MALİYE POLİTİKASI I - Deneme Sınavı - 2

Ekonomik tahminler doğru yapılsa bile bu doğru tahminin zamanında yapılması, iradi kararların zamanında alınması ve uygulanan ekonomik programın beklenen zamanda ve büyüklükte sonuç vermesi gerekir. Bir ekonomik sorunun doğru tahmin edilmesi elbette önemlidir. Ancak bu ekonomik sorunun zamanında tahmin edilmesi de en az doğruluğu kadar önemlidir. Doğru tahmin ve doğru politikalara rağmen zamanında uygulanmayan politikalar doğru sonuç vermeyecektir. Doğru cevap A’dır.

Stagflasyon kavramı ilk defa İngiliz Parlamenter Iain Macleod 1965 yılında kullanmıştır. Doğru cevap C’dir.

Stagflasyon, kavramı ilk defa İngiliz Parlamenter Iain Macleod 1965 yılında kullanmıştır. Doğru cevap E’dir.

Stagflasyon, kavramı ilk defa İngiltere’de, İngiliz Parlamenter Iain Macleod 1965 yılında kullanmıştır. Doğru cevap D’dir.

Stagflasyon yüksek enflasyonun, âtıl üretim kapasitesinin, yaygın işsizliğin, yetersiz büyümenin birlikte yaşandığı bir ekonomik sorundur. Stagflasyon, enflasyon yanında işsizlik sorununun ve yetersiz ekonomik büyümenin bulunduğu bir durumudur. Enflasyon ise sadece genel fiyat düzeyindeki artış ve ona bağlı sorunları içerir. Stagflasyon tanımı içerisinden yaygın işsizlik ögesi çıkarılırsa, anlatım bilinen enflasyon tanımına dönüşmüş olur. Doğru cevap C’dir.

Kitap 1936 yılında yayınlanmıştır. Klasik ekonomi yaklaşımına karşı 1936 yılında yayımladığı “Para, Faiz ve İstihdamın Genel Kuramı” isimli kitabı ile John Maynard Keynes, tarafsız maliye anlayışının terk edilmesini ve müdahaleci bir devlet anlayışı ile devletin ekonomiye müdahale etmesini önermiştir. Doğru cevap C’dir.

Yeni Zelandalı ekonomist Alban William Phillips, İngiliz ekonomisi üzerine yaptığı bir çalışma ile parasal ücretlerin artışı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkinin ters yönlü olduğu sonucuna varmıştır. Bunu bir grafik ile ifade etmiş ve Phillips eğrisi olarak ekonomi yazınında yerini almıştır. Doğru cevap B’dir.

Stagflasyon iki temel ekonomik sorunun bileşimini yansıtmaktadır. Bunlar enflasyon ve işsizliktir. Fiyat istikrarsızlığının ortaya çıkardığı sosyal maliyetler vardır. Bunlar arasında, kaynak tahsisinin bozulmasına bağlı olarak kaynakların etkin kullanılamaması, gelir dağılımının bozulması, ödemeler dengesinin olumsuz etkilenmesi, tasarruf hacminin azalması sayılabilir. İşsizliğin ortaya çıkardığı sosyal maliyetler arasında ise üretim hacminin azalması, büyüme hızında yavaşlama, sosyal transferlerin artması, yoksulluğun artması, insanların yaşam kalitesinin düşmesi ve bunlara bağlı olarak diğer dolaylı etkiler sayılabilir. Doğru cevap D’dir.

Stagflasyon iki temel ekonomik sorunun bileşimini yansıtmaktadır. Bunlar enflasyon ve işsizliktir. Fiyat istikrarsızlığının ortaya çıkardığı sosyal maliyetler vardır. Bunlar arasında, kaynak tahsisinin bozulmasına bağlı olarak kaynakların etkin kullanılamaması, gelir dağılımının bozulması, ödemeler dengesinin olumsuz etkilenmesi, tasarruf hacminin azalması sayılabilir. İşsizliğin ortaya çıkardığı sosyal maliyetler arasında ise üretim hacminin azalması, büyüme hızında yavaşlama, sosyal transferlerin artması, yoksulluğun artması, insanların yaşam kalitesinin düşmesi ve bunlara bağlı olarak diğer dolaylı etkiler sayılabilir. Doğru cevap B’dir.

Vergi temelli gelirler politikasıdır. Vergi temelli gelir politikasını savunanlar bu politikanın, fiyatlar üzerinde sıkı bir kontrole gerek kalmaksızın, ekonomide enflasyonu azaltabileceğini ve büyümeyi olumlu etkileyebileceğini ileri sürmektedirler. Bu tür bir politika, örneğin toplu sözleşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle sendikalar bu politikayı kabul etmezler. Ayrıca vergi sistemini bu politika ile uyumlu hâle getirebilmek için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerekir. Vergi sisteminin güncel ekonomik sorunlara çözüm sunabilmesi için değiştirilmesi bazı siyasi riskler içermektedir. Parlamentonun ileri sürülen politika alternatifini kabul etmesi gerekir. Eğer başka alternatif politikalar varsa bunlara öncelik verilmesi önerilebilir. Ek olarak vergi temelli gelirler politikasının uygulanabilmesi ve denetlenmesi için yapısal bazı ek görevlerin yerine getirilmesi gerekebilir. Doğru cevap B’dir.

Artur B. Laffer, vergi indirimi politikasının uygulanması hâlinde vergi hasılatının daha fazla olacağını iddia etmekte ve bunun nedeni olarak da vergi indirimi politikası ile gelirin (matrah) yükseleceğini ve yüksek matraha uygulanan indirimli vergi oranı ile vergi hasılatının daha fazla olacağını ileri sürmektedir. Laffer eğrisi olarak bilinen bu yaklaşımda, vergi gelirleri ile vergi oranı arasındaki ilişki önem kazanmaktadır. Vergi oranı yükseldikçe vergi hasılatı önce artmakta, belli bir orandan sonra vergi oranının artması vergi hasılatını azaltmaya başlamaktadır. Doğru cevap A’dır.

