ÖZEL GÜVENLİK MESLEK ETİĞİ

Zamanla ilgili pek çok tanım yapılmıştır. Bun­lardan bazıları aşağıda verilmiştir:

Newton’a göre “Zaman, tek yönde durmaksızın akar”.

Einstein’a göre ise “Zaman olayları oluşuna göre sıralayan ve olaylara anlam veren bir boyuttur.”

 “Zaman, olayların geçmişten bugüne gelip gele­ceğe doğru birbirini takip eden kesintisiz bir süreç­tir.”

“Zaman, insan yaşamının yerine göre uzun ya da kısa süreli, yinelenmesi olanaksız, başlangıcı ve sonu belli, sa­atle ölçülebilen bir bölümüdür.”

“Zaman, art arda dizilmiş olayların ve olguların algılanmasıdır. Zaman olayları ölçebildiğimiz bir süreçtir.”

Zamanla ilgili pek çok tanım yapılmıştır. Bun­lardan bazıları aşağıda verilmiştir:

Newton’a göre “Zaman, tek yönde durmaksızın akar”.

Einstein’a göre ise “Zaman olayları oluşuna göre sıralayan ve olaylara anlam veren bir boyuttur.”

 “Zaman, olayların geçmişten bugüne gelip gele­ceğe doğru birbirini takip eden kesintisiz bir süreç­tir.”

“Zaman, insan yaşamının yerine göre uzun ya da kısa süreli, yinelenmesi olanaksız, başlangıcı ve sonu belli, sa­atle ölçülebilen bir bölümüdür.”

“Zaman, art arda dizilmiş olayların ve olguların algılanmasıdır. Zaman olayları ölçebildiğimiz bir süreçtir.”

Gerçek zaman: Gerçek zaman, ölçülüp gözlenebilen nesnellik gösterebilen zaman türüdür. Bir zaman birimi kanalıyla ölçülebilir ve saat zamanına vurgu yapar. Gerçek zaman, ay ve güneşin hareketlerine göre fiziksel olarak gözlenebilen değişmelere dayanır. Burada sözü edilen zaman, fiziksel olaylardan yola çıkarak, ölçeklendirilmiştir. Bir saatlik süre kişilere göre farklı şekilde algılansa da süre asla değişmez. Bu nedenle de saat zamanı, nesnel gerçekliği yansıtır.

Yönetsel zaman: Yöneticilerin yönetim süreçlerini yerine getirmek üzere kullandıkları zaman türüdür. Başka bir ifade ile her düzeydeki yöneticinin yönetsel çalışmalar için ayırdıkları zaman, yönetsel zaman kavramı içinde düşünülmektedir. Yönetsel zaman genellikle planlı, aktif programa dayalı geçen zaman olarak değerlendirilir.

Stres, bireyler üzerinde etki yapan ve onların davranışlarını, iş verimini, başka insanlarla ilişkilerini etkileyen bir kavramdır.

Stres Kavramının Özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür;

Stresin kaynakları çevresel faktörler, örgütsel faktörler ve bireysel faktörler olarak üç ana başlık altında toplanmaktadır.

Çevresel Faktörler; Çevresel faktörler örgüt organizasyon yapısını etkilediği gibi aynı zamanda bu kurumda çalışanlar arasındaki stres seviyesini de etkiler. İnsanların örgütsel değişiklikler ile mücade­lesinde karşılaştığı en büyük sorun, belirsizliklerdir.

Ekonomik İstikrarsızlıklar; iş yaşamındaki değişiklikler sonucunda ortaya çıkmaktadır. Buna bağlı olarak, çalışanların ortak kaygıları, Ekonomik dalgalanmaların doğurabileceği düşük ücret, ücret ödeyememe, alamama, ücretsiz izinler, işten atılma kaygıları, tekrarında işsiz kalma sendromları, borçlanmadan kaynaklanan ödeme gecikmeleri gibi durumlar uluslararası ekonomik belirsizlikler, küresel krizler gibi durumlar örnek olarak verilebilir.

