SANAT TARİHİ - Deneme Sınavı - 39

Günümüzden yaklaşık beş bin yıl önce, ilk kez Mezopotamya coğrafyasında Sümerler tarafından kullanılan yazı, insanlığın en büyük buluşlarından biridir. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Taş Devri’ne ait en eski anıtlar Neolitik Dönem’de görülmeye başlar. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Tarihteki en eski anıtları insanlar, ölü kültü veya insanüstü tanrısal güçlerle de birleştirerek anıtsal ölçülerde yapmış, gerçekte olduğundan daha yüceltmiş ve ölümsüzleştirmişlerdir. En sade biçimde ayakta duran taş, dikilitaş veya menhir adını almakta ve anıtların atası sayılmaktadır. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Neolitik (Yeni Taş) Devir ( MÖ 9.000-7.000): Bu dönemde yerleşik köyler oluşmuş, tarıma başlanmış, hayvanlar evcilleştirilmiş, yeni taş ve odsidiyen aletler geliştirilmiş, ilk kez kilden çanak çömlek üretilmiş, anıtsal boyutlarda heykel ve kabartmalar yapılmıştır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Friglerin kentleşme ve mimarlık alanında ulaştıkları düzeyin en iyi izlenebildiği yerleşim merkezi Gordion’dur. Dolayısıyla cevap A şıkkıdır.

Sümer uygarlığının bilinen en eski merkezi Uruk’dur. Kentte Sümerlere özgü bir yapı türü olan yani kule tapınaklar bulunur. Birbirine rampalarla bağlanan katlardan meydana gelen, tepesi kesik piramit biçimindeki tapınaklar olan bu yapılara ziggurat denilmektedir. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Akkadlar, tanrıların temsilcisi değil de doğrudan tanrı gibi gördükleri krallarının yaptığı işleri dikili taşlar ve kabartmalarla yüceltmiş ve krallarının taş ya da bronzdan heykellerini yapmışlardır (Pischel 1983:28). Özellikle kabartma, büst ve heykellerde ince görünümlü, anatomik doğruluğun büyük önem taşıdığı, gerçekçi plastik sanat anlayışının egemen olduğu söylenebilir Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Asur uygarlığında, kötü ruhlardan korumak için saray girişlerine Lamaşşu adı verilen heykeller yerleştirilmekteydi. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Eski Krallık Dönemi, üçüncü hanedanlık zamanında Firavun Zoser ile onun mimarı ve başbakanı olan İmhotep tarafından başkent Memphis’in güneyindeki
Sakkara’da bir mezar kompleksi inşa edilmiştir. İmhotep, o zamana kadar kraliyet yapılarında kullanılan ağaç gövdeleri, çamur tuğlaları ve saz demetlerinin yerine kireç taşını kullanmış ve gerçek anlamda piramiti icad ederek mimariye iki büyük yenilik getirmiştir. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.

Sümer

Höyük

Neolitik Dönem

Çatalhöyük

Megaron

Fibula

Gordion

Paleolitik Devir

Mastaba

Abadana: Eski İran hükümdarlarının taht salonlarına ve taht salonunu
da içeren önü sütunlu saraylarına verilen ad.

Fresk: Duvar sıvası üzerine daha yaşken toprak boyalarla yapılan resim.