Sağlık Kurumları Yönetiminde Modelleme Süreci, Sayısal Karar Verme ve Kontrol
Sayısal karar verme yöntemleri hangi süreçleri içerir?
Modelleme, analiz ve kontrol süreçleri.
“En iyi” karar, sayısal karar verme yöntemlerinde “optimal” karar olarak adlandırılır. "Optimal çözüm" tanımı ne ifade etmek için kullanılır?
Optimal çözüm optimal kararın amaca yönelik hesaplanmış değeridir.
Sayısal karar verme yöntemlerinin üç temel bileşini nelerdir?
Karar verici, en az iki alternatif ve amaç.
Karar ortamları üç başlık altında toplanır. Bunlar nelerdir?
Belirlilik ortamı, belirsizlik ortamı ve risk ortamı.
Belirsizlik ortamında karar verme durumlarında en çok kullanılan beş kriter nelerdir?
Eşit olasılık kriteri, iyimserlik kriteri, kötümserlik kriteri, Hurwicz kriteri, pişmanlık kriteri.
Karar analizinde farklı koşullar için, alternatiflerin sonuçları bir tabloda gösterilir. Bu tabloya ne isim verilir?
Ödemeler matrisi.
Belirsizlik ortamında karar verme durumunda risk almak istemeyen bir karar vericinin kullanacağı ve garanti kazanca yönelik kriter hangi kriterdir?
Kötümserlik kriteri.
Belirsizlik ortamında karar verme durumunda kullanılan kriterlerden "pişmanlık kriteri" ne ifade etmektedir?
Karar vericinin en az pişmanlık duyacağı alternatifi optimal karar olarak belirlediği kriterdir.
Her doğa durumu altında bir başka alternatiften daha iyi sonuç veren ve dolayısıyla diğer alternatife seçilme şansı vermeyen alternatife ne isim verilir?
Baskın alternatif.
Risk ortamında beklenen değer kriterinin yanı sıra “karar ağacı” da kullanılabilmektedir. Karar ağacı hangi durumlarda tercih edilir?
Sunum ve raporlamanın yapıldığı durumlar.
Oyun kuramına göre bir oyuncunun kazancının diğer oyuncunun kaybına eşit olduğu oyunlara ne isim verilir?
"Sıfır Toplamlı Oyunlar" ismi verilir.
Oyun matrisinde denge noktasının yakalandığı değere ne isim verilir?
"Oyunun değeri".
Denge noktasının elde edilebildiği oyunlarda nasıl bir strateji uygulanmaktadır?
"Tam strateji".
Karma strateji nedir?
Karma strateji, oyuncunun önerdiği stratejilerden iki ya da daha fazlasından karma olarak çözüm geliştirmesi anlamına gelir.
Oyunun denge noktası , iki oyuncu için de optimal stratejileri verir. Kazanç matrisi A oyuncusuna göre düzenlenmişse oyunun değeri neyi ifade eder?
A’nın optimal stratejiyi seçmesi durumunda kazanacağı minimum kazancı.
Karar analizinde alternatiflerden hangisinin seçileceği karar vericinin inisiyatifindedir. Karar verici, amacına yönelik en doğru kararı seçer. Ancak karar ortamını belirleyen, karar verici tarafından kontrol edilemeyen, hangisinin gerçekleşeceğinden emin olunamayan durumlar vardır. Bu durumlara ne isim verilir?
Doğa durumları.
Problemde tek bir doğa durumu yerine birkaç doğa durumu varsa ve bunlardan hangisinin gerçekleşeceği bilinmiyorsa ne tür bir ortamda bahsetmek mümkündür?
Belirsizlik ortamı.
Doğa durumlarından hangisinin gerçekleşeceği bilinmediğinde akla ilk gelen, tümünün gerçekleşme olasılığının eşit olabileceğidir. Bu şekilde verilen kararlarda uygulanan kritere ne isim verilir?
Eşit olasılık kriteri.
Karar verici her alternatifte, muhtemel kazançların en yükseğini kazanacağını düşünerek alternatifleri değerlendiriyorsa, hangi kriteri kullanıyordur?
İyimserlik kriteri.
Belirsizlik ortamı nda bir karar vericinin tam risk alan ya da garantici olduğu, riski belirli bir oranda aldığı durumlarla da karşılaşılabilir. Bu durumlarda hangi kriterin kullanılıyor olduğundan bahsedilebilir?
Hurwicz Kriteri.