” diye düşünüyor.

Beden diliyle ilgili sözsüz iletişim biçemlerinden Dış Görünüş :Her kültürde, giyim, saç şekli, sakal ve bıyık, başörtüsü, başlık, şapka, sarık ya da takke, yüzük, bilezik, kolye ve gerdanlık gibi takılar çeşitli mesajlar taşırlar. Koyu renk takım elbiseli, kravatlı ve ayakkabıları boyalı orta yaşlı bir erkeğin dış görü-nüşü onun mesleği hakkında ipuçları verir.

Sözlü iletiye asıl anlam veren onun tonlamasıdır. Bir sözlü ileti, farklı ses ve vurgularla iletilirse farklı anlamlar taşır. Paradil; sesin yüksekliği, temposu, tonu, tınısı ve söyleniş biçemini içeren ses niteliklerini; gülme, ağlama ve benzeri duyguların sessel ifadesini sağlayan ses niteleyicilerini ve sözlü iletişim sırasında konuşmacının kullandığı “eee”, “ııı” gibi seslerle, yukarıda değinilen “susma”ları içeren ses bölücülerini kapsar.