PSİKO-SOSYAL REHABİLİTASYON

Gerontolojik sosyal hizmet, yaşlının, ailesinin ve çevresinin yaşam kalitesini artırma ve sürdürmeye odaklanır. Geriatri daha çok yaşlılarda görülen hastalıkların tedavisi üzerine çalışmalar yaparken Gerontoloji yaşlanma sürecini ele almaktadır. Yaşlıların sosyal hayata dâhil olmalarının sağlanması, üretken bir hayat sürdürmeleri için uygun ortam oluşturulması, kendilerini geliştirebilmeleri için fırsatlar sunulması sosyal hizmetin kapsamındadır. Doğru cevap E'dir.

İnançsal alan, yaşama ilişkin kuralları, tıbbi tedaviyi isteme durumu olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Kültürel alan, değerler, hastalığa bakış açısı, iletişim kalıplarını ifade etmektedir, Doğru cevap C'dir.

Gerontoloji, biyolojik, sosyolojik, ekonomik ve çevresel boyutta yaşlılık sürecini bilimsel yöntemlerle inceleyen bir disiplindir. Doğru cevap B'dir.

Hekim ağırlıklı ekip: Bu ekip yaşlı birey için temel bakım sunmakta ve disiplinlerarası değerlendirme yapmaktadır. Dokuz hekim, bir lisanslı hemşire ve iki pratisyen hemşire ile bir sosyal hizmet uzmanından oluşmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Hemşire-hekim ekibi: Bu ekip iki pratisyen hemşire, geriatrist ve bir sosyal hizmet uzmanından oluşmaktadır. Bu ekipler hasta bireyin evinde toplum temelli bakım hizmeti sunmakta, klinik yönetim, informal iletişim mekanizmaları ve rollerin paylaşımına dayanmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Geriatrist: Yaşlı bireylerin hastalıklarının önlenmesi, tanılanması ve tedavi edilmesi konularında özel eğitim alan hekimdir. Doğru cevap D'dir.

Uğraşı terapisti: Bireylerin fonksiyonelliğini arttırmak; fiziksel, ruhsal ve duygusal işlevselsizliği düzeltmek ve önlemek için terapötik aktiviteler yürütür. Doğru cevap E'dir.

Çalışma alanının düzenlenmesini sağlamak; bakım uygulamaları öncesi gerekli işlemleri yapmak; bakım öncesi ön hazırlık yapmak olarak açıklanmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Ayakta tedavi ekibi: Bu ekip ayakta tedavi edilen hastaların ilk değerlendirmesinde ve devam eden bakımın düzenlenmesinde rol almaktadır. Kapsamlı ilk değerlendirmede üç ana ekip üyesinin her biri (hekim, pratisyen hemşire ve sosyal hizmet uzmanı) ve ihtiyaç halinde diğer uzmanlar görev alır. Ortamına göre belirtilen ekiplerden biridir. Doğru cevap E'dir.

Gerontoloji, biyolojik, sosyolojik, ekonomik ve çevresel boyutta yaşlılık sürecini bilimsel yöntemlerle inceleyen bir disiplindir.

Yaşlı bireyler, yaş nedeniyle kırılgandır,İşlevselliğini kaybetmiştir,çoklu tıbbi ve psiko-sosyal problemlere sahiptir.

Ekip çalışması, ortak bir amaç çerçevesinde uzmanlıklarını birbiriyle paylaşmak için bir araya gelmiş olan ve her biri belirli bir bilgi ve beceri taşıyan üyelerin oluşturduğu grupların yaptığı çalışmadır.

Ekibin özellikleri, daha çok bilgi sağlamaya olanak verir, meslek elemanları, kurumlar ve müracaatçılar arasında iletişimi kolaylaştırır, farklı meslek elemanlarının birbirinin bakış açılarını öğrenmelerini sağlar.

Multidisipliner (çok disiplinli) ekip: Multidisipliner ekip genellikle hastanın tedavisinde birlikte çalışır fakat sadece bir tane ekip üyesi tedavi planına karar verir, bir disipline özgü bakım planı oluşturulur ve bu plan eş zamanlı yürütülür.

İnterdisipliner (disiplinlerarası) ekip, aynı amaca bağlı birbirini tamamlayan performans hedeflerine, yeteneğe sahip; birbirine karşı sorumluluk üstlenmiş birkaç profesyonelden oluşan ekiptir. Disiplinlerarası ekip çok disiplinli ekipten farklı olarak kararı tüm ekip üyelerinin katılımı ile alır. Disiplinlerarası ekip daha çok amaç odaklıdır.

Transdisipliner (disiplinlerötesi) ekip, bu ekipte farklı disiplinlerin üyeleri sadece
kendi uzmanlık alanlarında yetkin olmakla kalmaz, ekip ile birlikte çalışarak diğer uzmanlık alanlarına ilişkin bilgi sahibi olmaktadır.

ÇYGD’nin bileşenlerini oluşturan unsurlara bakıldığında:
• Medikal değerlendirme,
• Fonksiyonel değerlendirme,
• Psikolojik değerlendirme,
• Sosyal değerlendirme,
• Çevresel değerlendirme,
• Problemlerin önemine göre listelenmesi,
• Birden fazla hastalığın değerlendirilmesi,
• İlaç kullanımının düzenlenmesi, polifarmasinin (çoklu ilaç kullanımı), ilaç etkileşimlerinin önlenmesi,
• Beslenmenin değerlendirilerek planlanması,
• Günlük yaşam aktiviteleri,
• Aktivite/egzersiz durumu,
• Yürüyüş, denge ve mobilite değerlendirilmesi,
• Mental durum,
• Mizaç/depresyon,
• Destek gereken ihtiyaçlar ve gerekli cihazlar,
• Bakım olanakları/mali durum,
• Ev güvenliği/ulaşım,
• Tele sağlık sistemlerinin gelecekte kullanılır hale getirilmesi gibi unsurların değerlendirilmesi gerekir.

Hemşire ağırlıklı ekip: Bu ekip pratisyen hemşire, klinik hemşire, lisanslı hemşire, fizik ve uğraşı terapisti, konuşma uzmanı, sosyal hizmet uzmanı, geriatrist ve psikiyatristten oluşmaktadır. Bu ekipler hasta odaklıdır ve sınırlı bir zaman çerçevesinde yoğun rehabilitasyon hizmeti sunmaktadır.

Geriatrist: Yaşlı bireylerin hastalıklarının önlenmesi, tanılanması ve tedavi edilmesi konularında özel eğitim alan hekimdir.