ORTAÇAĞDAN GÜNÜMÜZE ANADOLU UYGARLIKLARI - Deneme Sınavı - 12

29 Mayıs 1453 günü, 53 gün süren kuşatmanın ardından Konstantinopolis'in  Osmanlıların eline geçtiği zaman, Bizans İmparatorluğunun son imparatoru XI. Konstantinos Palaeologos'du.

350 yılında Orta Asya'da yaşayan Hun kabilelerinin batıya göç etmesi ile Germen kabilelerini de göç etmek zorunda bırakan dönem yoğun insan göçünün olduğu Kavimler göçüdür. Günümüz Avrupa'sının temeli bu göçe dayandırılır.

Başkentte (Konstantinopolis) "kapalı yunan haç plan tip"nin tek temsilcisi Pammakaristos Manastırı Kilisesi (Fethiye Camii) güney binasıdır.

Bir dinin törenlerine ve tapınma biçimine ilişkin kuralların tümü Litürji olarak adlandırılır. Litürjik ise litürjiye ilişkin olguları niteler.

Doğru cevap D seçeneğidir. Roma Katolik Kilisesi ile Doğu Ortodoks Kilisesi 1054 yılında tamamen bağımsız kiliseler haline gelmiştir.

Doğru cevap E seçeneğidir. Thema Teşkilatı: Bizans İmparatorluğunda savunma ve üretimin devam edebilmesi önceliklerine dayanan askeri (toprak düzeni) kuruluş.

Dini mimariden çok ev mimarisiyle ilişkili olan "portico facade" düzenlemesinin günümüze gelen Palaiologoslar döneminin tek örneği Konstantinopolis kent surlarına nakan "Tekfur Sarayı" dır.

Dalmatika, Bizans Döneminde giyilen ve etekler doğru bollaşan uzun ve geniş kollu giysiye verilen isimdir. Dolayısıyla Bazilikanın bölümleri arasında yer almaz.

Geç Bizans Dönem yapıların dış cephelerin geometrik motifli tuğlalarla süslenmiş, kubbe kasnaklarının kıvrımlı, yüksek bir görünüş almalarına çnem verilmiştir. Dış cepheler renkli, payeler, nişler, kademeli kemerler, testere dişi motifli silmeler ile hareketlendirilmiştir.

Doğru cevap C seçeneğidir. Orta Bizans Döneminde kilise mimarisinde, başta başkent olmak üzere, imparatorluğun bütün bölgelerinde yaygın olarak kullanılan plan tipi " Kapalı Yunan Haçı"dır.

1204'deki Latin İstilası, Bizans İmparatorluğunun sanatsal açıdan yağmalandığı bir dönemdir.

Laskarisa adının anıldığı kitabeli örneklere daha çok Kapadokya bölgesinde karşımıza çıkar. Suvasa Oktagonu (1222-54), Gülşehir Karşı Kilise (1212) ve Kırşehir Kırk Martyrler (1216-17) Kiliseslerinin fresko kitabelerinde Teheodoros Laskaris adı geçer.

Bu dönemde fil dişi ve tekstil örneklerine neredeyse hiç rastlanmaz.

1300 yılı sonrası II. Andronikos (1282-1328) "basilicon" adlı Venedik gümüş "ducat"sına benzeyengeniş fakat çukur olmayanyeni bir gümüş sikke tedavüle sokmuştur. Tedavüle girdiği yıldan yaklaşık 50 yıl sonra ortadan kalkan bu sikke hyperpyron'un 1/12'si değerindeydi.

Basit Tip kubbenin köşe duvarlarına oturtulduğu örneklerle sınırlıdır. Özellikle Anadolu’da Kapadokya kaya kiliselerinde, Girit yapılarında basit tip yaygındır

III. Andronikos (1328-41) döneminde "Assaria" adı ile bilinen hafif bakır sikke tedavüle girmiştir.

Tromp: Kare Planlı kubbeli bir yapının duvarları arasındaki köşelerin üst bölümüne yapılan ve binanın üstünü sekiz kenarlı bir şekil haline getirerek kubbenin oturması için köşeleme örülen tonoz.

Doğru cevap E seçeneğidir. 843 yılında, ikonaları sevdiği bilinen İmparatoriçe Theodora Khalke kapısına İsa imgesini tekrar astırır. Böylelikle İkonaklazma dönem sona erer.

Doğru cevap B seçeneğidir. 1204 Latin istilası sırasında Konstantinopolis’ten götürülmüş taç, küpe, bilezik gibi süs eşyalarında mine tekniği kullanılmıştır.

Doğru cevap D seçeneğidir. Başkent kökenli ve günümüzde Topkapı Sarayı Kitaplığında korunan önemli bir yazma Oktateukh'dur.