OLAYLARA MÜDAHALE ESASLARI

Stresle mücadele etmenin en etkili bazı yöntemleri şunlardır;

Kendinizde stres yaratan kaynakları tanıyın ve strese sebep olan davranışlarınızı değiştirin, kişilerarası iyi ilişkiler kurun, bedeninizi kontrol edin, dengeli beslenin, bugünün işini yarına bırakmayın, “her işi yaparım” ya da “hiçbir şey yapamam” demeyin, zihinsel özelliklerinizi doğru değerlendirin, yitirdiklerinizin nedenini arayın, zamanın tutsağı olmayın, zamanın en iyi ilaç olduğunu bilin, gerektiğinde usulüne göre “hayır” demeyi bilin, önce özeleştiri yapın ve herkes tarafından sevilmeyi beklemeyin, yapabileceklerinizle yetinmeyi bilin, kendinizi vazgeçilmez görmeyin, alkolik gibi işkolik olmayın, işinizi gerçek olanaklarınızla uyumlu kılın, dinlenmeyi bilin, düzenli uyuyun, spora zaman ayırın, fiziksel egzersiz yapın, solunumunuzu denetleyin ve doğru solunum yapma egzersizi yapın, savunma mekanizmalarından yararlanın, öfkenizi yenin, duygularınızı açığa vurun, stresle mücadele etmek için yakınlarınızla ve arkadaşlarınızla konuşun. Bağımsızlığınıza değer verin, böylece kendinize olan güveninizi güçlendirin.Yaşamınızdaki en önemli hedefleri belirleyerek bir yaşam planı hazırlayın. Başarısız olduğunuz konularda gerçekçi ama iyimser açıklamalar bulmaya özen gösterin. Eleştirildiğiniz zaman daralmak veya bunalmak yerine gevşemeye ve rahatlamaya çalışın, bunun için eleştirinin şahsınıza değil yapılan işe ya da eyleme yönelik olduğunu düşünün. Endişelerinizden zihninizde kısa sürede kurtulmaya çalışın, bilin ki zihninizi siz yönlendiriyorsunuz. Streslendiğinizde müzik dinlemeye çalışın, stresinizi daha büyümeden yenmeye çalışın.

Aşırı tedirginlik, korku, endişe, panik, alınganlık, çabuk sinirlenme, hayattan zevk almama, hasta olduğuna inanma, olayları hatırlayamama, aşırı unutkanlık, işe odaklanamama, depresyon, kararsızlık, kötümserlik, hayal kurma, emin olamama, gözden kaçırdığını zannetme, bıkkınlık hissi, sürekli şikayet arzusu, suçluluk duygusu, ilgisizlik, sabırsızlık, bunalım hâli, her şeyden ve herkesten kaçma isteği stresin duygusal ve psikolojik belirtilerine verilebilecek örneklerdir. Sık sık oluşan baş ağrısı ise stresin bedensel belirtilerinden biridir.

Bireyin bilgi sahibi olmadığı ya da çok az bilgisinin bulunduğu bir yeniliğin kurumda aniden uygulamaya konulması veya bir reorganizasyon çalışması vb. durumlarda ortaya çıkan değişim karşısında, çalışan bireyler kendisini çaresiz hissedebilir. Bu durumda çalışanlar yeniliğe direnç göstererek kendilerini savunmak isterler. Teknolojik, sosyal, ekonomik, vb. her türlü değişim insan dünyasında belirsizlik meydana getirebilir. Bu değişimin sonunda belirsizlik varsa birey stresi yaşar.

Bireyin fiziksel durumu ve çalışanların kişisel özellikleri bireysel faktörler ile ilgili, kurumdaki ani değişiklikler ve hiyerarşik yapı kurumsal faktörler ile ilgilidir. İş kaynaklı faktörlere örnek olarak iş ortamındaki uyumsuzluk, bireyler arası aşırı rekabet, iş yerinin fiziksel özellikleri, görevin karmaşıklığı sayılabilir.