Siyasi ve Politik belirsizlikler; bir ülkede oluşan politik ve siyasi istikrarsızlıklar, siyasi iktidarların ve hükümetlerin sık sık değişmesi bunun sonucunda oluşan çalkantılar, seçimlerin sık aralıklarla yapılması, yasa ve kanunların sürekli değişmesi ya da çıkamaması, bürokrasinin hantal yapısı, insan­ların geleceğe güvenle bakamaması gibi negatif durumları oluşturur.

Siyasi kargaşalar bir ülkede istihdam ve işsizlik sorununu beraberinde getirmektedir. Hiçbir yatırımcı belirsiz ve güvensiz bir ülkeye yatırım yapmak istemez. Bu nedenle siyasi istikrar oldukça önemlidir. Aksi hâlde sosyal patlamalar, toplumsal gerilim ve stres artarak devam eder.

Teknolojik Belirsizlikler; teknoloji alanındaki gelişmeler özellikle kar ve verimliliği ön plana alan üretim ve hizmet anlayışı sürekli olan gelişmeler ile pazardaki payını artırmaya çalışmaktadır. Teknoloji ve yenilikleri takip edemeyen işletmelerde ise bu durum oldukça zor atlatılan bir dönemdir.

Örgütsel Faktörler Stres kaynaklarından örgütsel faktörlerde farklı nedenlerden dolayı stres alanları oluşmakta ve çalışanları olumsuz olarak etkilemektedir. Genel anlamı ile bakacak olursak işin fiziki koşullarına göre oluşan nedenler, işin çeşitliliği ve yoğunluğunu, kapalı alanlarda ki hava kirliliği iş ortamında bulunan personel, görev yerlerindeki müşteri yoğunluğudur. Diğer bir konu ise iş ortamındaki yetki ve rol çatışmalarıdır.

Çalışanlara kurumsal kimliği kazandırma, zamanı iyi kullanma, stresi azaltma, verimliliği yükseltmeye yönelik stratejik çalışmalar kurumun görevi olmalıdır. Çalışanların örgütsel stres sonuçlarından daha az etkilenmeleri ve bireylerin stresle daha kolay başa çıkmalarına yol gösterecek bazı metotlar şunlardır:

Çalışma hayatında yaşanan olumsuzluklar düşünüldüğünde yapıcı faaliyetlerin ön plana çıkması koşulların iyileştirilmesi iş hayatının zorluğunu atlatmayı sağlayacaktır. Verimliliğin artırılmasına yönelik çalışmalara önem veren işletmeler profesyonel destek almaktadırlar. Kurum içinde oluşan işletme körlüğü, kurumun önündeki en büyük engellerden biridir. Kurum aidiyeti, yapılan işin etkinliği ve etkililiği açısından oldukça önemlidir. Profesyonel danışmanlık hizmetleri bu yönüyle kurumların olmazsa olmazlarındandır.

Bu yönüyle zaman ve stres yönetimindeki çalışmaları şu şekilde özetleyebiliriz:

Zamanla ilgili pek çok tanım yapılmıştır. Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir:

Newton’a göre “Zaman, tek yönde durmaksızın akar”.

Einstein’a göre ise “Zaman olayları oluşuna göre sıralayan ve olaylara anlam veren bir boyuttur.”

Smith’e göre“Zaman, olayların geçmişten bugüne gelip geleceğe doğru birbirini takip eden kesintisiz bir süreçtir.”

“Zaman, insan yaşamının yerine göre uzun ya da kısa süreli, yinelenmesi olanaksız, başlangıcı ve sonu belli, saatle ölçülebilen bir bölümüdür.”

“Zaman, art arda dizilmiş olayların ve olguların algılanmasıdır. Zaman olayları ölçebildiğimiz bir süreçtir.”

Stres, bireyler üzerinde etki yapan ve onların davranışlarını, iş verimini, başka insanlarla ilişkilerini etkileyen bir kavramdır.

