MEDYA VE İLETİŞİM

İzleyicilerin içinde bulundukları resmi olmayan ilişkilerin, kitle iletişim araçlarından gelen iletilerin etkisini (özellikle iki aşamalı akış kuramında sözü edilen kanaat önderlerinin de etkisiyle) farklılaştırabileceğini vurgulayan kitle iletişim kuramına sosyal ilişkiler kuramı denir.

Bumerang etkisi: Kamuoyu araştırmalarından kendi desteklediği partinin veya adayın büyük bir üstünlükle kazanacağını gören seçmen, seçimi kaybetmekte olan tarafın durumuna üzülüp onu destekleyebilir, mücadeleyi bırakabilir veya seçimde oy kullanma zahmetine girmek istemeyebilir.

Araştırma dernekleri medyanın yaptırdığı veya sonuçlarını yayımladığı kamuoyu araştırmalarıyla ilgili olarak sorumluluğun bir gereği olarak en azından şu bilgilere yer vermesini önermektedirler:Araştırma dernekleri medyanın yaptırdığı veya sonuçlarını yayımladığı kamuoyu araştırmalarıyla ilgili olarak sorumluluğun bir gereği olarak en azından şu bilgilere yer vermesini önermektedirler:• Anketi finansal olarak üstlenen kuruluşun ismi• Soruların tam listesi• Örneklem alınan kitlenin tanımı• Örneklem büyüklüğü• Örneklem hatasının belirtilmesi• Hangi sonuçların tüm örneklemden daha çok örneklemin bazı kesimlerine dayandığı• Araştırma yöntemi• İlgili olaylara ilişkin araştırmanın zamanlaması

Teknolojik ve toplumsal gelişmelere bağlı olarak bu ülkelerde radyo yayıncılığı 1920’li yıllarla birlikte, televizyon yayıncılığı ise ancak İkinci Dünya Savaşı sonrasında yaygınlık kazanmıştır.

Otoriter rejimlerde gerçekte resmi ve örtülü olmak üzere iki tür kamuoyunun varlığından söz edilir. Resmi kamuoyu, açıktan açığa ifade edilen, iktidarı elinde bulunduranların görüşleri doğrultusunda oluşturulan kamuoyudur.

Örneklem üzerinde çalışmanın sağladığı başlıca yararlar şöyle sıralanabilir: 1. Zamandan tasarruf, 2. Maliyet azalması, 3. Koşullar değişmeden araştırılan bilgilerin elde edilmesi, 4. Eleman ve araç tasarrufu.

Bugünkü anlamda kamuoyu Avrupa’da ilk kez 18. yüzyılda ortaya çıkmıştır.

İletişim ve haberleşme olanaklarının coğrafi, teknolojik ve ekonomik nedenlerden dolayı toplumun tüm kesimlerine aynı ölçüde ulaşamaması kamuoyunun yeterince güçlü olamamasına neden olmaktadır. Doğru cevap, C'dir.

Demokrasinin olmazsa olmaz koşulu, kamuoyu tarafından sisteme gösterilen rızadır. Doğru cevap, D'dir.

Totaliter rejimlerde medya, tamamen siyasal iktidarın tekeli veya kontrolü altında bulunur. Doğru cevap, E'dir.

Demokratik rejimlerde medyanın temel işlevlerinden biri kamu adına gözetim yapmaktır. Doğru cevap, A'dır.

ABD’de ilk kamuoyu araştırmaları yerel gazeteler tarafından seçim sonuçlarını tahmin etmeye yönelik olarak yapılmıştır. Doğru cevap, D'dir.

Kamuoyu araştırmalarından kendi desteklediği partinin veya adayın büyük bir üstünlükle kazanacağını gören seçmen, seçimi kaybetmekte olan tarafın durumuna üzülüp onu destekleyebilir, mücadeleyi bırakabilir veya seçimde oy kullanma zahmetine girmek istemeyebilir, buna "Bumerang Etkisi" adı verilmektedir. Doğru cevap, C'dir.

Erie araştırması sonucunda "iki aşamalı akış" kuramı geliştirilmiştir. Doğru cevap, B'dir.

"Sosyal İlişkiler Kuramı", izleyicilerin içinde bulundukları resmi olmayan ilişkilerin, kitle iletişim araçlarından gelen iletilerin etkisini farklılaştırabileceğini vurgulamaktadır. Doğru cevap,

Sessizlik sarmalı, Elizabeth Noelle-Neuman tarafından ortaya koyulmuştur. Doğru cevap, E'dir.

Kamuoyu kavramı Latince’deki publicus ve opinion sözcüklerinden türetilerek batı dillerine girmiş bir kavramdır ve İngilizcede public opinion sözcükleri ile ifade edilmektedir.

Kamuoyu doğal olarak değil, toplumsal ve
kültürel yapılara kök salmış olarak varolabilir. Kamuoyu ‘halkın isteği’ olarak kısaltılamaz ve kamu kavramına bağlı olmasına
rağmen onunla aynı anlama gelmez. Öğrenilmemesi veya bir bütün olarak saygın
bir otorite tarafından empoze edilmemesi
bakımınan ideolojiden ayrılır… Kamuoyu, karar merkezlerinde özel yetenek ve
bilgilerinden ötrü kararlar üretmek üzere
bulundurulan kişilerin dışında kalanlar
tarafından belirlenen bir olgudur.

Kamuoyu olgusu, toplumsal yaşam ve toplum
içinde gerçekleşen iletişim süreçlerinden ayrı düşünülemez. Söz konusu iletişim süreçlerini izlediğimizde üç aşamadan söz etmek mümkündür (Zıllıoğlu, 1996:88):
1. Küçük gruplar içindeki bireyler arasındaki
iletişim aşamasıdır. Bu iletişimin toplumsal boyutu, toplumda geçerli kurallara göre
gerçekleştirilmesinden ve toplum yaşamının temel etkinlikleriyle ilgili olmasından
kaynaklanır.

Dışarıdan gelen etkilere açık olmakla beraber, rasyonel fikirler etrafında toplanacak
bir insan topluluğu olmalıdır.