OKULÖNCESİNDE MÜZİK EĞİTİMİ I

Öğrenmeyi kolaylaştırmak amaçlı farklı birçok eğitim alanında kullanılan “dil”, müzik eğitiminde de Japon Shinicki Suzuki tarafından kullanılmış ve bu müzik eğitimi yöntemine “anadil yöntemi” denmiştir.

Suzuki bu yönteme “anadil yöntemi” demiş, bu yöntemle (gözlem, taklit, tekrar) çocukların diğer bilgi ve becerilerini de geliştirebileceklerini savunmuştur.

Suzuki yönteminin amacı sanatçı yetiştirmek değil, çocuğun müzik potansiyelinin geliştirilmesine yardımcı olmaktır.

Öğretmenin öncelikli görevlerinden biri de, çocuğu tanıyarak ilgi ve yetenekleri doğrultusunda, onun kendisini en iyi şekilde ifade edebileceği alanlara yönelmesini sağlamak, ona bu yolu açmaktır.

Yeni öğretme-öğrenme etkinlikleri, içinde ritim, hareket, dans, oyun ve şarkı öğretimini kapsamalı, müziği çocuğa bu yollarla öğretmeli ve sevdirmelidir.

Çocuğun dil gelişimi okul öncesinde gerçekleşir. Bu gelişimi destekleyen en güzel araçlar; ninniler, tekerlemeler ve çocuk şarkılarıdır.

Çocuğun okulöncesi dönemde sosyalleşmesi, hayata henüz yeni başladığı bu dönemde, önce yaşıtlarıyla rahat iletişim kurabilmesi, kişiliğini bulabilmesi açısından çok önemlidir.

Hareket eğitimi; çocuklara, günümüze kadar yapılan araştırmalarla belirlenen normal gelişim aşamalarında sergilemeleri gereken davranışları ve hareket etme yetenekleri doğrultusunda yeterli düzeye erişmeleri için planlanan, oyun vb. etkinliklerle motor becerileri kazandırmayı ve motor performansı artırmayı hedefleyen bütünsel bir eğitimdir.

Dalcroze, kendi geliştirdiği yöntemine öteden beri etkilendiği Eski Yunan’ın “zıtlıkların dengesi” felsefesinden yola çıkarak, eski Yunanca’da “iyi akış” ya da “iyi hareket” anlamına gelen “Eurhythmics” adını vermiştir. Dalcroze bu yöntemi, “müzik için, müzikle eğitim” olarak tanımlar.

Dalcroze bu yöntemi, “müzik için, müzikle eğitim” olarak tanımlar. Bu eğitimin üç ana unsuru; “ritim, solfej ve doğaçlama”dır.

Suzuki yöntemi keman için geliştirilmiş olup, dinlemeye dayalı bir yöntemdir.

Suzuki’ye göre dil öğrenimi ve müzik öğrenimi çokça benzerlik göstermektedir

Suzuki yönteminin amacı sanatçı yetiştirmek değil, çocuğun müzik potansiyelinin geliştirilmesine yardımcı olmaktır.

Böylece çocuk; söz, çizgi, renk, desen, mimik, ritim, hareket gibi ögeleri sesle bütünleştirir.

Ayrıca, toplu ya da kendi başına bir çalgı çalmak ya da ses veren bir araçtan ses elde etmeye çalışmak, çalgının özelliklerine göre çocukta, büyük ve küçük kasların gelişimine yardımcı olur.

Çocuğun şarkı söylemesi, çalgı çalması, çeşitli devinimlerde bulunması, dans
etmeye özenmesi, onun bedensel ve psiko-motor gelişimine yardımcı olur.

Devinim, diğer bir adıyla hareket; zaman ve mekan içinde meydana gelen ve daima bir hedefe yönelik olarak dinamik bir süreç içinde, insan vücudunun herhangi bir parçasındaki ya da tüm vücut pozisyonundaki değişmedir.

Hareket gelişimi açısından 3-7 yaş arası, temel hareketlerin (koşma, sekme, sıçrama, fırlatma, yakalama, tırmanma, topa ayakla vurma vb.) kazanıldığı dönemdir.

Çocuğa okulöncesi dönemde verilecek olan sistemli ve programlı hareket içerikli etkinlikler; çocuğun çevresini tanımasına, sosyal ilişkilerinin gelişmesine, düzenli olmasına, iradesini kullanmasına, arkadaşlarına ve oyun kurallarına saygılı olmasına, iş birliği içinde hareket etmesine vb. olumlu özelliklerinin gelişmesine katkıda bulunacaktır.

Bu yöntemler/yaklaşımlar arasında, İsviçreli eğitimci ve besteci Emile Jaques Dalcroze tarafından geliştirilen “Dalcroze Yöntemi”, Alman besteci ve müzik eğitimcisi Carl Orff tarafından geliştirilen “Orff Yaklaşımı” yer almaktadır.