ORTAÇAĞDAN GÜNÜMÜZE ANADOLU UYGARLIKLARI - Deneme Sınavı - 18

Sarı ve hardalsı renklerde üretilen, kabın iç yüzeyinde merkezde iç içe konsantrik dairelerden oluşan bezeme unsurları bulunan seramiğin adı Zeuxippus Seramiklerdir.

II. Andronikos döneminde, Venedik gümüş “ducat”sına benzeyen yeni gümüş sikkenin adı Basilicon'dur.

II. Andronikos ve III. Andronikos dönemlerinde tedavüle giren hafif bakır sikkelerin adı, Assaria'dır.

Konstantinopolis’de “kapalı yunan haçı plan tipi”nin tek temsilcisi olan yapı Pammakaristos Manastırı Kilisesi'dir.

"Litürji"dir.

Doğru yanıt "A" şıkkı, "Vita Constantini"dir.

Doğru cevap "B" şıkkı, "İmparator ve imparatoriçe portreleri"dir.

Doğru yanıt "E" şıkkı, "Ravenna S. Apollinare"dir.

Doğru yanıt "C" şıkkı, "Altın sandviç"dir.

Doğru yanıt "A" şıkkı, "Hieronymus Wolff"dur.

Doğru yanıt "B" şıkkı, "Paganizm"dir.

Doğru yanıt "C" şıkkı, "Arşitrav"dır.

Doğru yanıt "E" şıkkı "Efes, Yamaç Evleri"dir.

Doğru yanıt "D" şıkkı, "Nikomedia"dır.

Bizanslıların, ilk Haçlı ordusunu Anadolu’ya geçirerek 1097 yılında İznik’i almaları üzerine Selçuklular, Konya’yı başkent yaparak Orta Anadolu’ya çekilmek zorunda kaldılar. Aynı tarihlerde Suriye Selçukluları tarafından Diyarbakır’a Vali olarak atanan İnal Bey, 1097 yılında Diyarbakır ve çevresinde İnaloğulları Beyliği’ni kurdu (1097-1183).

Selçuklular, I. İzzeddin Keykavus ve I. Alâeddin Keykubad Dönemlerinde Karadeniz ve Akdeniz limanlarına açılmış, 13. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren, Sinop’tan Antalya ve Alanya’ya kadar uzanan ticaret yoluna ve Trabzon hariç Karadeniz’in tüm kıyılarıyla iç kesimlerine yerleşerek kuzey güney ticaretini kontrol altına almışlardır.

Erken Dönem Türk Beyliklerinin günümüze gelebilen yapıları içerisinde, ilk sırayı cami ve mescitler almaktadır. Büyük Selçukluların inşa ettirdikleri Diyarbakır Ulu (1091-1092) ve Siirt Ulu (1129 onarım) Camii, Anadolu Türk döneminin en erken tarihli cami yapılarını oluştururlar.

1145 yılında inşa edildiği kabul edilen Niksar Ulu Camii, planı dışında büyük ölçüde özgünlüğünü yitirmiştir. Avlusu bulunmayan caminin mihrap aksının iki yanında herbirinde eşit aralıklarla yerleştirilmiş kare kesitli altı payenin bulunduğu ikişer destek sırası bulunmaktadır. Bu payelerin sivri kemerlerle birbirlerine ve duvarlara bağlanmalarıyla harim otuz beş eş bölüme ayrılmış ve kubbeli mihrap önü bölümü hariç diğer bölümler haç tonozla örtülmüştür.

İslâm dünyasında, eğitimi düzenleyerek Nizamiye medreseleri olarak adlandırılan ilk düzenli medrese yapılarını inşa ettiren Büyük Selçukluların ünlü veziri Nizam-ül mülk’dür. Anadolu’da Türk devri başladığında, en erken tarihli ilk medrese yapılarını, Büyük Selçukluların mirasçısı olan Artuklu, Danişmendli ve Selçuklular inşa ettirmişlerdir. Erken tarihli medrese yapılarına Orta, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde rastlanmaktadır. Genel olarak belli bir alanda eğitim veren kurumlar olarak beliren medreselerin dini eğitim verenlerinin yanı sıra İslâm hukuku, tıp eğitimi verenleri, Selçukluların Kırşehir Caca Bey Medresesi’nde olduğu gibi rasathane görevini yerine getirenleri bulunmaktadır. Benzer mimari özelliklere sahip olan medreseler, kapalı ve açık avlulu olmak üzere iki grupta toplanırlar.

Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan’ın kızı Gevher Nesibe’nin vasiyeti üzerine, II. Kılıç Arslan ve I. Gıyaseddin Keyhüsrev’in ortak saltanatları sırasında 1205-1206 yılında inşa edilen Kayseri Gevher Nesibe maristanı Selçukluların bilinen ilk şifahanesidir.