Stres sözcüğü ruhsal ve bedensel değişikliklere yol açan durumları tanımlamak için kullanılmaktadır. Herkes kendi yaşadığı durumuna göre stresi farklı tanımlamaktadır. İnsanlara stresin tanımı sorulduğunda yanıtları değişik olmaktadır. Çünkü herkes farklı bir stres tetikleyicisine farklı şekilde tepki gösterebilmektedir.

Çantamızda büyük miktarlarda para taşımamak, dikkat çekecek değerli takılar takmamak, gösterişli çantalar takmamak, tenha ve riskli yerlerde yalnız yürümemek, çantayı araç yolunun aksi yönünde taşımak yayalar için kişisel güvenlik tedbirlerine örnek olarak sayılabilir.

Herhangi bir tehlike ya da saldırı anında istenilenleri yapmak, yardım için seslenmek veya kaçmak, karşı koymak gibi alternatifleriniz vardır. Ancak her ne karar alırsanız alın, birinci önceliğinizin can güvenliğiniz olduğunu unutmayın.

Kişisel güvenliğin sağlanmasındaki hazırlık aşamaları; Yeterli mevzuat bilgisi, yeterli eğitim, yeterli bedensel hazırlık, yeterli donanım ve teçhizat, korunacak kişi/bina/tesis hakkında yeterli bilgi, olası tehditlere karşı şüpheli yaklaşmadır.

Özel güvenlik görevlileri öncelikle potansiyel risk oluşturan tehlikeli durumlara karşı önleyici ve koruyucu tedbirleri almak zorundadır. Bunu sağlarken de kişisel güvenliğin sağlanmış olması oldukça önemlidir. Kişisel güvenlik öznel bir durumdur ve bireysel bir sorumluluktur. Kişinin bu öznel durumundan ve sağduyusunu kullanabilmesinden kaynaklı olası olumsuzluklara karşı hazır olması, karşılaşacağı riskleri minimuma indirir. Kişisel güvenlik tedbirlerinin uygulanması, kişilerin kendi sorumluluğu altındadır ve bu tedbirlerin başarılı olma derecesine kişilerin kendileri etki eder.

KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA HAZIRLIK AŞAMALARI

-Yeterli Mevzuat Bilgisi

-Yeterli Eğitim

-Yeterli Bedensel Hazırlık

-Yeterli Donanım ve Teçhizat

-Korunacak Kişi veya Bina, Tesis Hakkında Yeterli Bilgi

-Olası tehditlere karşı şüpheli yaklaşma aşamaları vardır.

Doğru cevap D'dir.

Yeterli Bedensel Hazırlık: Koruma ve güvenlik hizmetleri veren özel güvenlik görevlilerinin karşılaştıkları olaylara müdahale ederken zor kullanma şartları oluştuğunda sırasıyla ve orantılı olarak; önce bedeni kuvvet, sonra jop, kelepçe gibi araçlarla maddi güç ve bunlar da yeterli değilse kanuni şartları oluştuğu takdirde silah kullanmaları gerekebilmektedir. Doğru cevap C'dir.

5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun 8’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre; eğitim ve öğretim kurumlarında, sağlık tesislerinde, talih oyunları işletmelerinde, içkili yerlerde silahlı özel güvenlik görevlisi çalıştırılmasına izin verilmez. Özel güvenlik görevlileri, özel toplantılarda, spor müsabakalarında, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde silahlı olarak görev yapamazlar. Doğru cevap E'dir.

Gizliliğe Riayet Etmek, en önemli faktör olup gizliliği ihlal etmemize neden olan ve göze batmamızı sağlayan davranış ve biçimsel bozukluklardan kaçınmamız gerekir. Görev dışında iş ile ilgili sohbetlerin yapılmaması önemlidir. Bilmesi ve bilinmesi gerekenler prensibine riayet edilmelidir. Doğru cevap C'dir.

