SANAT TARİHİ - Deneme Sınavı - 39

Bizans Sanatı aşağıdaki resim ve el sanatları alanlarında ürünler vermiştir:

I- Mozaik

II- Fresko

III- İkona

IV- El Yazmaları

VI- Maden Sanatı

VII- Seramik Sanatı

VIII- Fildişi İşçiliği

IX- Cam Sanatı

XI- Tekstil Sanatı

V- Yağlı Boya, X- Baskı Teknikleri ise Rönesans döneminde keşfedilmiştir.

İstanbul’un Latinlerden geri alınmasıyla başlayan, Türklere geçmesine kadar süren dönem, Geç Bizans Dönemi olarak adlandırılmakta­dır.

Litürji: Bir dinîn törenlerine ve tapınma biçimine ilişkin kuralların tümüdür. Litürjik sözcüğü ise litürjiye ilişkin olguları niteler.

Konstantın Sütunu olarak anılan bu yapı şehrin göbeğine dikilerek bir simge oluşturmuştur.

Katakomplar hristiyanların ilk yeraltı ibadet merkezleridir.

Kathedra, Geç Bzians Döneminde fildişi işçiliğini ilgilendiren bir tasarımdır.

Fresko: Islak kireç sıva üzerine, ezildikten sonra su ya da su ve kireç bileşimi bir bağlayıcı ile karıştırılan pigmentlerle yapılan resim. Yüzey kurudukça kireç, pigmentin sıvaya yapışmasını sağlar.

Kronik

Medinet-ün Nebi yani Peygamberin Şehri olarak değişmiş, günümüze alışagelmiş şekliyle Medine olarak ulaşmıştır.

İlk cuma namazının kılındığı bu yerde Kuba Mescidi inşa edilmiştir.

Şam Emeviye (Ümeyye) Camii , Halife I. Velid tarafından yaptırılmıştır. Maksure kubbesi haricinde, orijinal planı değişmeden, günümüze kadar gelebilmiş, en erken camidir. Dik dörtgen biçimli bir alana oturan caminin, üç tarafı revaklarla çevrili bü yük bir avlusu bulunmaktadır. Caminin, mihrap duvarının köşelerine kule tipli minareler inşa edilmiştir. Güneydoğu köşesindeki Hz. İsa Minaresi (9. yy), güneybatı köşesindeki Kayıtbay Minaresi (1488) olarak adlandırılmaktadır.

Halife I.Velid’in yaptırdığı düşünülen Lut Gölü’nün kuzeydoğusunda bulunan Kusayr­ı Amra (711-­15), diğer Emevi kasırlarından oldukça farklıdır.

Abdurrahman b. Muaviye’nin kendini I. Abdurrahman olarak Endülüs Emiri ilan etmesinden 788’de ölümü ne kadar geçen süre de iç düzen sağlanmış ve Suriye ­Emevi geleneği ne sahip bir devlet ortaya çıkmıştır. Başkent Kurtuba zamanla önemli bir ticaret merkezî olmanın yanı sıra Bağdat ve Kahire’den sonra İslam dünyasının üçüncü bilim merkezî olmuştur.

9. yüzyılın ikinci yarısına kadar görülmeyen mezar anıtları, ilk kez 862’de, Halife Muntasır’ın annesinin ölen oğluna mezar yaptır mak istemesiyle bu tarihten sonra İslam Dünyası’na girmiştir.

İslam şehirciliği konusundaki bilinen ilk örnek, 762­-765 yılları arasında, Abbasi halifesi Mansur’un kurdurduğu Bağdat Şehri’dir.

III. Abdurrahman tarafından bir kır sarayı olarak inşa edilen Medinetü’z Zehra Sarayı, ismini, halifenin gözde hanımı Zehra’dan alır. 935 yılında yapımına başlanan saray, II. Hakem (961-­976) döneminde tamamlanmıştır. Kurtuba’nın 8 km kuzey batısında, Sierra Nevada Tepesi’nin yamacı üzerinde, 1500 m uzunluğunda ve 750 m genişliğinde bir alan üzerine kurulan saray, Vadi’ül­-Ke bir (Gua dal quivir) Nehri’ne bakmaktadır. Devasa büyüklüğü ve kulelerle takviye edilmiş yüksek olmayan bir surla kuşatılmış olması nedeniyle “şehir­-saray” olarak nitelendirilir.

Halife Mütevekkil tarafından 854’te Samarra’nın 9 km güneyi ne yaptırılan Balkuvara Sarayı, büyük kenarı 1 km’yi aşan dikdört gen biçimli çok geniş bir alan üzerine inşa edilmiştir.

Kahire’deki ilk Fatımi yapısı, 970­-972 yılında tamamlanan, el­ Ezher Camii’dir.

İslam şehirciliği konusundaki bilinen ilk örnek, 762-765 yılları arasında, Abbasi halifesi Mansur’un kurdurduğu Bağdat Şehri’dir. Şehri daire planlı iç içe iki sur ve bu surların dışında bir hendek çevrelemekteydi.

Şam ve Kudüs, İslamiyet öncesi dönemlerde kurulmuş olan şehirlerdendir. Fustat ve Kayravan ise İslam askerleri için oluşturulan ordugâhlardan gelişen şehirlerdendir.