ÖZEL GÜVENLİK MESLEK ETİĞİ

Türk toplumlarında iç güvenlik hizmetleri savaşlarda orduyu komuta eden Subaşılarla birlikte başlatılmaktadır.

Osmanlı Devleti’nde failleri yakalanamayan suçlarla, böcekbaşılar ilgilenirdi.

Demokratik hukuk devletlerinde kamu düzeni, temel hak ve özgürlükler toplumsal hayatın temelini oluşturmaktadır.

Devletlerin kamu düzeni ve kamu yararı kavramları kapsamında yürüttüğü güvenlik hizmetleri yaygın bir kullanım olan polislik hizmetleri olarak da ifade edilmektedir.

Yönetim, belirli bir amaç etrafında toplanmış bireylerin etkin ve verimli çalışma unsurları çerçevesinde sevk ve idare edilmesidir.

Anayasa’mızın 13. maddesi, kamu yararının korunması için temel hak ve özgürlüklerin özlerine dokunulmaksızın kanunla sınırlandırılabileceği ve bu sınırlamaların, ölçülülük ilkesine aykırı olamayacağı ifade edilmiştir.

Ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gruba ayırmak mümkündür.

2559 sayılı PVSK madde 25, polis teşkilatının bulunmadığı il, ilçe ve bucaklarda, jandarmanın PVSK’da belirtilen yetkileri kullanacağını ifade etmektedir.

Direnişin derecesine göre zor kullanma yetkisi üç kademede ve artan bir şekilde uygulanmalıdır. Bu üç kademeyi sırasıyla ve birbirini takip edecek şekilde aşağıdaki hâliyle sıralayabiliriz (PVSK md.16):

Suçla mücadeleye ilişkin yasal metinlerde “makul şüphe” ve “orantılı güç kullanımı” ifadeleri bulunmaktadır. Burada yasa koyucu, “makul şüphe” ve “orantılı güç kullanımı” ifadelerinin, ne ve nasıl olabileceğinin her olaya göre değerlendirmesini uygulayıcı konumundaki kolluk görevlilerine bırakmaktadır. Bu noktada kolluk görevlilerinin sağlıklı karar verebilmesi için yasal sorumluluğun yanında etik değerlere bağlı bir bilinç ile hareket etmesi önem taşımaktadır.

Tarihin her döneminde insanlar arasında düzeni ve güvenliği sağlamak, Türk Devletleri’nin önemli görevlerinden biri olarak karşımıza çıkmıştır. Türk toplumlarında güvenlik hizmeti anlayışı askeri yapılanma ile birlikte yürütülmüş ve eski dönemlerde sivil bir iç güvenlik kurumundan söz etmek mümkün değildir. Türk toplumlarında iç güvenlik hizmetleri savaşlarda orduyu komuta eden Subaşılarla birlikte başlatılmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Şehir ve taşrada hemen hemen her beldede subaşılar ve emrinde görevliler bulunurdu. Subaşıların

gibi günümüzde belediye hizmetleri olarak da anılan görevleri bulunmaktaydı. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Osmanlı Devleti’nde failleri yakalanamayan suçlarla, böcekbaşılar ilgilenirdi. Böcekbaşılar daha önceleri sabıkalı olup ancak tövbe etmiş kişilerden oluşurdu. Bu sebeple suçluların yakalanıp cezalandırılmasında başarı sağlarlardı. Böcekbaşıların yaptığı görev, günümüzdeki sivil polislik görevine karşılık gelmektedir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Suç işlenmeden önce gerçekleştirilen güvenlik hizmetleri, idari, önleyici ya da proaktif, suç sonrası yürütülen hizmetler ise adli güvenlik hizmeti olarak tanımlanmaktadır. Suç öncesi ve sonrası güvenlik hizmetlerini yerine getiren kolluk birimleri de adli ve idari kolluk olarak ifade edilmektedir. Bu nedenle doğru yanıt I, II ve IV seçeneklerinin yer aldığı B'dir.

Güvenlik hizmeti,

hakim olduğu bir piramit yapıdan teşkil etmektedir. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Ülkemizde kolluk görevlilerini, genel kolluk, özel kolluk ve yardımcı kolluk olmak üzere üç gruba ayırmak mümkündür.
• Genel Kolluk: Polis (Emniyet Genel Müdürlüğü), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı
• Özel Kolluk: Gümrük Muhafaza ve Orman Muhafaza Genel Müdürlüğü, Belediye Zabıtaları
• Yardımcı Kolluk: Köy korucuları, Kır Bekçileri, Çarşı ve Mahalle Bekçileri, Gemi Kaptanları ve Özel Güvenlik

Görüldüğü gibi Genel kolluk'a seçeneklerde polisin yer verildiği görülmektedir. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Demokratik polislik anlayışının temel ilkelerini aşağıdaki şekliyle sıralamak mümkündür: 
• Bireylerin huzurunu ve asayişini sağlamak,
• Temel hak ve özgürlükleri korumak, bireysel haklara saygı göstermek,
• Suç işlenmesinde önce gerekli önlemleri almak ve suç sonrası suçluların yakalanması için gerekli çalışmaları yürütmek,
• Halka yardım etmek ve kamu yararını gözeterek hizmet etmek,
• Halkın beklenti ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak,
• Devlet otoritesini halkın ihtiyaçları noktasında kullanmak.

Suç sonrası suçluları cezalandırmak polisin görevleri arasında değildir. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu’nun 10. maddesi, Jandarmanın genel olarak görev ve sorumluluk alanını, polis görev sahasının dışında yer alan, il ve ilçe belediye sınırları dışı ya da polis teşkilatının bulunmadığı yerler olarak belirlemiştir. Jandarma Genel Komutanlığı İçişleri Bakanlığına bağlı olarak görevlerini yürütmektedir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanun’un (SGKK) 4. maddesi ve Sahil Güvenlik Teşkilat, Görev ve Yetkileri Yönetmeliğinde belirtildiği şekliyle sahil güvenliğin görevleri genel olarak;

Denizlerdeki aşırı avlanmanın önlenmesi ise Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın görevlerinden biri değildir. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Maddi güç: Direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin yeterli olmadığı durumlarda kullanılan,

Görüldüğü gibi silahlar maddi güç değildir. Bu nedenle I, II ve IV numaralı öncüller doğrudur. Doğru yanıt B'dir.