Uyanık ve Şüpheci Olmak: Daima çevremizde olan bitene karşı duyarlı bulunarak anormal olayların farkına varmalıyız. Kişiler, nesneler veya olaylar herhangi bir tehlikenin habercisi olabilirler. Örneğin, işyerine tamirat için çağırılan servis elemanlarının, şirketten adı, soyadı ve geliş saatlerinin alınarak geldikleri zamanın teyit edilmesi veya personel ve ziyaretçilerin ayırt edilmesi, işyerinde tanıtım kartlarının yakalarda takılı olmasına dikkat edilmesi önemlidir. Doğru cevap C'dir.

KİŞİSEL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI İÇİN YAPILMAMASI GEREKENLER

1. İzinli/izinsiz düzenlenen, kalabalık toplulukların bulunduğu, tehlikeye açık miting vb. gösterilere katılmak ya da düzenlendiği mekânda bulunmak,

2. Çevrenizde meydana gelen olağandışı olayları önemsememek,

3. Para, anahtar ve diğer kıymetli eşyaları potansiyel hırsızların dikkatini çekecek şekilde taşımak,

4. Sizi takip eden veya gözetleyen bir kişinin hareketlerinizi ya da yolunuzu kolayca tahmin edebileceği güzergâhları kullanmak,

5. Silah ve teçhizatları uygunsuz bir yerde bırakmak veya unutmak,

6. Gizlilik gerektiren konularda, sorumluluk bilincinden uzaklaşmak,

7. Kötü alışkanlıklar edinmemek (Uyuşturucu, kumar vb.) yasaklı ortamlarda bulunmak.

8. Meslek etik kurallarına uymamak.

9. Kendisine sağlanan kurumsal menfaatleri, başkalarının yararına kullanmak/kullandırtmak (İzinsiz giriş imkanı tanımak, tanıtma ya da giriş çıkış kartları kullandırmak gibi)

10. Kurumsal bilgi, belge ve özel çalışma alanlarına ait fotoğraf, video ya da seslerin sosyal paylaşım sitelerinde paylaşmak vb. özel güvenlik görevlilerin kaçınması gereken hareketlerdir.

Doğru cevap A'dır.

KİŞİSEL GÜVENLİK İÇİN ARAÇLARDA ALINACAK TEDBİRLER Kişi, araç içerisindeyken de güvenliğini tehdit edebilecek olayların hedefi konumunda olabilir. Bu bölümde araç içerisinde veya seyir hâlinde iken kişinin dikkat etmesi gereken hususlar yer almaktadır. Yapılması Gerekenler; 1. Aracınızı mümkün olduğunca ana caddelerde veya iyi aydınlatılmış yollarda kullanın. 2. Araç pencerelerinizi, küçük bir havalandırma boşluğu dışında kapalı tutun. Dururken ya da seyir hâlinde tüm kapıları kilitli tutun. 3. Dur işaretlerinde ve kırmızı ışıklarda dikkatli olun. 4. Araç sürüş hızınızı, trafik ışıklarında durmanızı sağlayacak biçimde ayarlayın. 5. Aracınızın içerisinde her zaman gerekli malzemelerin bulunduğundan ve deponuzun yeteri kadar dolu olduğundan emin olun.6. Şişirilmiş yedek lastik, bir litre içme suyu, katlanılabilir bir kürek, ilk yardım seti, tamir takımı, kriko, işaret feneri ve aktarma kablosu vb. gibi ihtiyaçların araçta bulunduğundan emin olun. 7. Tehlike anında, oradan uzaklaşmaya ya da aracınızın kornasını çalmaya hazır olun. 8. Nereye, nasıl gideceğinizi iyi öğrenin. Her zaman yanınızda harita taşıyın. 9. Aracınıza binmeden önce aracınızın çevresini ve içini kontrol edin. 10. Aracınızı akşamları park ederken geri döndüğünüzde aydınlatılmış olacak alanları seçin. 11. Aracınızı terk etmeden önce, etrafta şüpheli kişilerin olup olmadığını kontrol edin. 12. Aracınızı, koruması olan bir park yerine veya garaja park etme imkânınız varken caddeleri tercih etmeyin. 13. Aracınızı terk etmeden önce kapıların kilitli olduğundan emin olun. 14. Yolda kalmış kişilere yardım etmeden önce, o kişilerin cinsiyetlerine aldırmaksızın, bu kararınızı ikinci kez düşünün. Doğru cevap B'dir.