Stres Kavramının Özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür;

Einstein’a göre “Zaman olayları oluşuna göre sıralayan ve olaylara anlam veren bir boyuttur.” Newton’a göre “Zaman, tek yönde durmaksızın akar”. Smith kitabında “Zaman, olayların geçmişten bugüne gelip geleceğe doğru birbirini takip eden kesintisiz bir süreçtir.” Olarak tanımlamıştır. Tezcan, “Zaman, insan yaşamının yerine göre uzun ya da kısa süreli, yinelenmesi olanaksız, başlangıcı ve sonu belli, saatle ölçülebilen bir bölümüdür.” ve Açıkalın ise “Zaman, art arda dizilmiş olayların ve olguların algılanmasıdır. Zaman olayları ölçebildiğimiz bir süreçtir.” olarak tanımlamıştır.

Gerçek zaman, ölçülüp gözlenebilen nesnellik gösterebilen zaman türüdür. Bir zaman birimi kanalıyla ölçülebilir ve saat zamanına vurgu yapar. Gerçek zaman, ay ve güneşin hareketlerine göre fiziksel olarak gözlenebilen değişmelere dayanır. Burada sözü edilen zaman, fiziksel olaylardan yola çıkarak, ölçeklendirilmiştir. Bir saatlik süre kişilere göre farklı şekilde algılansa da süre asla değişmez. Bu nedenle de saat zamanı, nesnel gerçekliği yansıtır. Algılanan zaman, kişiden kişiye, durumdan duruma değişir. Bu nedenle de durumsaldır ve öznel gerçekliğe dayanır. İnsan sıkıldığında, bir şeyi sabırsızca beklediğinde zaman daha yavaş geçer. Eğlence ve mutlu bir ortamda ise zaman çok hızlı geçer. Biyolojik zaman, bedensel olarak algılanan zamandır. Durumsal koşullara göre biyolojik zaman programı kendisini yeniler. İçgüdüseldir, süreç içinde kazanılmış alışkanlıklara dayanır. Ekonomide zaman bir maliyet ve ölçü birimidir. Çünkü emeğin karşılığı olan ücret saat, gün, hafta veya ay üzerinden hesaplanır. Aynı zamanda kredi ve faiz ödemesi de belli zaman dilimleri dikkate alınarak yapılır. Yönetsel zaman, yöneticilerin yönetim süreçlerini yerine getirmek üzere kullandıkları zaman türüdür. Başka bir ifade ile her düzeydeki yöneticinin yönetsel çalışmalar için ayırdıkları zaman, yönetsel zaman kavramı içinde düşünülmektedir. Yönetsel zaman genellikle planlı, aktif programa dayalı geçen zaman olarak değerlendirilir.

Etkili ve verimli iş anlayışı hizmet kalitesini artırdığı gibi görevi yapan kişinin de bu ritmi yakalaması gerekir. Bu durum kişinin psikolojik ve biyolojik durumu ile alakalıdır. İş tatminin yakalanması çeşitli koşullara bağlıdır. Çalışılan iş ortamı, alınan ücret, çalışma saatleri, sosyal haklar, kariyer hedefleri ve hedefin gerçekleşmesi, en önemlisi ise yönetici faktörüdür.

Zamanın yönetme sınırı, zamanı denetim altına almak ile mümkündür. Verimli çalışma, planlama, organize etme, etkin denetim sistemi ile mümkündür. Planlı olmayan çalışma ortamlarında harcanan iş ve iş gücü maliyet kayıplarına neden olmaktadır. Zamanın stratejik bir unsurdur. Bu stratejiyi benimsemek rekabet piyasasında rakipler karşısından önemli bir avantajdır.

Stres Kavramının Özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür; Stres kaçınılmazdır. Stresin tamamen yok olması yaşamın bitmesiyle mümkündür. Stres yaşıyor ve çalışıyor olmanın ürünüdür. Stres kişiseldir. Yani kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Stres cinsiyete göre de farklılık gösterir. Stres meslek gruplarına göre de farklılık gösterir. Stres olumsuz olmakla birlikte olumlu yönleri de var. Stres tamamen yok edilemez, ancak etkisi azaltılabilir. Birey üzerinde etkileri gözlemlenebilir. Bu durumda stersin görev sorumluluğunun belirsizliği bir özellik değildir.

