OKULÖNCESİNDE MÜZİK EĞİTİMİ I - Deneme Sınavı - 8

Deri Ritim Çalgıları: Bu çalgı grubu da, “Davul”, “Trampet”, “Bongo”, “Timpani”, “Tumba” gibi melodik olmayan vurmalı çalgılardan oluşmaktadır.

4-5 yaş grubu çocuğunun çalabileceği bir çalma kolaylığına sahip bu çalgıların, uzun bir ön çalışmaya gerek duymadan hemen çalınabilmesi ile Orff çalgıları müzik eğitiminde önemli bir yere sahiptir.

Öğrenmeyi kolaylaştırmak amaçlı farklı birçok eğitim alanında kullanılan “dil”, müzik eğitiminde de Japon Shinicki Suzuki tarafından kullanılmış ve bu müzik eğitimi yöntemine “anadil yöntemi” denmiştir.

Suzuki bu yönteme “anadil yöntemi” demiş, bu yöntemle (gözlem, taklit, tekrar) çocukların diğer bilgi ve becerilerini de geliştirebileceklerini savunmuştur.

Suzuki yönteminin amacı sanatçı yetiştirmek değil, çocuğun müzik potansiyelinin geliştirilmesine yardımcı olmaktır.

Öğretmenin öncelikli görevlerinden biri de, çocuğu tanıyarak ilgi ve yetenekleri doğrultusunda, onun kendisini en iyi şekilde ifade edebileceği alanlara yönelmesini sağlamak, ona bu yolu açmaktır.

Yeni öğretme-öğrenme etkinlikleri, içinde ritim, hareket, dans, oyun ve şarkı öğretimini kapsamalı, müziği çocuğa bu yollarla öğretmeli ve sevdirmelidir.

Çocuğun dil gelişimi okul öncesinde gerçekleşir. Bu gelişimi destekleyen en güzel araçlar; ninniler, tekerlemeler ve çocuk şarkılarıdır.

Çocuğun okulöncesi dönemde sosyalleşmesi, hayata henüz yeni başladığı bu dönemde, önce yaşıtlarıyla rahat iletişim kurabilmesi, kişiliğini bulabilmesi açısından çok önemlidir.

Hareket eğitimi; çocuklara, günümüze kadar yapılan araştırmalarla belirlenen normal gelişim aşamalarında sergilemeleri gereken davranışları ve hareket etme yetenekleri doğrultusunda yeterli düzeye erişmeleri için planlanan, oyun vb. etkinliklerle motor becerileri kazandırmayı ve motor performansı artırmayı hedefleyen bütünsel bir eğitimdir.

Dalcroze, kendi geliştirdiği yöntemine öteden beri etkilendiği Eski Yunan’ın “zıtlıkların dengesi” felsefesinden yola çıkarak, eski Yunanca’da “iyi akış” ya da “iyi hareket” anlamına gelen “Eurhythmics” adını vermiştir. Dalcroze bu yöntemi, “müzik için, müzikle eğitim” olarak tanımlar.

Dalcroze bu yöntemi, “müzik için, müzikle eğitim” olarak tanımlar. Bu eğitimin üç ana unsuru; “ritim, solfej ve doğaçlama”dır.

Okul öncesi eğitim için düşünüldüğünde yaratıcı dans çocuğun duygu, düşünce,
izlenim ve tasarımlarını beden devinimleri(hareket) yoluyla anlatmasıdır.Yaratıcı hareket ve dans çoklu zeka, kaynaştırma eğitimi gibi eğitim teorilerine de destek vermiştir.Yaratıcı dans tüm bedeni doğaçlama sürecine katar ve drama, müzik gibi diğer sanat formlarıyla içsel bağlantılar kurar. Bu nedenle algılama ve düşünmenin sözlü ve sözsüz  dönüşümüne uygundur. Yaratıcı dans, fiziksel devinimin bireyin ifade aracı olarak kullanıldığı, içsel varlığı ile bedenini aynı anda işin içine koyduğu, beden, ruh ve zihnin buluştuğu, bireyin çok yönlü olarak uğraştığı bir disiplindir. Yaratıcı dansta “yanlış "veya “doğru” gibi ifadeler yer almaz.

