OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ I - Deneme Sınavı - 7

ث  se : ‘Peltek se’ diye anılan bu ses yalnız Arapça kelimelerde bulunur.

Arap alfabesine dayanan eski Osmanlı alfabesinin, tanıdığımız harfler dışında, yardımcı işaretleri de vardı. Arapçada özellikle Kur’an’da kullanılmış olan bu işaretlerin en önemlileri kısa ünlü işaretleridir. Hareke denilen bu işaretlere Türkçe metinlerde özellikle XVI. yüzyıl sonlarına kadar geniş ölçüde yer verilmiştir. Bunlar; üstün, esre, ötrü, med, şedde, cezmdir.

Üstün, Türkçe kelimelerde a, e ünlüleri için, esre ı, i ünlüleri için, ötrü ise o, ö, u, ü ünlüleri için kullanılmıştır.

Hikâye kelimesinin sonunda biçimce he vardır: حكايه

Kelime başındaki elif, konulmamış üstünüyle birlikte a olarak okunur: ahmak, ahlâk (ahlâk), aslâ, azdâd “zıtlar”, atles, azher “pek açık, pek belli”, a‘dâd “adetler, sayılar”, ağyâr (ağyar) “yabancılar”, aklâm “kalemler”. Türkçeye girmiş olan kelimelerde de çoklukla böyledir; ancak kimi ünsüz seslerde bu kurallı durumun bozulduğu görülür: azdâd yerine ezdâd, atfâl “çocuklar” yerine etfal, atrâf yerine etrâf.

Kelime içinde harfle belirtilmez, bir ünsüz harfin ötrülü okunuşuyla duyulan sesten ibarettir: huzur, husran, kurban, bu‘d “uzaklık”, kurb “yakınlık”, zulm (zulüm) gibi. Arapça’nın tek yuvarlak ünlüsü olan bu ortalama u, Türkçede çeşitlenmiş, dört yuvarlak ünlü değeriyle söylenir duruma gelmiştir. Bu da yabancı kelimelerin söyleyişçe halklılaştırılmasından başka bir şey değildir: hurmat yerine hürmet ve hörmet, husrân yerine hüsrân, umr yerine ömür, Umar yerine Ömer, Usmân yerine Osmân, nukta yerine nokta, lukma yerine lokma, suhbat yerine sohbet, uzr yerine özür, tuhmat yerine töhmet, şuhrat yerine şöhret, muhlat yerine mühlet, möhlet gibi.

ﺍﻴﻥ kelimesinde ya-i marufe kullanılmıştır.

Tonsuz ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t harfleridir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.

Dil toplumların var ettikleri bir ürün, bir toplumu oluşturan kişilerin beyinlerindeki ortak görüntüler sistemidir. Bu sistemin kurucu birimleri seslerdir. Yazı ise bir araçtır; konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarar.

Konuşma dilinde zincirlenen her ses birimini işitme organımızca algılanan değeriyle görme organımızca algılanmak üzere aktarmaya yarayan yapıya yazı denir.