ÖZEL GÜVENLİK MESLEK ETİĞİ

Etik

Ayrımcılık

Etik felsefe birliminin bir alt disiplinidir

Doğru ve yanlış davranışların teorisini inceler

Hiyerarşi

Bireysel çıkar

Bireysel menfaatlere ulaşma

Yazılı değildir

Durağan değildir

Meslek üyelerinin kişisel istek ve eğilimlerini sınırlamak

Ahlak doğru ve yanlış davranışların pratiğini, etik ise teorisini incelemektedir.

Kamu ve özel hukuk tüzel kişileri, hizmetlerinin etkili ve verimli olması, vatandaşların beklentilerinin karşılanması ve güvenilirliklerinin arıttırılması noktalarında etik ilkeler oluşturmaktadır. Bu kapsamda hizmetlerin yerine getirilmesinde halkın desteğini ve saygısını kazanmak hedeflenmektedir. Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik temel kılavuz olarak ele alınıp, kamu ve özel hukuk tüzel kişilerinin genel olarak kabul ettiği etik davranış ilkelerine aşağıda yer verilecektir.

Görevin yerine getirilmesinde hizmet bilinci; kamu ya da özel hukuk tüzel kişiliğinde çalışan herkes, etkili ve verimli çalışma çerçevesinde mesai saatlerine uygun hareket etmelidirler. Bu saatler içerisinde özel işlerini yapmaktan kaçınmalıdırlar. Hizmetlerin yerine getirilmesinde, tarafsızlık ve dürüstlük esas alınmalıdır. Hizmetlerin halk için sunulduğu unutulmamalı ve halkın günlük yaşamını kolaylaştırmak için ihtiyaçlar, etkili hızlı ve verimli bir şekilde karşılanmasına dikkat edilmelidir.

Amaç ve misyona bağlılık; yöneticiler ve diğer çalışanlar, toplumun refahı ve kurumlarının idealleri çerçevesinde davranmalıdırlar. Hizmetler, kurumların belirlediği standartlar çerçevesinde yürütülmelidir. Halk ile ilişkilerde iletişime açık olunmalı ve halka aydınlatıcı bilgiler verilerek, gerekli açıklamalar yapılmalıdır.

Dürüstlük ve tarafsızlık; görevin yerine getirilmesinde hizmet bilinci maddesinde de ifade edildiği üzere, tüm faaliyetlerde yasal mevzuat uygulanmalı, eşitlik ve dürüstlük ilkeleri çerçevesinde hareket edilmeli ve keyfilikten uzak durulmalıdır. Temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasına zarar verecek ya da kısıtlayacak, yasal metinlere aykırı davranışlarda bulunulmamalıdır.

Saygınlık ve güven; görevin yerine getirilmesinde, kurumların güvenini ve saygınlığını zedeleyecek davranışlardan kaçınılmalıdır. Halka hizmet bilincini sarsacak, şüpheye neden olacak davranışlardan uzak durulmalıdır. Hizmetten yararlanan kişilere karşı taraf tutulmamalıdır ve nezaket kuralları çerçevesinde hareket edilmelidir.

Menfaatten kaçınma ve yetkili makamlara bildirim; meslek çalışanları, kendilerine, yakınlarına, arkadaşlarına ya da ilişkide bulunduğu diğer kişi ya da kuruluşlara menfaat sağlayacak eylemlerden uzak durmalıdırlar. Hizmetlerini yürütürken bu tür bir eylem veya işlemlere tanık olduklarında durumu yetkili makamlara bildirmelidirler.

Mesleğe ilişkin kaynaklarının kullanımı; Mesleki faaliyetlerin kullanılmasına tesis edilen bina, taşıt, diğer araç ve gereçler hizmet gerekleri dışında kullanılmamalı, bu kaynakların kullanılmasında verimliliğe ve tutumlu olmaya dikkat edilmelidir. Kaynaklar her zaman hizmete yönelik kullanılması için hazır hâlde bulundurulmalıdır.

Bilgi verme ve etkili iletişim; meslek çalışanları, aldatma amaçlı gerçek dışı söylemlerden kaçınmalıdır. Bilgi edinme hakkı çerçevesinde halka açıklayıcı ve gerçek bilgileri vermelidirler.

Denetim ve hesap verebilirlik; yönetici ve diğer çalışanlar, görevleri ile ilişkin olarak faaliyetlerini yürütürken, denetime ve kontrole her zaman hazır olmalı, davranışlarının sorumluluğunu üstlenmelidirler.  Kurum içerisinde etkili bir denetim mekanizması oluşturulmalı ve etik ilkelere aykırı davranışların önlenmesine yönelik gerekli tedbirler alınmalıdır.

