MAHALLİ İDARELER - Deneme Sınavı - 3

Avrupa Konseyi’nde imzaya açılan ve 1988 yılında yürürlüğe giren “Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı (AYYÖŞ)” ile yerel yönetimlerin merkezi yönetim organları karşısındaki konumu, görev ve işlevleri açısından özerkliğinin önemi ve kapsamı tanımlanmıştır.

Ekonomik ve sosyal komite, işçi ve işveren grupları ile belirli toplum kesimlerinin değişik menfaatlerini temsil eden gruplardan seçilen üyelerden oluşan danışma kuruludur.

Özellikle uzun süreli işsizliği azaltmaya yönelik yeni iş sahaları açmayı, mesleki eğitimi ve iş sahibi olma konusunda danışmanlığı amaçlayan projelerin desteklendiği Avrupa Birliği fonu Avrupa Sosyal Fonu'dur.

Avrupa Birliği vatandaşlığı, parasal birlik ve yerel yönetimlerle ilgili düzenlemelerin yapılmasını sağlayan Avrupa Birliği Antlaşması, Maastricht Antlaşması'dır.

Maastricht Antlaşması’nda yerindenlik (subsidiarite) ilkesine yer verilmesinin temel nedeni halkın karar alma mekanizmalarına uzaklığını ve yabancılığını gidermektir.

Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı, Avrupa Birliği ülkelerinin yerel yönetimlere ilişkin bakış açılarını birbirine yaklaştıran belirleyici unsurdur.

Bölgeler Komitesi Maastricht Antlaşması ile yerel ve bölgesel kurumların en uygun şekilde temsil edilebilmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur.

Avrupa Sosyal Fonu Fonun yardımları sadece belirli bölgeler için değil, Avrupa Birliği içindeki bütün birimler ve bölgeler içindir. İşsizliği (özellikle uzun süreli olanı) azaltmaya yönelik yeni iş sahaları açmayı, mesleki eğitimi ve iş sahibi olma konusunda danışmanlığı amaçlayan projeler, fon tarafından destek alabilmektedir.

Entegrasyona en güçlü ivmeyi kazandıran gelişme ise, Tek Avrupa Senedinden sonra üzerinde çalışmalar yürütülen, 1991 sonlarında Hollanda’nın Maastricht kasabasında görüşülüp 1992’de imzalanarak 1 Kasım 1993 tarihinde yürürlüğe giren ve Avrupa Birliği Antlaşması olarak da Avrupa Birliği ve Yerel Yönetimler

1985 yılında Rio de Janerio’daki Dünya Kongresi’nde kabul edilen “Yerel Yönetimler Evrensel Bildirgesi” ile yerel yönetimlerin genel olarak kapsamı, yapısı, denetimi ve korunmasına ilişkin temel ilkeler kabul edilmiştir.

Adem-i merkeziyetçilik: "Merkezin yokluğu" anlamına gelir. Merkez yönetimin gücünü azaltarak yerel yönetimlerin yetkilerinin artırılmasını savunan siyasi görüştür.

Avrupa Sosyal Fonu (ESF) Fonun yardımları sadece belirli bölgeler için değil, Avrupa Birliği içindeki bütün birimler ve bölgeler içindir. İşsizliği (özellikle uzun süreli olanı) azaltmaya yönelik yeni iş sahaları açmayı, mesleki eğitimi ve iş sahibi olma konusunda danışmanlığı amaçlayan projeler, fon tarafından destek alabilmektedir. Görev alanına giren yerleşim birimlerinde, personel istihdam eden, ekonomik, sosyal ve kültürel hizmetler yapan, yeni iş sahalarının açılmasında bizzat girişimci veya özel sektöre yol gösterici ve kolaylık sağlayıcı kurumlar olan yerel yönetimler, sayılan amaçları sağlayabilmek için Avrupa Sosyal Fonundan yardım alabilmektedirler.

AB içerisinde uygulanan ortak politikalar, üye ülkelerin ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yapıları üzerinde çok yönlü etkilerde bulunmaktadır. AB üyesi bir devletin ulusal politik sistemi, kendi tarihi, jeopolitik konumu, demografisi ve kültürü tarafından şekillendirilmiştir. Coğrafi yapı politik sistemi doğrudan etkileyen bir faktör değildir.

I, II ve IV. maddelerdeki görüşler Yerel Yönetimler Özerklik Şartını desteklerken III. maddede yer alan ifade bu koşulu desteklememektedir.

Şart’ın 3. maddesinde özerk yerel yönetim şu şekilde tanımlanmıştır: “Özerk yerel yönetim kavramı yerel makamların, kanunlarla belirlenen sınırlar çerçevesinde, kamu işlerinin önemli bir bölümünü kendi sorumlulukları altında ve yerel nüfusun çıkarları doğrultusunda düzenleme ve yönetme hakkı ve imkânı anlamını taşır.” Görüldüğü gibi yerel yönetimin düzenleme hakkının bulunduğu belirtilmiştir.

Genel yetki yöntemi: Yerel yönetimlerin, anayasa ya da kanunlarla açıkça yasaklanmamış, başka herhangi bir yönetimin görev alanına girmemiş olmak şartıyla, her türlü görevi üstlenebilmeleri anlamına gelmektedir.

Bir hizmetin üretilmesi ya da yerine getirilmesi hizmetin muhataplarına en yakın birime bırakılmalı, öncelikle alt birimler tarafından gerçekleştirilmeli, alt yönetim birimlerinin yapabildiği ya da üstesinden gelebildiği durumlarda müdahalede bulunulmamalı,üst düzeyde yer alan yönetimin, alt düzeydeki yönetimlere yardımda bulunmasını da içermektedir

Görev süreleri dört yıl olan 350 asil ve 350 yedek üyesi vardır

Bölgeler Komitesinin kurulmasının gerekçelerinden bir tanesi AB yasalarının yerel ve bölgesel düzeyde uygulanmasıdır.Antlaşmalarda da bahsi geçen ve ilk ilke olan yerindenlik, Avrupa Birliğinde, kararların, en uygun bir başka deyişle halka en yakın merciler tarafından alınması gerektiğini belirtmektedir. Dolayısıyla hükümetlerin her seviyede halka yakın olması gerekmektedir. Avrupa Birliği ulusal, yerel veya bölgesel kurumlar tarafından çözülmesi gereken bir sorunu kendi yaptırımları ile çözmeye çalışamaz. Bölgeler komitesi bir danışma kuruludur yaptırımda bulunamaz.

Avrupa Toplulukları Komisyonu (CEC) Bölgeler Komitesinin uzmanlık komisyonunda yer almaz.