OKULÖNCESİNDE YARATICILIK - Deneme Sınavı - 3

Öykünün öncesinde ya da sonrasında anlatımı destekleyen birçok yazın türü vardır. Bunların en çok kullanılanları; tekerleme, parmak oyunu, şiir, bilmece, öykü öncesi ve sonrası sohbet, öykü tamamlama, öykü oluşturma gibi etkinliklerdir.

Mozaik çalışması, öyküdeki olaylar, ortamlar ve kahramanların resimleri, küçük parçalara bölünmüş renkli kağıtların önceden çizilmiş resimlerin içine yapıştırılması ile yapılan bir çalışmadır.

Müzik evrenseldir ve bir yaratım eseridir. Ezber ise müzikteki yaratıcılığı engelleyen bir öğretim yaklaşımıdır. Okul öncesi dönemde müzik eğitici olmalıdır. Ancak öğrenmenin temel yaklaşımlarından birisi olan tüm duyuların kullanılması okul öncesi için ayrı bir önem taşır. Doğru cevap A'dır.

Okul öncesi dönem öğretmenlerinden müzik yeteneği, kusursuz ses, müzik kulağı ve müzik bilgisine sahip olmaları beklenemez. Öğretmenlerden beklenen çocuklara öncülük ederek çocukların kendi yaşantılarına yansıtmalarına yardımcı olmaktır. Doğru cevap B'dir.

Orff yaklaşımı dört aşamadan oluşmaktadır. Bunlar yansılama, keşfetme, okuma-yazma ve doğaçlamadır.

Yansılama aşamasında öğrenciler taklit ederken, okuma-yazma aşamasında notaları okumaya çalışırlar. Doğaçlama aşamasında ise öğretmenden bağımsız devinimler, sesler ve ritmler ortaya çıkartırlar. Orff yaklaşımında buluş aşamasında ise öğrenciler bir ritmi farklı şekillerde yeniden icra edebilir, bir müzik aletinden farklı sesler çıkartabilirler. Doğru cevap D'dir.

Çocuklar müzik ile çeşitli alanlarda öğrenme gerçekleştirirler. Bu alanlar dinlemek, şarkı söylemek, müzik eşliğinde devinim yapmak ve çalgı çalmak olarak sıralanabilir. Doğru cevap E'dir.

Yansılama etkinliklerinde öğrenciler bir ses veya ritmi taklit ederler. Doğaçlama etkinliklerinde ise öğrenciler öğretmenden bağımsı ritm veya ses çıkartırlar. Doğru cevap A'dır.

Yansıtma etkinlikleri taklit etme, doğaçlama etkinlikleri bağımsız şekillerde karşılık verme, keşif etkinlikleri ise farklı şekilde çalma veya ritm tutma ile ilgilidir. Doğru cevap B'dir.

Müzik eğitiminde şarkı ezberlemek sıklıkla kullanılsa da bu tür etkinlikler yaratıcılıkla ilgili değildir. Doğru cevap C'dir.

Çocuklar, önceleri müziğin temposundan ziyade kendi tempolarını uygularlar. Özellikle ağır bir tempoyu izlemek küçük çocuklar için zordur. Bununla birlikte 3-4 yaş aralığında, tipik olarak düzenli bir tempoyu tutturabilirler.

Okul öncesi dönemde iyi bir müzik eğitiminin amacı yeti ve yaratıcılığa yönelik etkinliklerin çocukların denetiminde olmasını sağlamaktır. Doğru cevap E'dir.

Bilmeceler, çocukların neden-sonuç ilişkisi kurabilmelerini sağlaması açısından önemlidir. Bu nedenle öğretmen çocuklara soracağı bilmecelerin seçimine özellikle dikkat etmelidir.

Parmak oyunları, el ve parmakları kullanarak eğlenceli kısa öyküleri ya da söz kümelerini canlandırma etkinliğidir. Öğretmen, çocukların ilgilerini toplamak için parmak oyunlarını kullanır. Parmak oyunları çocukların el-göz koordinasyonu kurmalarına, yeni sözcükler öğrenmelerine ve dinleme alışkanlığı kazanmalarına yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda, sözcüklerle hareket arasında ilişki kurmalarını sağladığı için, onları yaratıcı dramatizasyona hazırlamada önemli rol oynamaktadır. Doğru cevap B Şıkkıdır.

Öykü tamamlama çalışması yaparken öğretmenin dikkat etmesi gereken kimi

noktalar vardır. Bunlar şöyle sıralanabilir:

sına uygun olmalıdır.

canlandırabilmelerine ve bağlantılar kurmalarına olanak tanımalıdır.

ile ilgili hatırlatmalar yapmalıdır.

yapabilir.

yaratıcı etkinlikler uygulamalıdır.

Çocuklara yazın türü aktarma tekniklerinden biri de filmler, video kasetleri, televizyon, radyo, teyp ve CD kayıtları vasıtasıyla kitle iletişim araçlarıdır.

Çocukları erken yaşlarda yazın türleri ile tanıştırmanın pek çok yararı vardır.

Okulöncesi dönemde çocuk yazını, çocukların dil gelişimlerini destekler, okuma

yazmaya karşı ilgilerinin artmasına yardımcı olur, kavram gelişimlerini destekler,

kitap sevgisi kazanmalarını sağlar ve kişisel deneyimleri yoluyla yazın konusunda

olumlu tutum geliştirmelerine yardımcı olur. Görsel hafıza gelişimine katkıda bulunmaz.

Öğretmenler, kitabı belli bir ses tonuyla değil, sesini etkili kullanarak okumalıdır.

Parmak kuklalarıyla öykü canlandırma, parmak oyunuyla doğrudan ilişkilidir, şiir çalışmaları kapsamına girmemektedir.

Çocuk, yeniden anlatma tepkisinde, bir öyküyü yeniden anlatabilir, tüm detayları hatırlamasına gerek olmaksızın özetleyebilir.