İş kaynaklı stres faktörleri şunlardır:

-İş ortamında uyumsuzluk

-Bireylerarası aşırı rekabet

-İş yerinin fiziksel özellikleri

-Görevin karmaşıklığı

-Görevin sağladığı bağımsızlık

-Göreve bağlı roller

Doğru cevap D'dir.

Rol çatışması: Göreve bağlı ve birbirleriyle çatışan ve rollerden birinin daha üstün tutulması gerektiği durumlarda bireyin kararsızlığa düşmesi (hangisini üstün tutacağı sorunu) durumunda stres düzeyi artar. Örneğin; bir hemşirenin rolü üç ayrı çatışma kaynağı çıkartır. Hastanın beklentilerini bilmek, en yakın üstünün beklentilerini bilmek, doktorun beklentilerini bilmek. Çalışan birey, yerine getirmesi gereken görevleri açık ve kabul edilebilir olarak algıladığı sürece rol çatışması ortaya çıkmaz. Tersine bir durumda ise stres belirtilerinden yakınmalar gündeme gelebilir. Doğru cevap B'dir.

Stresle mücadele etmenin en etkili bazı yöntemleri şunlardır. • Kendinizde stres yaratan kaynakları tanıyın ve strese sebep olan davranışlarınızı değiştirin. • Kişilerarası iyi ilişkiler kurun. • Bedeninizi kontrol edin. • Dengeli beslenin. • Bugünün işini yarına bırakmayın. • “Her işi yaparım” ya da “hiçbir şey yapamam” demeyin. • Zihinsel özelliklerinizi doğru değerlendirin. • Yitirdiklerinizin nedenini arayın. • Zamanın tutsağı olmayın, zamanın en iyi ilaç olduğunu bilin. • Gerektiğinde usulüne göre “hayır” demeyi bilin. • Önce özeleştiri yapın ve herkes tarafından sevilmeyi beklemeyin. • Yapabileceklerinizle yetinmeyi bilin. • Kendinizi vazgeçilmez görmeyin. • Alkolik gibi işkolik olmayın. • İşinizi gerçek olanaklarınızla uyumlu kılın. • Dinlenmeyi bilin, düzenli uyuyun. • Spora zaman ayırın, fiziksel egzersiz yapın. • Solunumunuzu denetleyin ve doğru solunum yapma egzersizi yapın. • Savunma mekanizmalarından yararlanın. • Öfkenizi yenin. • Duygularınızı açığa vurun, stresle mücadele etmek için yakınlarınızla ve arkadaşlarınızla konuşun. • Bağımsızlığınıza değer verin, böylece kendinize olan güveninizi güçlendirin. • Yaşamınızdaki en önemli hedefleri belirleyerek bir yaşam planı hazırlayın. • Başarısız olduğunuz konularda gerçekçi ama iyimser açıklamalar bulmaya özen gösterin. • Eleştirildiğiniz zaman daralmak veya bunalmak yerine gevşemeye ve rahatlamaya çalışın, bunun için eleştirinin şahsınıza değil yapılan işe ya da eyleme yönelik olduğunu düşünün. • Endişelerinizden zihninizde kısa sürede kurtulmaya çalışın, bilin ki zihninizi siz yönlendiriyorsunuz. • Streslendiğinizde müzik dinlemeye çalışın. • Stresinizi daha büyümeden yenmeye çalışın.

Doğru cevap C'dir.