PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON

Psiko-sosyal (psikiyatrik) rehabilitasyon, ruhsal rahatsızlığa bağlı yeti yitimi bulunan kişilere, kendi çevreleri içinde kendilerinden beklenen rollere uyum sağlamaları için gereken yardım ve becerileri kazandırarak işlevsellik ve yaşam kalitelerini iyileştirmek üzere tasarlanmış çok çeşitli girişimleri kapsamaktadır. Bu beklenen roller içinde bağımsız yaşama, eğitimini sürdürme, rekabete dayalı işlerde çalışma, aile ilişkileri, arkadaş edinme ve yakın ilişkiler kurma yer alır. Psiko-sosyal rehabilitasyonda tedavi kurumlarına bel bağlamak yerine bağımsızlık, özürlüler için düzenlenmiş ortamlarda yalıtılmak yerine toplumsal bütünleşme ve uzmanların hedefleri yerine hastanın tercihleri ön plana çıkar. Böylece işlevselliği ve becerisi artan yaşlı bireylerin benlik değeri, özgüveni de yükselmiş olur. Doğru yanıt D seçeneğidir.

İlgili amaç, psikososyal rehabilitasyona aittir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Rehabilitasyonun uygulandığı başlıca yerler; hastaneler, rehabilitasyon merkezleri, bakımevleri, huzurevleri, klinikler, hastanelerin poliklinik hizmetleri ve ev ortamıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Aşağıdakilerin hangisi psiko-sosyal rehabilitasyonun uygulanabileceği yerlerden biri değildir?

Evde rehabilitasyon programı, sıklıkla fizik tedavi, iş-uğraşı tedavisi ve hemşirelik hizmetlerinden oluşur. Bazen konuşma terapisti ve sosyal çalışmacı eşlik eder. Bu programların kapasiteleri hekimlerin ve diğer çalışanların katılımı ile artırılabilir. Avantajı hastanın bulunduğu ortamda uygulanmasıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Tedavi, yaşanılan ruhsal hastalıklarla ilişkili belirtilerin ortadan kaldırılmasına yönelik tüm müdahaleleri içermektedir. İlaç kullanımı da bu amaca hizmet etmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Havinghurst’ün yaşlılık (ileri yetişkinlik) için tanımlamış olduğu gelişim görevleri:

• Azalan güç ve bozulan sağlık durumuna uyum sağlama,
• Emeklilik durumuna ve azalan gelire uyum sağlama,
• Eşin ölmesi ile meydana gelen yeni duruma uyum sağlama,
• Kendi yaşıtlarının olduğu sosyal çevreye uyum sağlama,
• Bu dönemde devam eden sosyal ve vatandaşlık görevlerini yerine getirme,
• Durumuna uygun fiziksel yaşam çevresini düzenlemedir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Denge evresi, emekli bireyin aslında daha yapabileceği şeylerin olduğunu fark ettiği ve zamanını yeniden planladığı dönemdir. Bu evredeki uyum düzeyini kişilik özellikleri etkilemektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Azalmış sosyal ilişkiler ve bağlar, yalnızlık, yas, maddi gelir kaybı, fizyolojik hastalıklar, öz güvende azalma, cinsel güçte azalma, nöron ve nörotransmitter kaybı, yaşlılık döneminde görülen depresyonun en önemli risk etmenleri arasında gösterilmektedir. Koruyucu etmenler arasında ise iyi işlevde bulunma, uğraşıya sahip olma, sosyal olarak aktif olma, eşle birlikte yaşama, düzenli beslenme, güçlü aile bağları, dindarlık, iyi bir gelire sahip olma ve alışıldık yaşam çevresinde olma gösterilmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Psiko-sosyal bakımda ikinci düzey becerilerde, hasta ve aileyle birlikte çalışma aşaması yer almaktadır. Bu aşama hasta ve ailesinin yaşadıkları stres ile baş etme becerilerini artırmak, duygu, düşüncelerini ifade etmelerine olanak sağlamak ve hastayla terapötik bir ilişki kurmayı içermektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Ülkemizde rehabilitasyon çalışmaları ilk olarak 1930’lu yıllarda, Mazhar Osman döneminde başlamıştır. Hastanenin şehir dışında bulunan boş arazileri tarıma açılmış, hastalar buğday ekimi, çeşitli sebzelerin yetiştirilmesi ve bağ bozumunda çalışmışlardır. Yine bu dönemde eleman yetersizliği nedeniyle hastalar hastanede çalıştırılmaya başlanmış, eczane, mutfak gibi bölümlerde yer almış, berber olarak çalışmışlardır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Türkiye'de rehabilitasyon çalışmaları aşağıdakilerden hangisi döneminde başlamıştır?