Etik, insanlara özgü ve insanların kendi vicdanlarına bağlı olarak gelişim göstermesinin yanında çevresel faktörlerden etkilenen ve toplumsal huzura katkıda bulunan dinamik bir kavramdır. Etik, davranışların doğru ya da yanlış olduğunu değerlendiren teoriler üzerinde inceleme yapar ve felsefenin bir alt disiplinidir. Toplumsal hayatta doğru ya da yanlış olarak kabul edilen davranışlar ahlak kuralları çerçevesinde ifade edilmektedir. Etik de ahlaki olarak doğru kabul edilen veya yanlış olarak sınıflandırılan davranışları teorik açıdan değerlendirmektedir. Dolayısıyla ahlak doğru ve yanlış davranışların pratiğini, etik ise teorisini incelemektedir. Bu kapsamda etik, ahlak felsefesi olarak da tanımlanmaktadır. Bu çerçevede etik, iyi ve kötü arasında ayrım yapan ahlaki değerler üzerinde çalışmaktadır. Ancak etiğin ahlaki değer üretme gibi bir görevi bulunmamaktadır. Etik, insan davranışlarının kaynağını oluşturan temel dürtüler üzerinden hareket ederek bireysel, mesleki ve toplumsal mutluluğa ulaşmanın standartlarını belirlemektedir.

İnsan ilişkileri üzerine kurulan mesleki etik ilkelerin temel işlevlerini aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
• Meslek üyelerinin kişisel istek ve eğilimleri sınırlamak
• Yetersiz meslek üyelerini dışlamak
• Meslek içi ilişkileri ve diğer kurumlarla rekabeti düzenlemek
• Hizmet ilkelerinin benimsenmesini sağlamak ve bu ilkeleri korumak
• Belirlenen davranış ilkeleri doğrultusunda davranılmasını sağlamak

Etik değerlere uygun davranışlar sergileme ve aykırı hareket etmenin bireysel, toplumsal ve mesleki olarak olumlu ve olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Olumlu sonuçları aşağıdaki şekildeki gibi sıralayabiliriz:
• Saygınlık elde etme
• Güvenilir bir birey olarak kabul edilme
• Diğer insanlardan yardım alma
• Toplumda ve meslekte kabul görme ve iyi bir intibaa elde etme
• Ahlaki çöküntüyü önleme
• Art niyet içeren davranışları önleme

Meslek; insanların hayatlarını devam ettirmek ve para kazanmak güdüsüyle hareket ederek belirli bir ücret karşılığında yaptığı, kendisine ait belirli kuralları, eğitim faaliyetleri, amacı ve organizasyonu olan, eğitim süreci sonucu öğrenilen tekniği ile profesyonelce yerine getirilen kurumsallaşmış bir birliktir.

Etik değerlere uygun olmayan davranış kalıplarını sergilemenin bireysel, mesleki ve toplumsal açıdan olumsuz sonuçlarını da aşağıdaki şekliyle ifade edebiliriz:
• Saygınlığı kaybetme
• Toplumdan dışlanma
• Güvenilirliğini kaybetme
• Mesleki ve toplumsal bağlılığın zayıflaması
• Çalışma arkadaşlarıyla ilişkilerin bozulması ve işini kaybetme
• Kendimize olan saygının yitirilmesi
• İş birliğinin zayıflaması
• Kurum içi iletişimin azalması
• Yozlaşmanın artması

Kant’ın etik anlayışı, insanların ödevleri ve yükümlülükleri ile ilgilidir. Kant etik davranışı, duygulardan arındırılmış eylem olarak ifade etmektedir.

Ahlak kurallarının özelliklerini aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
• Belirli bir dönemde ve zamanda belirli bir insan topluluğu tarafından ortaklaşa benimsenmiş kurallardır.
• Ahlak insan davranışının kaynağını, eylemlerin iyi ya da kötü olmasını inceler.
• Bireyler arasındaki ilişkileri düzenler.
• Ahlak kurallarının ihlali sonucu ortaya çıkacak olan yaptırım vicdanidir. Ayıplama, kınama vb. Hukuk kurallarının ihlali ise maddi yaptırımlara bağlanmıştır.
• Ahlak, hukuk ile benzerlik göstermektedir. Fakat hukuk yazılı kurallardır, ahlak ise yazılı ve emredici olmayan kurallardır.
• Ahlak, insan vicdanının neyin iyi neyin kötü olduğuna karar vermesini sağlar.

Kültürün özellikleri ise şunlardır:
• Görelidir, her toplumun kendine özgü kültürü bulunmaktadır.
• Toplumsal bir üründür, öğrenilerek kazanılır.
• İnsanlar arası etkileşim sonucu doğup gelişir.
• Tarihseldir, geçmişten günümüze sürüp gelmektedir.
• Durağan değildir. Zaman içinde değişmektedir.
• İnsan eseridir, insanlar hem kültürü oluşturur hem de ondan etkilenir.