MÜZECİLİK VE SERGİLEME - Deneme Sınavı - 3

Müzelerin “eğitim” misyonu ile kurulmaya başlamaları ise, Fransa’daki Aydınlanma hareketiyle oluşan toplum yapısı ve onunla birlikte gelen 1789 Fransız
Devrimi’nin hemen ardından halka açılmaları ile başlamış, Endüstri Devrimi’nin
etkisiyle hızlanmıştır. 1793’te yeniden düzenlenerek ilk halk müzesi olarak açılan
Louvre Müzesi, milliyetçilik fikrini yaymak için, toplu halk eğitimi aracı olarak
görülmüştür

18. yüzyıl ortalarından itibaren Amerika’da da eğitim amaçlı müzeler kurulmaya başlanmıştır. Günümüzde çok sayıda müzenin bağlı olduğu Smithsonian Enstitüsü Washington D.C’de “insanlar arasında bilginin yaygınlaştırılması ve arttırılması” amacıyla 1846’da kurulmuştur

Müze eğitiminde 20. yüzyıl sonlarında anlayış değişikliği yaşanmıştır. Müzeler
nesne ve koleksiyon merkezli içedönük müzecilik anlayışından izleyici merkezli ve
dışadönük anlayışa yönelerek, insanın bulunduğu anı, geçmişi ve geleceğini açıklamayı, yorumlamayı, toplumsal değişimleri desteklemeyi, toplumun eğlenerek zamanını verimli bir biçimde değerlendirmesini ve eğitimini amaçlamaya başlamışlardır.

Müze eğitimi, izleyicilerin gelişimine ve yaşam boyu eğitimine müze nesneleri
ve koleksiyonları aracılığıyla katkıda bulunma sürecidir.

Kuşaktan kuşağa gelişen, birikip gelen kültürel değerlerin bireye aktarılması ve geliştirilmesi için bireyin katkıda bulunabilecek yeterliliğe ulaşmasını sağlamak olarak tanımlanan “kültürleme” eğitimin temel amaçlarındandır

“Öğrenmenin Bağlamsal Modeli”ne/Contextual Model of Learning göre izleyicilerin nesnelerle etkileşimlerini ve deneyimlerini, öğrenme ve anlam oluşturmalarını iç içe geçen üç bağlam etkiler. (Falk ve Dierking, 1992)
1. Kişisel bağlam,
2. Sosyo-kültürel bağlam,
3. Fiziksel bağlam.
Kişisel bağlam, bireylerin öğrenme ortamına ne kattıkları, ilgi ve motivasyonları, nasıl ve şekilde öğrenmek istedikleri, daha önceki ilgi, bilgi ve deneyimleriyle
ilgilidir. Bu bağlama göre öğrenme uygun motivasyon ile başlar, kişisel ilgi öğrenmeyi kolaylaştırır, yeni bilgiler önceki deneyim ve bilgilerin üstüne kurulur ve
öğrenme uygun çevre şartlarında gelişir

Hands-on: Müzelerde katılımcıların aktif bir şekilde duyu organlarını kullanarak
katıldıkları etkinliklerdir. Bu tür etkinliklerde, genellikle etüdlük olarak ayrılmış
olan ya da kopya müze nesneleri üzerinde çalışılır. Katılımcılar bu nesnelere dokunarak, onları çalıştırarak, kullanarak vb. faaliyetlerle, bu nesneleri deneyimlerler ve
söz konusu nesnelere ilişkin konu, kavram ve beceriler üzerinde çalışırlar.

Uluslararası Müzecilik Konseyi (ICOM) 2007 yılında müzenin tanımını kâr amacı gütmeyen, toplumun ve onun gelişiminin hizmetinde, insanın ve yaşadığı çevrenin kanıtı olan somut ya da somut olmayan unsurları araştırıp, toplayan, koruyan ve toplumun eğitim ve değerlerinin yükselmesi amacıyla sergileyen, sürekliliği olan kamu yararına bir kurumdur şeklinde tanımlamıştır.

Müze tanımı değerlendirildiğinde, kurumun toplum yararına ve sürekliliği olmasının en başta kabul edilen bir olgu olduğu anlaşılır. Bu tanımda toplama, araştırma, koruma, sergileme ve eğitim temel görevler olarak belirtilir.

1753’te Londra’da kurulan British Museum 1759’dan itibaren halka yarı açık bir el yazması kütüphanesi ve nesnelerden oluşan koleksiyonuyla dünyanın ilk bağımsız müzesi olsa bile uzun süre özel ziyaret izni gerektiren bir kurum olmuştur.

Özel müzelerin vakıf olarak kurulması önce Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleşmiştir.

Türkiye’de de ileri gelen bir iş adamı tarafından 1980 yılında Sadberk Hanım Müzesi açılmış ve uzun süre tek resmi özel müze olarak kalmıştır.

Genellikle sanat ve kültür alanlarında düzenlenen, iki yılda bir gerçekleştirilen etkinliklere bienal denir.

İsviçre’deki Art Basel en tanınmış fuarlardan birisidir.

Mesen kelimesi sanat ve bilim adamlarını koruyan kişi ya da aile için kullanılır.

İşletmelerin kendi çıkarları dışında toplum yararına olacak kurumsal davranışları sosyal sorumluluk olarak tanımlanmaktadır. Medici Ailesi ile başlayan ve günümüzde giderek artan mesenlik (mesen kelimesi sanat ve bilim adamlarını koruyan kişi ya da aile için kullanılır), güç ve para sahibi olan aile ve kurumların sanata destek olmak için koleksiyonlarını topluma açmaları sosyal sorumluluk olarak kabul edilmektedir.

Nadide nesnelerin ve eserlerin sergileme mekânları olarak önceleri tapınak, saray ve daha sonra villaların kullanılması, bunlardan yola çıkarak Fransız ÉtienneLouis Boullé (1728-1799) ve Jean-Nicolas-Louis Durand (1760-1834)’ın yaptığı tasarımlar klasik müze mimarisi anlayışını başlatmıştır.

Varlıklar: Koleksiyon, Dökümantasyon ve Korumadır.

Aktiviteler: Araştırma, Sergileme, Yorumlama ve Açıklamadır.

Bu bağlamda müzelerin yönetsel yapıları “ulusal, özerk ve özel yönetimlere bağlı” olarak üç başlık altında incelenmektedir.

Ulusal müzelerin finansal kaynakları bağlı oldukları kurumun fonlandırılması ile ilgili hükûmet biriminin bütçesinden karşılanmaktadır. Sözü edilen fon hibe olmadığı ve bütçenin düzenli bir parçası olduğu için ulusal müzelere girişler ücretsiz ya da çok düşük ücretlidir. Örneğin; Londra’da British Müzesi ya da New York Metropolitan Müzesi’ne girişler ücretsizdir. Ziyaretçiler isterlerse müzeye giriş için bağış niteliğinde ödeme yapabilirler.