REHBERLİK - Deneme Sınavı - 16

Eğitim süreci içinde öğrencilerin ilgi, eğilim ve yetenekleri doğrultusunda, aynı zamanda ülkenin ihtiyaç ve koşullarıda dikkate alınarak, üst öğrenime, belli eğitim işve meslek alanlarına yönlendirilmeleri rehberlik hizmetlerinden beklenen en önemli işlev olmufltur. Özellikle 8. Milli Eğitim şûrasından günümüze dek toplanan eğitim şûralarında bu işlev önemle vurgulanmış, okul rehberlik hizmetlerinden bu yönde etkin olması beklenmiştir.

Bu husus, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununda (Madde 3), Türk Milli Eğitiminin temel amaçlarından ve temel ilkelerinden biri olarak (madde 6) vurgulanmıştır. Sekiz yıllık ilköğretime geçişi düzenleyen 4306 sayılı yasada (1997), ilköğretimin 8. yılında öğrencilerin ortaöğretim okullarına ve işalanlarına yöneltileceği, bu konuda okul rehberlik örgütünün yardımcı olacağı ve Milli Eğitim Sisteminin bu yöneltmeyi yapacak biçimde yeniden düzenleneceği belirtilmiştir.

İzleme hizmetleri; yöneltme ve yerleştirme hizmetlerinin sonucunu değerlendirme
amacıyla yapılır.

Testler; testte yer alan soruların sorulma ve cevaplandırılma biçimine göre yazılı, sözlü ve performans testleri; testin puanlanmasında yanlılığın karışma olasılığına göre objektif ve subjektif testler; testin ölçme amacına ve kullanıldığı alanlara göre yetenek, ilgi, tutum, başarı ve kişilik testleri; testin uygulama süresine göre hız ve güç testleri; testin bir kerede kaç kişiye uygulanabildiğine göre bireysel ve grup testleri; testin ölçmek üzere hazırlandığı özellik ölçütüne göre tipik davranış ve maksimum yeterlilik testleri; biçiminde sınıflandırılabilmektedir.

Başarı testleri ve yetenek testleri, maksimum yeterlilik testidirler.

Davranış Testleri: Bu tür testlerde, tek bir doğru cevap anahtarı söz konusu değildir ve bireylerin tipik olarak yaşamlarında sergiledikleri davranışlar belirlenmeye çalışılır.

Bireyin kendini anlatmasına dayanan tekniklerde, bireye ilişkin bilgi, çoğunlukla doğrudan bireyin kendisine sorularak elde edilmektedir. Bireyin kendini ifade etmesine dayalı tekniklerin başlıcaları görüşme, anket, otobiyografi ve problem tarama listesidir.

Anket (soru listesi), bireylerin belirli bir konuya ilişkin görüşlerini ve grubun genel eğilimlerini belirlemek amacıyla önceden hazırlanmış bir soru grubudur.

Otobiyografi, bireyin yaşam öyküsünü, yazılı olarak anlatmasına dayanan bir tekniktir.

Sayısal Derecelendirme Ölçeği: Bireyin belli bir özelliğe sahip olma ya da davranışı sergileme derecesi, sözel karşılıkları önceden açıkça tanımlanmış belirli sayılardan biriyle ifade edilir.

Sosyometrik teknikler, bir grup içerisindeki bireyler arasındaki sosyal ilişkileri, bireylerin gruptaki sosyal durumlarını inceleyerek, grupların sosyal dokusunu ortaya çıkarmaya çalışan tekniklerdir.

Sosyometri tekniği, değişik çalışma alanlarında farklı amaçlarla kullanılabilmektedir. Örneğin; sosyometri, endüstri kurumlarında daha verimli bir çalışma ortamı oluşturarak üretimi arttırmak ve sosyal ilişkileri geliştirmek için kullanılabilir.

Psikodrama; bireyin kendisi için üzüntü ve sıkıntı veren bir sorununu ya da içsel yaşantısını, bir grup karşısında oynamasıdır.

Okulöncesi eğitimden başlayarak, tüm örgün eğitim süreci boyunca, öğrencinin kişisel- sosyal, eğitsel ve mesleki yönden gelişimine yönelik olarak, çeşitli rehberlik etkinlikleri gerçekleştirilir.

Rehberlik etkinlikleri uygulanırken öğretmenin, rehberliğin temel ilkelerine uyması, rahat ve koşulsuz kabul ortamı sağlaması, özendirici olması, aktif katılımı ve paylaşımı desteklemesi gereklidir. Etkinliğin amacı esas alınarak, sınıf ve koşullara göre değişiklikler yapılabilir.

Rehberlik, öğrencinin gelişimine ve uyumuna yardımcı olan bir hizmet alanıdır. Eğitim süresince öğrencinin kişisel, sosyal, eğitsel ve mesleki gelişimini sağlayacak ve bu gelişimi kolaylaştıracak bir ortamın hazırlanması amacıyla çeşitli rehberlik etkinlikleri gerçeklefltirilir.

Rehberlik etkinlikleri belli amaçlara ulaşmak üzere planlanır ve belli ilkeler çerçevesinde uygulanır. Sınıf öğretmenleri bu etkinlikleri öğretim etkinlikleriyle kaynaştırarak ya da ayrıca tasarlayarak uygulayabilir. Bu konuda okuldaki rehberlik uzmanından yardım ve destek alır. Bu alanda yararlanabileceği çeşitli kaynaklar da bulunmaktadır. Öğretmen rehberlik anlayışına sahipse tüm öğretim etkinliklerini gelişimsel rehberlik yaklaşımı çerçevesinde değerlendirebilir.

Verilen etkinliğin amacı kendini keşfetmedir.

Temel eğitim II. döneminde (6., 7., 8. sınıflar) öğrencinin karar verme ve problem çözme becerilerini öğrenmesi için çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir.İlgi duyulan üç meslek belirleme ve karar verme modeline göre birini seçme etkinliği de buna örnek olarak verilebilir.

Etkinliklerin formal bir ders ya da zorunlu bir uygulama olarak değil özendirici ve rahat bir ortamda zevkli bir şekilde (bir oyun olarak) gerçekleştirilmesi gerekir.

Temel eğitimin 2. döneminde öğrencinin yeteneklerini, başarılı olduğu alanları, ilgilerini tanıyıp değerlendirerek,eğitmsel amaçlarını daha gerçekçi olarak planlamaları amaçlanıp  onların kendilerini tanımaları ve kabul etmeleri konusunda yardım edeceği düşünülen etkinlikler sağlanmaktadır.