Geçmişte gelirler politikasını aktif bir şekilde uygulayan ülkeler arasında 1970’li yıllarda Fransa, II. Dünya Savaşı sürecinde ve 1970’li yıllarda Amerika Birleşik Devletleri, 1975’li yıllarda Kanada, 1970’li yıllarda Birleşik Krallık, Avusturalya, İtalya, 1982 yılında Yeni Zelanda ve son olarak 2007 yılında Zimbabve bulunmaktadır. Doğru cevap B’dir.

Az gelişmişlik kavramı gelişmiş ülkelere referansla yapılan bir tanımlamadır. Yirmince yüzyılda gelir düzeyi ve yaşam standardı yüksek ülkelere göre daha düşük gelire ve yaşam standardına sahip ülkeler geri kalmış ya da az gelişmiş ülkeler olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap B’dir.

Gelir dağılımı adaletsiz bir yapı arz etmektedir. Zenginlik dar bir kesimin elinde birikmekte ve bu kaynaklar verimli alanlardan ziyade üretken olmayan, rantı yüksek alanlara yönelmektedir. Geniş bir kesimin temel ihtiyaca yönelik tüketimi yetersiz iken dar bir kesimin lüks tüketimi yüksektir. Sağlık hizmetlerinin miktarı ve kalitesi        düşüktür. Bunun bir nedeni düşük eğitim düzeyinden kaynaklanan bilinçsizlik iken diğer bir nedeni sağlığa ayrılan kaynakların yetersizliğidir. Bu yüzden de bireylerin yaşam süresi kısa, çocuk ölümleri yüksektir. Doğru cevap B'dir.

Kalkınma sürecini 1950’li yıllarda anlamaya çalışan ekonomistlerden birisi A. Lewis’tir. Lewis’in ikili yapı modeli; gelişmekte olan ülkelerde geleneksel tarım kesimi ile modern sanayi kesimi arasındaki ilişkiyi inceleyen ekonomik modeldir. Doğru cevap C’dir.

Kalkınma hedefi doğrultusunda, insanların yaşam standardını doğrudan etkileyen sağlık hizmetleri yanında, verimliliği arttıran eğitimli bir iş gücünü sağlayacak olan da büyük ölçüde devlettir. Sermaye birikiminin yetersizliği nedeniyle teşvik edici mekanizmaların geliştirilmesi, teknolojik gelişmelerin desteklenmesi amacıyla yapılacak araştırma-geliştirme (ar-ge) harcamalarının desteklenmesi, yatırım ortamını iyileştirecek altyapı yatırımlarının yapılması, piyasa mekanizmasının etkin işleyebilmesi için mülkiyet haklarının, ticari ilişkilerin ve iş sözleşmelerinin düzenlenmesi işlevi de ancak etkin işleyen bir devlet ile gerçekleşebilir. Doğru cevap C’dir.

Kalkınma sürecindeki etkisi tartışılmaz olan devletin siyasal yapısı, bu siyasal yapı içerisinde parasal kararları içeren bütçe sürecinin işleyiş biçimi ve kalkınmayı olumlu etkileyecek kararların alınması yaşamsal öneme sahiptir. Siyasal istikrar ve hukuk devletinin olmadığı bir ülkenin gelişmiş ülke standartlarında bir kalkınma gerçekleştirmesi mümkün değildir. Doğru cevap C’dir

1980 sonrasında hem uluslararası ekonomik yapıdaki dönüşüm hem de özel sektörün bir ölçüde yatırılabilir sermayeye sahip olması nedeniyle devletin doğrudan yatırım yerine yatırım ortamını iyileştirici ve yatırımı teşvik edecek mekanizmaları geliştirmesi daha rasyonel görülmektedir. Organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi siteleri, bazı ara malların devlet tarafından üretilmesi ve özellikle enerji alanındaki yatırımlar ya da teşvik politikaları, kalkınmanın hızlandırılması açısından önem arz etmektedir. Doğru cevap D’dir.

Devletin kalkınma amacıyla doğrudan yer alması gereken diğer bir alan da beşerî sermayedir. Yatırımların yapılmasında ihtiyatlı olunmasının bir nedeni yetişmiş iş gücü konusundaki sınırlamalardır. Gelişmekte olan ülkelerin bir özelliği eğitim düzeyinin düşük olması ve nitelikli eleman sıkıntısıdır. Katma değeri yüksek alanlarda üretimin arttırılması ise ancak nitelikli iş gücünün varlığı ile mümkün olabilir. Nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi eğitim ile mümkündür ve gelişmekte olan ülkelerde gelir düzeyinin yetersizliği nedeniyle sadece temel eğitim değil, üniversite eğitimi de büyük ölçüde devlet tarafından finanse edilmektedir. Bu alana yeterince kaynak ayrılmaması orta ve uzun dönemde nitelikli iş gücünde yetersizlik sonucunu doğuracaktır. Doğru cevap C’dir.

Gelişmekte olan ülkelerde kamu gelirleri açısından en önemli sorunlardan birisi vergi kapasitesinin düşük olması ve vergi gayretinin yetersiz olmasıdır. Vergi gayreti; bir ekonomide vergi idaresinin vergi toplama ve vergi mükelleflerinin vergi ödeme çabaları sonucunda vergi kapasitesinin kullanılabilen bölümüdür. Doğru cevap D’dir.