SAĞLIKLI YAŞAM - Deneme Sınavı - 12

Özel yaşam

Yaşadığı yer

Elin görünür bir şekilde toz, kir, yağ, kan, kimyasal madde vb. kirleticilerle kirlenmesidir.

A, B, C ve D şıklarında verilenler sağlığı geliştirme etkinliklerinin kapsaması gereken stratejik yaklaşımlardan sayılırken E şıkkında verilen bilgi bu kategoriye girmez. Bu durumda E şıkkı doğru yanıttır.

Birinci Uluslararası Sağlığın Geliştirilmesi Konferansı 1986 yılında, Kanada Ottowa’da yapılmıştır. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

B ve D şıkkındakiler medikal/tıbbi rehabilitasyona örnek verilirken, C şıkkında verilen 'psikiyatrik sorunu olan kişinin, el işi veya bahçe işi yapması' sosyal rehabilitasyona örnektir. E şıkkında verilen 'genel sağlık taramalarının yapılması' sağlığın korunması basamaklarından ikincil (sekonder) kounma hizmetlerinden biri iken, A şıkkında verilen 'fabrika bacalarında filtre takılmasının zorunlu olması temel korunma önlemlerinden biridir.

Ergonomik ilkelerin yerine getirilmesi için anatomi, antropometri, fizyoloji, psikoloji gibi sağlık bilimleri, tıp ve mühendislik bilimleri iş birliği içerisinde çalışmalıdır. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

DSÖ Hepatit A açısından riskli bölgelere yapılacak seyahatten dört hafta önce aşılanmayı, dört haftadan daha kısa süre var ise aşı ile birlikte immunglobulin (IG) uygulanmasını önermektedir. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Ülkemizden İslami hac ziyareti yapacak olan bireylere, oraya gitmeden yaklaşık bir ay önce meningokok aşısı (tetravalan ACWY polisakkarit aşısı) yapılmaktadır. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

İki gebelik arasında belirlenen bu süre en az 2 yıldır ancak bu sürenin ideali 3 yıldır. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Aile planlaması yöntemleri kullanılarak gebeliğin önlenmesine “kontrasepsiyon”, bu amaçla kullanılan yöntemlere de “kontraseptif yöntemler” denir. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Aile planlaması, nüfusu azaltmaya, nüfus artış hızını düşürmeye çalışan bir yaklaşım değildir. Tam tersine, başta anne olmak üzere, bebek, çocuk ve toplumun sağlığını korumayı hedefleyen, sağlıklı üremeyi sağlayan, dolayısıyla aşırı doğurganlıkları, istenmeyen gebelikleri, uygunsuz/sağlıksız düşükleri, riskli gebelikleri önleyerek, toplumun sağlıklı olmasını sağlayan bir anlayıştır.

A şıkkı aile planlamasının anne sağlığı üzerine olumlu etkilerinden biridir. B şıkkı çocuk sağlığı üzerine olumlu etkilerinden biridir. C ve E şıkları toplum üzerine olumlu etkilerindendir. 

Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Sağlığın geliştirilmesi için sosyal adaletin gerekliliği ilk kez, 1977’de Cenevre’de yapılan 13. Dünya Sağlık Örgütü Genel Kurulunda, ardından da 1978 yılında Alma-Ata’daki DSÖ Temel Sağlık Hizmetleri Konferansı ve Bildirgesi’nde anlamsal olarak yer almıştır. Doğru yanıt C'dir.

Dünya Sağlık Örgütü "2000 Yılında Herkes İçin Sağlık” hedeflerini belirlemiştir. Herkes İçin Sağlık hedeflerinin temel amacı, ülkelerin ve ülkelerin bölgeleri arasında sağlık yönünden farklılıkların, eşitsizliklerin en aza indirilmesi, ortadan kaldırılması; insanların fiziksel, mental ve sosyal potansiyellerini kullanabilmesinin sağlanması; hastalık ve engelliliklerin en aza indirilmesi; engelli olanların sosyal ve tıbbi rehabilitasyonlarının sağlanarak topluma yeniden kazandırılması; erken ölümlerin önlenerek, doğumda beklenen yaşam sürelerinin uzatılmasıdır. Doğru yanıt E'dir.

Toplam enerji tüketiminin %60’ı, bireyler arasında farklılık gösteren bazal metabolizma hızı için harcanır. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Karbonhidratlar ve yağlarla karşılaştırıldığında, vücudumuz proteinleri sindirirken daha fazla kalori yakar. Doğru yanıt A şıkkında verilmiştir.

Hastalıklara sebep olan organizma ve maddelere, patojen denir. Doğru yanıt C şıkkında verilmiştir.

Sağlıklı bir beslenme düzeninde; yetişkin bir birey enerjisinin %10-15’ini proteinlerden, %55-60’ını karbonhidratlardan, en fazla %30’unu yağlardan sağlamalıdır. Doğru yanıt E şıkkında verilmiştir.

Doymuş yağ asidi kaynaklarına tereyağı, iç yağ, kuyruk yağı, krema ve kaymak gibi hayvansal kaynaklı yağlar örnek verilebilir. Doymamış yağ asitleri ise tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri olarak sınıflandırılır ve oda sıcaklığında genellikle sıvı formda bulunurlar. Tekli doymamış yağ asitlerinin kaynağını zeytinyağı, fındık yağı, kanola ve kolza yağı; çoklu doymamış yağ asitlerinin kaynağını ise
balık, balık yağı, ayçiçek yağı, mısır özü yağı, pamuk yağı, ceviz ve keten tohumu gibi besinler oluşturur. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

İnsan vücudu 13 farklı vitamine gereksinim duyar. Bu vitaminler yağda çözünen vitaminler (A, D, E ve K vitamini) ve suda çözünen vitaminler (B kompleks vitaminleri ve C vitamini) olarak sınıflandırılırlar.