SAYISAL GÖRSEL VERİ OLUŞTURMA, SAKLAMA, DÜZENLEME VE YAYIMLAMA YÖNTEMLERİ

Sayısal görsel veri oluşturmada ve işlemede kullanılan temel araç bilgisayardır. Ancak bunun öncesinde fotoğraf makinesi, kamera, tarayıcı, tablet, cep telefonu kamerası gibi bazı gereçler de görüntü oluşturmada kullanılır. Oluşturulan görüntüler, işlenmek üzere bilgisayara aktarılır.

Vektör temelli çizim yazılımları, iki boyutlu vektör grafiklerini basit geometrik elemanlarla çizmek amacıyla kullanılırlar. Çizim yaparken nokta, çizgi, eğri ve alanlardan yararlanan bu yazılımların en sık kullanılanları arasında Macromedia Freehand, Adobe Illustrator ve Corel Draw gelir.

En yaygın görüntü işlem yazılımı olan Adobe Photoshop ve Corel ailesinin bir yazılımı olan Painter piksel temelli görüntü işleme yazılımlarının başında gelir.

İlk kez piyasaya sürüldüğü 1987 yılından beri en yaygın olarak kullanılan sayfa tasarımı yazılımı olan QuarkXPress ve Adobe firmasının 2000’lerde piyasaya sürdüğü InDesign sayfa tasarımı amacıyla kullanılan yazılımların başında gelmektedir.

Web’de yayımlanacak bir belgenin tasarım aşamasında kullanılan Fireworks yazılımı, vektörel ve piksel bazlı özellikleri bir arada kullanabilmektedir. Dreamweaver gibi yazılımlarda kullanılmak üzere görselleri düzenleyen Fireworks web için kullanımda önemli bir noktadır.

En yaygın olarak kullanılan vektörel çizim yazılımlarındandır. Adobe ailesinden oluşu, Photoshop gibi programlar ile alışverişi kolaylaştırmış, bu da Illustrator için önemli bir avantaj olmuştur. Illustrator, Freehand yazılımının içerdiği bazı özellikleri de yeni versiyonlarında bünyesine katarak yaygın biçimde kullanım sağlamayı sürdürmektedir. Ancak çoklu sayfa tasarımında InDesign yazılımı öne çıkmakta, Illustrator vektörel çizim amaçlı kalmaktadır.

Microsoft’un en yaygın sunum yazılımıdır. Metin ve resimleri slayt hâlinde sunmaya yarayan bu yazılım, Microsoft Office serisindeki tüm yazılımlar gibi temel araçlar ile basit bir kullanıma sahiptir. Çeşitli presentasyon özellikleri ve slaytlar arasında geçiş ve zamanlama gibi türlü sunum avantajları ile amatör ve profesyonel sunumlar için uygun bir yazılımdır.

Dosya isimlendirmelerinde yer alan ve ismin sonundaki noktadan sonra gelen üç harfli kodlamalara “dosya uzantısı” adı verilir.

Yeni klasörler oluşturmak ve bu klasörlere isim vermek, organizasyonun ilk ve en önemli parçasıdır. Yeni bir klasör oluşturma için yapılması gereken şey, alt menüden “Yeni Klasör” (New Folder) ibaresini seçmektir. Mac kullanıcıları masaüstüne fare ile tıkladıklarında PC kullanıcıları da masaüstüne ya da açık bir pencereye sağ tıkladıklarında “Yeni Klasör” seçeneğine ulaşabilmektedirler. Yeni bir klasör oluşturulduğunda klasör isimsizdir, kullanıcının klasöre bir isim vermesi gerekir. Bu isimlendirme kullanıma bağlı olarak belirlenmelidir.

Türkçe karakterler ve bazı noktalama işaretleri sayısal ortamda sorun yaratabilir. Tırnak işareti, yıldız, ünlem gibi ya da uluslararası olarak kullanımı olmayan ğ, ş, ı, ü gibi karakterlerin isimlendirmelerde kullanımı tavsiye edilmemektedir.

Klasörlere renk vererek organize etmek, klasörü sıkıştırarak boyutunu küçültmek, çoğaltmak, silmek veya içindekilere göz atmak için klasör seçili durumdayken “File” menüsündeki seçeneklerden faydalanabilirsiniz.

USB bilgisayar ile donanımlar arasında iletişimi sağlayan bir bağlantı türüdür. Yaygınlaşan ve hızla gelişen bu bağlantı USB 2.0 ve USB 3.0 ile veri akışını daha da
hızlandırmıştır.

Bilgisayara USB ile bağlanan taşınabilir bellek veya USB belleklerden doğrudan çalışma doğru değildir. Dosyalar üzerinde çalışma yaparken, mutlaka bilgisayarın kendi belleğindeki belge üzerinde çalışılmalı ve çalışmanın ardından harici belleğe kopyalanmalıdır. Bu hem daha hızlı hem de daha güvenli bir yoldur.

Firewire bilgisayar ile donanımlar arasında iletişimi sağlayan bir bağlantı türüdür. USB’ye oranla daha hızlı olduğundan özellikle sayısal video aktarımında veya bunun gibi yüklü aktarımlarda tercih edilen bir teknolojidir.

veri taşıma gereçlerinden bahsedecek olursak, karşımıza en geçerli ve en kullanışlı gereç olarak USB bellekler çıkar. USB bellek öncesinde kullanılan Floppy Disk’lerin yerini alan ve güvenilirliği ile öne çıkan USB bellekler aynı zamanda oldukça pratiktirler. Bir anahtarlık kadar küçük olan bu bellekler, ortalama 8 GB gibi bir kapasiteye sahiptirler. Bu kapasitenin altında ya da üstünde farklı modelleri ve markaları bulunan USB bellekler, çoğu iş için yeterli bir taşıma gereci görevi görmektedirler.

Verilerin gönderilmesinden önce bilinmesi gereken noktalardan biri ise verilerin sayısal formatlarıdır. Karşı tarafın alabileceği büyüklükte bir dosya ve açabileceği türde bir format seçimi, işin ilerleyişi bakımından büyük önem taşır. Bu nedenle formatların ve sıkıştırma yöntemlerinin de bilinmesi gereklidir.

Matbaada basılacak bir belgenin formatı kadar çözünürlüğü de önemlidir. Birim ölçü başına düşen piksel sayısı (DPI) yani bir görselin kalitesini tanımlayan çözünürlük, matbaada basılacak bir belgede 300 DPI’dan daha düşük olmamalıdır.

Baskıya yönelik formatlar arasında en sık kullanılanları JPEG, TIFF, PSD, PDF, EPS, AI ve FH’dir. Bunlardan bazıları matbaada basım için uygunken, bazıları ise yalnızca bir masaüstü yazıcının basabileceği kalitededir.

İnternette kullanıma yönelik görüntü formatlardan en sık kullanılanları PNG, JPEG, GIF, SVG ve SWF’dir. Bu formatlar, görüntü kalitesi bakımından (yani DPI olarak) baskıya yönelik formatlara oranla daha zayıftırlar. Bunun nedeni, ekranda hızlı görüntülenebilmeye elverişli olma gerekliliğidir.

Gerek vektörel gerekse piksel tabanlı görselleri barındırabilmesi bakımından en esnek ve en yaygın kullanılan formatlardan biri PDF formatıdır. İnternetten ücretsiz olarak indirilebilen Acborat Reader yazılımı ile yaygın olarak kullanılan PDF formatı, baskıya yönelik en sağlıklı format olmasının altında hemen her bilgisayar tarafından okunabilir oluşu yatar.