SAĞLIKLI YAŞAM

Düzenli beden eğitimi yapmak, kan basıncını düşürür, insülin hassasiyetini artırır ve kan şekerini düşürür.

Anyonik: Negatif yüklü bir yüzey aktif iyona sahiptir. Sodyum alkilbenzen sülfonat, örneklerindendir. Temizleme gücü yüksek olan maddelerdir.

Koroner kalp hastalığı olan bireylerde 6 MET (Metabolik Eşdeğer) ve üzeri şiddetteki fizik aktiviteler akut koroner sentromu tetikleyebilir.

Erişkinler için ideal eşik kalori değeri haftada 2000 kkalori’dir.

Doğru sıralama, koşma>tenis>giyinme şeklindedir.

Orta şiddette beden eğitimi, dakikada 3,5–7 kalori (kkal/dk) enerji yakılmasını sağlayan tüm etkinlikleri kapsar. Bu şiddetteki egzersizler hızlı yürüme, çim biçme, dans, eğlence amaçlı yüzme, bisiklet binme, eğlence amaçlı yürüme, bahçe işleri yapma, ev temizliği yapma ve tenis, futbol, basketbol gibi etkinlikleri içerir.

Anaerobik egzersiz çeşitleri depar atma ve vücut geliştirme gibi kuvvete dayalı beden eğitimlerini içerirken aerobik egzerizler ise maraton koşusu ve uzun mesafe bisiklet binme gibi dayanıklılık sporlarını içerir. Bununla birlikte, tüm egzersizlerin başlangıç safhaları aneaorobiktir.

Hedef kalp hızı, [Orta egzersiz için] = Azami kalp hızı x 0,60 formülüyle hesaplanmaktadır.

Azami kalp hızı (KHA) = 220 – yaşHedef kalp hızı (KHH) ağır egzersiz için, Azami kalp hızı x 0,80 formülünden hesaplanmaktadır.

Anyonik: Negatif yüklü bir yüzey aktif iyona sahiptir. Sodyum alkilbenzen sülfonat, örneklerindendir. Temizleme gücü yüksek olan maddelerdir. II ve IV numaralı ifadeler ise iyonik olmayan yüzeyel temizleyicilerin özellikleridir.

Deterjanlar sabunlardan farklı olarak :

Petrol ürünlerinden elde edilirler. Sert ve asidik sularda bile iyi temizleme yaparlar, çökelme olmaz. Sabuna oranla daha fazla eşyayı ıslatma kabiliyetine sahiptir. Daha az miktarı ile temizleme işlemi yaptıklarından ekonomiktirler. Asidik pH’da işlem görürler. Çok fazla katkı maddesi içerirler (fosfatlar, beyazlatıcılar, ağartıcılar, enzimler, köpük düzenleyiciler gibi).

İnsan vücudunun 24 saatlik sürede, saat dilimlerine göre gösterdiği fizyolojik ve biyolojik değişimlere “sirkadian ritim” denir. Uyku, bunlardan birisidir. Kaliteli uyku için belirli saatte yatma ve kalkma gereklidir. Melatonin isimli hormon, uyku-uyanıklık ritminin düzenleyicidir. Gece ışığa maruz kalma, melatonin salınımını değiştirerek sirkadiyen ritm uyku bozukluklarına neden olmaktadır.

Toplu alanların hijyeni çevresel hijyen kapsamında değerlendirilirken diğer şıklardaki ifadeler kişisel hijyen uygulamalarına örnektir.

Genel hijyen uygulamaları, birincil koruma önlemleri içerisinde yer alır. Ancak kişisel hijyen uygulamalarının bazıları hem birincil hem de ikincil koruma önlemleri olabilir. Örneğin; bulaşık yıkamak için sıcak-soğuk sudan ve deterjandan etkilenmemek için eldiven kullanmak, birincil koruma önlemlerinde yer alır. Ancak kişide lateks eldivene karşı hassasiyet oluşmuşsa, hızla seyreden dermatid adı verilen alerjik reaksiyon oluşabilir. Bu durumda allerji sonucu dermatid gelişen elin, uygun ilaç ve kremlerle tedavisi gerekebilir. Bu da ikincil korumaya girer.

Kişisel hijyeni etkileyen faktörler: Yaş, cinsiyet, sosyokültürel ve ekonomik durum, bireysel özellikler ve tercihler, sağlık durumu ve beden imgesi/imajı /algısıdır. Bunların arasından sosyokültürel ve ekonomik durum ise kişinin mesleği/yaptığı işi, eğitim durumu, hijyenle ilgili eğitim alması, ekonomik durumu ve yaşadığı yerle ilgilidir.

Banyo Yapılan Suyun Sıcaklığı
• 15-20 °C çok soğuk
• 21-25 °C soğuk
• 26-32 °C ılık
• 33-35 °C nötr
• 37-38 °C ideal (Derideki kirleri temizleyerek, kişide rahatlık duygusu oluşturur.)
• 39-45 °C çok sıcak (Üst sınırlarda ve uzun süreli maruziyette yanıklara neden olabilir.)

Kontaminasyon: Elin görünür bir şekilde toz, kir, yağ, kan, kimyasal madde vb. kirleticilerle kirlenmesidir.

Dekontaminasyon: Kirliliğin giderilmesi, kirleticilerin uzaklaştırılmasıdır.

El yıkama: Ellerin, klasik olarak sabun ve su ile yıkanması, kirleticilerin dekontamine edilmesidir.

El hijyeni: Elin, geçici florasının yani hastalık yapıcı mikroorganizmaların tamamen uzaklaştırılabilmesi ya da yok edilebilmesi için yıkanması, antiseptik solüsyon/maddelerle ovularak
temizlenmesidir.

Flora: Bir insan vücudunda normalde var olan mikrobiyolojik yapılara (bakteriler, virüsler, funguslar/mantarlar ve küçük tek hücreli canlılar) “mikrobiyolojik flora” denir.

Antimikrobiyal (İlaçlı, Dezenfektanlı) Sabun: İçinde mikroorganizmaları öldürmek, aktivitelerini durdurmak, çoğalmalarını önlemek için antiseptik adı verilen kimyasallar olan sabundur. Bu tür sabunların deterjan aktivitesi, deriden geçici mikroorganizmaları veya diğer kirletici maddeleri su ile birlikte yerinden çıkarmak amaçlıdır. Bu ürünler; sağlık hizmetleri, bebek-çocuk-yaşlı bakım hizmetleri, hayvancılık, gıda üretim ve hazırlama yerleri gibi mikroorganizmalarla karşılaşma olasılığı yüksek olan yerlerde önerilir. Mikroorganizmaların direnç kazanmasına neden olabileceğinden,
toplumsal düzeyde günlük yaşamda bu ürünlerin kullanılması önerilmez. Mikroorganizmaları etkisiz hâle getirmek ve/ veya büyümelerini geçici olarak baskılamak için ellere uygulanmak üzere tasarlanan ve alkol içeren sıvı, jel veya köpük ürünler ise alkol bazlı (el) ovma ürünleridir.