Siyasi ve Politik belirsizlikler; bir ülkede oluşan politik ve siyasi istikrarsızlıklar, siyasi iktidarların ve hükûmetlerin sık sık değişmesi bunun sonucunda oluşan çalkantılar, seçimlerin sık aralıklarla yapılması, yasa ve kanunların sürekli değişmesi ya da çıkamaması, bürokrasinin hantal yapısı, insanların geleceğe güvenle bakamaması gibi negatif durumları oluşturur. Ekonomik İstikrarsızlıklar; iş yaşamındaki değişiklikler sonucunda ortaya çıkmaktadır. Buna bağlı olarak, çalışanların ortak kaygıları, Ekonomik dalgalanmaların doğurabileceği düşük ücret, ücret ödeyememe, alamama, ücretsiz izinler, işten atılma kaygıları, tekrarında işsiz kalma sendromları, borçlanmadan kaynaklanan ödeme gecikmeleri gibi durumlar uluslararası ekonomik belirsizlikler, küresel krizler gibi durumlar örnek olarak verilebilir. Teknolojik Belirsizlikler; emek yoğun işlerde, kas gücünün kullanılması makineleşme ve otomasyon ile seri üretime geçilmesi, hizmet sektöründe, kamu sektöründe bilgisayarların devreye girmesi yeni teknolojilerin kullanılması çalışan insanlar üzerinde ciddi baskılar yaratmaya başlamıştır. Çalışan grupların yeni teknolojiyi öğrenememe korkusu, iş kaybetme korkusu iş streslerini de beraberinde getirmiştir.

Çalışma hayatında yaşanan olumsuzluklar düşünüldüğünde yapıcı faaliyetlerin ön plana çıkması koşulların iyileştirilmesi iş hayatının zorluğunu atlatmayı sağlayacaktır. Verimliliğin artırılmasına yönelik çalışmalara önem veren işletmeler profesyonel destek almaktadırlar. Kurum içinde oluşan işletme körlüğü, kurumun önündeki en büyük engellerden biridir. aidiyeti, yapılan işin etkinliği ve etkililiği açısından oldukça önemlidir. Profesyonel danışmanlık hizmetleri bu yönüyle kurumların olmazsa olmazlarındandır.

Çalışanların örgütsel stres sonuçlarından daha az etkilenmeleri ve bireylerin stresle daha kolay başa çıkmalarına yol gösterecek bazı metotlar şunlardır: Çalışanların rollerinin yeniden tanımlanması, Sosyal destek sağlama, Fazla ve aşırı iş yükünü ortadan kaldırma, İş yeri koşullarını yeniden gözden geçirme, Personelin kararlara katılımını arttırma, Personelin güven duygularını geliştirme, Stresli personele danışmanlık hizmeti verme. İnsan kaynakları yönetiminin etkili kullanılması, Toplam kalite yönetiminin benimsenmesi ise zaman ve stres yönetimindeki çalışmalardır.

İş yoğunluğu ve zorluğu, zaman ve stres arasındaki üçlü bağ mesleğe bağlı stresleri ön plana çıkarmaktadır. Güvenlik, sağlık, yönetici pozisyonunda çalışan insanların stres yoğunluğunun diğer mesleklere göre stres düzeyi daha yüksektir.

Sektörel anlamda baktığımızda bu meslek gruplarında iş yeri koşulları, kişinin genel sağlık durumunu bozan elverişsiz çalışma koşulları çalışanların fiziksel ve psikolojik zarar görmelerine neden olmaktadır. Çalışma saatlerinin düzensizliği, vardiya usulü çalışmanın zorluğu, çevresel etmenlerden kaynaklanan fiziksel tehlike varlığı, kişiye taşıyabileceğinden fazla sorumluluk yüklenmesi, işten atılma korkusu gibi birçok sebep insanları strese ve gerilime sevk eder. Zamanı ve stresi kontrol etmek, önleyici faaliyetler almak, sorumluluğu eşit olarak dağıtmak, sektörün önündeki darboğazların açılmasını sağlayacaktır.