B seçeneğinde algılama ve düşünmenin sadece sözsüz dönüşüme uygun olduğundan söz edildiği için cevap B seçeneğidir.

Çocukta vücut kısımlarının oranları ve onları kullanabilme durumları birbirleri
ile ilişkili olarak değişmektedir. Çocuk okul öncesi dönem yaşına geldi¤inde büyük motor kaslarını oldukça iyi kullanabilir. MEB Okul Öncesi Öğretim Programı 36-72 aylık çocukları kapsayacak şekilde hazırlanmıştır.. Doğru cevap D seçeneğidir.

Varlıkların hareketlerini ve seslerini taklit eder (4-5yaş) Kolları ve bacakları ileri-geri uzatır, açar, daireler çizer.(4-5 yaş)Öne doğru çift ayak sıçrar. (5-6 yaş) Tek ayak üzerinde 8-10 sn durur. (5-6 yaş) Müzik ve ritme göre bedenini kullanarak dans eder (3-4 yaş)

Doğru cevap E seçeneğidir.

Suzuki yöntemi keman için geliştirilmiş olup, dinlemeye dayalı bir yöntemdir.

Yaratıcı dansta öncelikle beş temel davranıştan söz edilebilir. Bunlar yürüme, koşma, zıplama, sekme ve dönme’dir. Bu temel davranışlara el ve ayak vuruşları, çeşitli beden salınımları, oturma, çökme, sallama, çevirme gibi diğer davranışlar eşlik eder. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yaratcı dansta diğer üç temel öge de dansın gerçekleştirileceği yer (mekan, konum), hareket ve enerjidir. Hareket ve enerji müziğin temel ögesi olan ritim, ses,
müziğin hızı, biçimi ve gürlüğü ile ele alınabilecek özelliklerdir. Müzikle ya da sadece ritimle yapılabilecek salınımlar, farklı yüz mimikleri, rüzgarda yaprakların düşüşü, ağaç dallarının salınımı, güneşin doğuşlu, kedi tırmanışı, değişik hayvan yürüyüşleri, düz yolda yürüme, çamurda yürüme gibi doğal yaşamdan taklitler, yansımalar ile anlatılan öyküleri devinimleme, kültürel yaşamdan devinmeler (harman savurma, tohum ekme, ağaç dikme) ve diğer kültürlerdeki yaşam biçimlerinden  taklitler yaratıcı dansı başlatan ve geliştiren çalışmalardır.

Doğru cevap A seçeneğidir.

Devinim ve dansla ilgili etkinlikleri planlama ve uygulamada eğitimcilerin şu
özelliklere dikkat etmesi gerekir:

Çocukların yaş ve gelişim özelliklerini dikkate alma.
• Hareket ve becerilerin öğretiminde kolaydan zora doğru bir sıra izleme.
• Devinimlere günlük yaşam deneyimleri ve taklit devinimlerle başlama. Örnek: Çalgı çalma, rüzgarda sal›nan dallar vb. taklitler
• Basit öyküler devinime dönüştürülmelidir.
• Eğitici başta devinimlerini örneklemeli ve çocuklar la birlikte yapmalıdır. Bu
çocuklara cesaret ve güven verir

Yaratıcı dans her ne kadar bireysel duyguların dışa vurumu olsa da eşli ve grupla yapılabilecek devinimlere de yer vermek gerekir. Buna göre cevap C seçeneğidir.

Çocukta müziksel yaratıcılığın temel hedefi; onda genel anlamda duyarlılığının
özel anlamda müziksel duyarlılığının geliştirilmesidir. Bu da temelde yaratıcı düşüncenin geliştirilmesiyle olanaklıdır. Dolayısıyla bu eğitim basamağında müziksel çalışmalar yaratıcı anlayış ve etkinliklere dayalı olmalıdır.
Buna göre cevap D seçeneğidir.