OKULÖNCESİNDE MÜZİK EĞİTİMİ II

Öğrenme kasıtlı ya da kasıtsız olabilir. Zihin, ruh, duygular, beyin, çeşitli organlar ve bütün bir organizmayı kapsayan bütünlükçü bir organizasyondur. Tam öğrenme vücudun biyolojik, fizyolojik, sosyolojik ve psikolojik durumuna bağlıdır. Doğru cevap E'dir.

Müzik algı ve performansının, beynin sağ şakak bölgesinde gerçekleştiği görülmektedir. Platel ve arkadaşları, ritim duygusunun beynin girusinsula adı verilen bölge ile ilişkili olduğunu, perdeyi ayırt etme özelliğinin sağ ön alın ve şakak bölgeleri tarafından kontrol edildiğini saptamışlardır. Sağ yarı kürenin ezgi ve vurguları tanımladığını, dil ve çözümleme yetisini denetleyen sol yarı kürenin, ritim ve nota gibi daha çok müziğin çözümlemeye yönelik özellikleriyle ilgili olduğunu belirtmektedirler. Doğru cevap C'dir.

Bilgileri algılama ve işleme biçimi konusunda insanların genellikle dört yoldan bilgi edindikleri kanısı öğreticilere yol gösterme ve öğrenme farklılıklarına genel bir yaklaşım edindirme açısından kolaylık sağlamaktadır. Bunlar; görsel, işitsel, kinestetik ve sosyal öğrenme tipleri olarak sınıflandırılır. Doğru cevap B'dir.

Piage öğrenmeyi gelişimsel olarak beş aşamada tanımlamaktadır. Algısal öğrenme, duyma, tat alma, koklama, dokunma, hareket ve görme duyularının kullanımıyla gerçekleşir. İkinci aşamayı oluşturan ayırt edici- birleştirici öğrenme, nesneler arasındaki benzerlik ve farklılıkların ayırt edilmesini, nesneler arasındaki bağlantıların kurulması aşamasıdır. Sıralama, eşleme, sınıflandırma becerilerini içerir. Özümleme aşaması üçüncü aşamadır. Önceki süreçleri özümler. Uyum, özümlediği kendisinin bir parçası olan bilgilerini yeni durumlara aktarma aşamasıdır. Sembolik öğrenme aşaması ise, öğrendiklerini sembollerle gösterebilme aşamasıdır. Okuma yazma ve aritmetik becerilerin kazanıldığı aşamadır. Doğru cevap B'dir.

Öğrenme güçlüğü olan çocuklara karşı sabırlı olunmalı, kendi hoşlarına giden çalgıyı almaları sağllanmalı, ellerine aldıkları çalgıyı arkadaşları yerine koyarak her seferinde o çalgıyı almalarına olanak tanımalıdır. Çalgı ve müzikle aralarında duygusal bağlar kurulduğunda daha fazla müziğin içerisinde yer almak istedikleri görülmüştür. Doğru cevap C'dir.

Bu çocukların eğitimlerinde hızlandırılmış programlar uygulanabileceği gibi, grup çalışmaları yoluyla çeşitli konularda gelişimleri sağlanabilmektedir. Normal sınıf ortamında ise, zenginleştirilmiş bir eğitim verilmesi yoluyla gelişimlerine uygun bir program oluşturmak mümkündür. Doğru cevap A'dır.

Doğduğu andan itibaren duyduğu her tür müziğe karşı dikkat ve ilgi gösterdikleri görülen üstün yetenekli çocuklar daha birkaç aylık iken dinletilen müziklere seçici, ayırt edici ve kabullenici bir tavırla yaklaşırlar. 3-4 yaşına geldiklerinde ise ezgileri hatırlar ve seslendirirler. Doğru cevap B'dir.

Nordoff, müziğin ritmine eşlik etme, dinlerken duygulanma ve üzülme, müziğe odaklanma, müzik dinleyerek sevinme, müziğin ritmine uygun dans etme ve hareket etme, müzikle beraber mırıldanmayı müziğin olumlu faktörleri olarak değerlendirmiştir. Doğru cevap D'dir.

Çalgı çalmanın, dikkat bozukluğu ve dağınıklığı olan çocukların dikkat eğitimlerine çok büyük katkıları vardır. Beyin ve öğrenme ile ilgili araştırmalar da çalgı çalmanın beyin fonksiyonlarının gelişimine olan katkılarını ortaya koymaktadır.