“Genel anlamda kişinin zayıflayan ve  azalan işlevlerinin veya yetilerinin yeniden tesis edilmesidir”şeklinde tanımı yapılan terim rehabilitasyondur.

Genel anlamda kişinin zayıflayan ve  azalan işlevlerinin veya yetilerinin yeniden tesis edilmesine ne ad verilir?

Hastanın bireysel bağımsızlığını azaltmak- sosyal rehabilitasyonun amaçlarından biri değildir.

Etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetinin özellikleri

II-Aile ile iş birliği içinde sürdürülmelidir.

III-Hastanın kendisini ve kaygılarını ifade etmesine olanak sağlanmalıdır.

V-Doğru hedefler konulmalıdır. Hastalığın ne evrede olduğu ve ne kadar ilerleme kaydedilebileceği konusunda açık ve net olunmalıdır.

VI-Hastaya ilaç tedavisine göstermesi gereken süreklilik ve özeni, rehabilitasyonda da sürdürmesi gerektiği aşılanmalıdır.

 I -Rehabilitasyon, hastanın ilaç tedavisi bitiminden sonra başlamalıdır ve hastanın  kendi rızası aranmamalıdır. II-Aile ile iş birliği içinde sürdürülmelidir. III-Hastanın kendisini ve kaygılarını ifade etmesine olanak sağlanmalıdır. IV-Bireyin mevcut özellikleri göz önünde bulundurularak yapamayacağı konularda da üstüne giderek yapmaya zorlanmalıdır. V-Doğru hedefler konulmalıdır. Hastalığın ne evrede olduğu ve ne kadar ilerleme kaydedilebileceği konusunda açık ve net olunmalıdır. VI-Hastaya ilaç tedavisine göstermesi gereken süreklilik ve özeni, rehabilitasyonda da sürdürmesi gerektiği aşılanmalıdır.

Yukarıdakilerden hangileri  etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetinin özelliklerindendir?

I -Rehabilitasyon, hastanın ilaç tedavisi bitiminden sonra başlamalıdır ve hastanın  kendi rızası aranmamalıdır.

II-Aile ile iş birliği içinde sürdürülmelidir.

III-Hastanın kendisini ve kaygılarını ifade etmesine olanak sağlanmalıdır.

IV-Bireyin mevcut özellikleri göz önünde bulundurularak yapamayacağı konularda da üstüne giderek yapmaya zorlanmalıdır.

V-Doğru hedefler konulmalıdır. Hastalığın ne evrede olduğu ve ne kadar ilerleme kaydedilebileceği konusunda açık ve net olunmalıdır.

VI-Hastaya ilaç tedavisine göstermesi gereken süreklilik ve özeni, rehabilitasyonda da sürdürmesi gerektiği aşılanmalıdır.

Yukarıdakilerden hangileri  etkili bir psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetinin özelliklerindendir? 

Özel bakıma ihtiyaç duyan yaşlıların bakım ve korunmalarını sağlamak amacıyla kurulan yatılı sosyal hizmet kuruluşu bakım evleridir.

Atchley’e göre ,kişinin işe bağlı sorumluluklarından kurtulması nedeniyle kendisini özgür  hissettiği ve sonrası için hayaller kurduğu emeklilik süreci balayı  evresidir.

Depresyon yaygınlığı toplumda %5-8 iken 65 yaş üstündeki popülasyonda 

%10-15 dir.

Yapılan çalışmalarda, yaşlılarda görülen depresyonun en önemli risk etmenleri yalnızlık ve umutsuzluktur.

Psiko-Sosyal Rehabilitasyon hizmetlerinde,hastanın işlevsellik değerlendirmesinde klinik durumunu belirlemek için kullanılan ölçek Pozitif ve Negatif  Belirti Ölçeği (PANSS) dir.

Aşağıdakilerden hangisi, ruh sağlığı bozukluğu olan yaşlı üyeye sahip ailelerdeki risk etmeni aile içi çatışmaların varlığıdır.

Ülkemizde  Psiko-sosyal rehabilitasyon çalışmaları 1930'lu yıllarda ilk olarak Mazhar Osman  döneminde başlamıştır.

......aşağıdakilerden hangisinin döneminde başlamıştır?