SANAT TARİHİ - Deneme Sınavı - 45

Helenistik Dönemde Dinî mimaride ağırlık kazanan diğer eğilim ise daha önceleri bir tapınakla ilişkili olan altarların (sunak), seküler bir nitelik kazanarak bağımsız yapılara dönüşmesidir. Bu tip sunakların en tanınmışlarından biri, Pergamon Helenistik Krallığı’nın merkezinde II. Eumenes (MÖ 197-159) tarafından yaptırılan Zeus Altarı’dır

Klasik Dönem heykeltıraşları için güzellik, bütünü oluşturan parçaların birbiri ve bunların bütün ile olan uyum ve dengesine bağlıydı. Bu açıdan bir sanat eserinin güzelliğini belirleyen en önemli unsurlardan biri orandı. İlk kez bu dönemde, heykeltıraşlar insan vücudunu meydana getiren uzuvların boyutları ve bütün içindeki oranlarının nasıl olması gerektiği konusunda gözlem ve pratiğe dayanan ideal oranlar (kanon) geliştirmişlerdir. Tanrılar, kusursuz kabul edildiğinden, ideal fiziksel vücuda sahip genç erkekler ve sakin görünümlü zarif genç kadınlar olarak gösterilmiştir. Bununla birlikte, yalın ve tanrısal güzelliği bozacağı düşüncesiyle yüzlerde belirli bir duyguyu ifade etmekten bilinçli olarak kaçınılmıştır.

Roma Collesium Amphitiyatrosu, Roma toplumsal yaşamının önemli bir parçası olan gladyatör dövüşleri ve kalabalık gösteriler için tasarlanmıştır. Tiyatro planından uyarlanmış olan amphitiyatrolar, Roma toplumsal yaşamının önemli bir parçası olan gladyatör dövüşleri ve kalabalık gösteriler için tasarlanmıştır. Bilinen en erken tarihli örneklerden biridir. Cevap A seçeneğidir.

MÖ 80’de inşa edilen Pompeii Amphitiyatrosu’dur. Amphitiyatroların en görkemli ve tanınmış örneği ise başkent Roma’daki Collesium’dur. Günümüze iyi durumda ulaşabilmiş 188mx156m ölçülerindeki bu etkileyici bina, İmparator Nero’nun sarayının (Domus Aurea) bulunduğu alana inşa edilmiştir. Yapımı yaklaşık 10 yıl süren Collesium’un inşasına MS 80’de başlanmıştır

Roma resim sanatı hakkındaki bilgilerimiz, ağırlıklı olarak duvar resimleri ve mozaiklerine dayanır. Antik kaynaklardan, MÖ 2. yüzyıldan itibaren kamu alanlarında ve zafer alaylarında savaşa ilişkin sahnelerin betimlendiği büyük boyutlu resimlerin sergilendiği bilinmektedir. Fakat bunların hiçbiri günümüze gelememiştir. MS 79 yılında infilak eden Vezüv Yanardağı’nın külleri altında kalan Pompeii ve Herculaneum’da açığa çıkartılan duvar resimleri ve mozaikler, Roma resim sanatının gelişim evrelerini takip edebildiğimiz en ünlü ve nitelikli örneklerdir.

Helenistik Dönem heykeltıraşlığının bir diğer ünlü eseri, Laokoon ve oğullarının yılanlar tarafından öldürülüşünü tasvir eden heykel grubudur.  Orijinali MÖ 3. veya 2. yüzyıla ait olan heykel grubu, Rodoslu heykeltıraşlar Hagesandros, Athenadoros ve Polydoros tarafından yapılan daha geç tarihli bir kopyasından tanınır. Rahip Laokoon ve oğullarının Apollon tarafından gönderilen yılanlarla mücadelesinde, figürlerin acı ve ıstırap dolu yüz ifadeleri, gergin vücutları ile uyum içindedir. Merkezde Laokoon’un yer aldığı bu piramidal kompozisyon tek bir bakış açısından izlenmek üzere tasarlanmıştır ve göz tek bir noktaya veya figüre odaklanmadan, rahip ve çocuklarının acı dolu çaresiz çırpınışları arasında hareketleri takip eder.

Yanıt D'dir.

Yanıt A'dır.

Yanıt B'dir.

Yanıt A'dır.

2

Agora

3

Phedias

Helenistik Dönem

Apollon Heykeli

Personifikasyon

Cella

4

Roma mozaik sanatının en erken tarihli ve önemli eserlerinde biri, Pompeii’deki “Danseden Faun Evi”nde bulunan ve Büyük İskender’in Pers Kralı III.
Darius’la MÖ 333 yılında yaptığı Issos Savaşı’nın betimlendiği mozaiktir (Resim
3.23). Antik Çağ sanatının bu göz alıcı eserinin, ünlü Yunan sanatçı Philoxenos’un
günümüze ulaşmayan eserinden kopyalandığı bilinmektedir. Büyük boyutlu panoda (2.7mx5.2m), Büyük İskender’e Doğu’nun kapılarını açacak olan savaşın son anı, yani Dairus’un savaş meydanından kaçışı tasvir edilmiştir. Savaş arabası üzerinde geriye doğru uzattığı kolu ve çaresiz bakışları, İskender tarafından öldürülen oğlu veya çok sevdiği komutanlarından birine yönelmiştir. Savaş arabalarını çeken atların korkusu ve huzursuzluğu, panik hâlindeki askerlerin yüz ifadeleri oldukça gerçekçi biçimde aktarılmıştır. Özellikle at figürlerindeki kısaltma ve farklı tonlarla sağlanan ışık gölge ile derinlikli bir alan algısı yaratılmıştır. Böylesine kalabalık ve hareketli bir sahnenin küçük boyutlu renkli taşlardan yapıldığı hatırlandığında, Romalı sanatçıların ulaştığı teknik ve artistik yeteneğin seviyesine hayran kalmamak mümkün değildir

Olgun veya Yüksek evrede, heykeltıraşlar hareket hâlindeki bir bedenin üç boyutlu görünümünü oldukça iyi gözlemiş ve gerçekçi bir şekilde aktarabilmişlerdir. Böylece heykellerde ağırlığı taşıyan bacaklar ve gövdenin dengesi sağlanarak, figürün bir sonraki hareketini yansıtabilecek düzeye erişmiştir. Bunu en açık şekilde Myron’un ünlü Diskopol (disk atan atlet) heykelinde gözlemlemek mümkündür