Müzik dinleme çalışmaları farklı öğrenen çocuklar için en zor gelen çalışmadır. Müzik dinletirken mutlaka görsel araçlarla desteklenmeli, animasyon filmlerinden yararlanmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Piage öğrenmeyi gelişimsel olarak beş aşamada tanımlamaktadır. Algısal öğrenme, duyma, tat alma, koklama, dokunma/ hareket ve görme duyularının kullanımıyla gerçekleşir. İkinci aşamayı oluşturan ayırt edici- birleştirici öğrenme, nesneler arasındaki benzerlik ve farklılıkların ayırt edilmesini, nesneler arasındaki bağlantıların kurulması  aşamasıdır. Sıralama, eşleme, sınıflandırma becerilerini içerir.
Özümleme aşaması üçüncü aşamadır. Önceki süreçleri özümler. Uyum, özümlediği kendisinin bir parçası olan bilgilerini yeni durumlara aktarma aşamasıdır. Sembolik öğrenme aşaması ise, öğrendiklerini sembollerle gösterebilme aşamasıdır.
Okuma yazma ve aritmetik becerilerin kazanıldığı aşamadır. Bu aşamalardan sağlıklı bir şekilde geçememiş ve yaşıtları gibi okuma-yazma ve aritmetik becerilerini kazanamayan çocuklar öğrenme güçlüğü içerisinde olan çocuklar olarak tanımlanmaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Öğrenme güçlüğü olan bir çocuk, zekâsı normal ya da normalin üstünde olmasına rağmen dinleme, düşünme, anlama, kendini ifade etme, okuma-yazma veya matematik becerilerinde yaşıtlarına ve zekâsına oranla düşük başarı gösterir. Doğru yanıt A'dır.

Okulöncesi çocuklarında görülen farklı öğrenme durumlarının müzik etkinliklerine de yansıdığı gözlenmektedir. Örneğin bir çocuk şarkısının seslendirilmesi esnasında şarkının bir kısmını seslendirdikleri, diğerleri söylemeye devam ederken onların başka şeylerle ilgilendikleri görülebilir. Arkadaşlarını rahatsız edebilir ya da bir oyuncakla oynamak isteyebilir ya da bir başka şeyle ilgilenebilirler. Bazı durumlarda ise hiç ilgilenmiyormuş gibi görünebilir, arkadaşları şarkı söylerken sanki orada müzikle ilgili hiçbir şey yapılmıyormuş hissi uyandırabilirler. Doğru yanıt B'dir.

Müzik dersine ilgi göstermeyen, şarkıları söylemede ve eşlik etmede sıkıntısı
olan, ritim tutmada sorun yaşayan, en basit çalgıları bile çalarken tutma ve çalma hataları yapan, sesleri doğru veremeyen, müzik ile bedensel salınım ya da dans esnasında eşgüdüm sağlayamayan çocukların özel bir gözlem altına alınmalarında yarar vardır. Böyle çocukların müzik derslerindeki bu durumları, müzik yeteneği yok gerekçesiyle geçiştirilmemeli, öğrenme sorunlarının bulunup bulunmadığı konusunda rehberlik merkezleriyle işbirliğine başvurularak gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalıdır. Doğru yanıt E'dir.

Orff çalgıları adı verilen ritim çalgılarıyla yapılan çalışmalarda öğrenme farklııkları oldukça kolay gözlenebilmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Nordoff (2004), bireylerin müziğe duyarlı olduğunu gösteren çeşitli olumlu faktörleri şöyle sıralamaktadır:
• Müziğin ritmine eşlik etme,
• Müzik dinlerken duygulanma ve üzülme,
• Müziğe odaklanma,
• Müzik dinleyerek sevinme,
• Müziğin ritmine uygun dans etme ve hareket etme,
• Müzikle beraber mırıldanma.

Doğru yanıt C'dir.

İnsanlar, hayvanlar hatta tüm canlılar üzerindeki etkileri kanıtlanmış olan müziğin, ruhsal gerilimleri gidermede, coşku ve heyecan aşılamada, yorgunluğu giderme ve sakinleştirmede etkili olduğu bilinmektedir. Ayrıca
yapılan çalışmalara gösterdikleri ilgi doğrultusunda bilinçli bir müzik eğitimiyle çocukların çeşitli konular üzerine yoğunlaşmalarının sağlanması, ilgi ve dikkat sürelerinin arttırılması da mümkündür. Doğru yanıt B'dir.

Perry (1995), yavaş öğrenenin konuşma organlarında fiziksel bir kusuru olmadıkça diğer çocuklardan potansiyel olarak şarkı söyleyebilecek bir farklı sese sahip olmasının gözlenmeyeceğini belirtmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Dinleme eğitimi özel bazı sesler ve sessizliğin kullanımıyla başlayabileceği gibi, günlük yaşamında duyduğu seslerin dinletilmesi yoluyla da gerçekleştirilebilir. Sesler arasındaki farklılıklar, ince ve kalın sesler, farklı ses kaynakları vb.
yine dinleme eğitimi için iyi birer malzeme olabilir. Doğru yanıt A'dır.

Zihinsel bozukluklar ve işitsel algı problemlerinin müzik yoluyla düzeltilmesi
ile ilgili araştırmalar, bu rahatsızlıkların tedavisindeki başarı oranının %75 olduğunu göstermektedir. Doğru yanıt C'dir.