SEYAHAT ACENTACILIĞI VE TUR OPERATÖRLÜĞÜ - Deneme Sınavı - 4

Tur operatörleri: Tur operatörleri seyahat sektörünün toptancıları olarak tanınır. Bu işletmeler konaklama ve diğer turizm işletmelerini pazarlanabilir bir ürün yaratabilmek için gerekli olan hammaddelerden biri olarak kabul ederler. Bu ürünün yanına; ulaştırma, transferler, bölgesel turlar, sigorta ve turistik etkinliklerle çekicilikleri de katarak kendi turistik ürün paketlerini oluştururlar.

Bilgisayarlar,
• Videotext ve teletext,
• Telefon, faks ve teleks,
• Yönetim bilgi sistemleri,
• Tele-konferans,
• Modem ve bilgisayar ağları,
• İnternet ve intranet ile
• Kablosuz iletişim sistemleridir.

Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda
turizmle ilgili BT’yi, dört bölümde toplamak mümkündür. Bunlar; turizmde ürün/hizmet
arzeden kuruluşların rezervasyon sistemleri (CRS), Global Dağıtım Sistemleri (GDS), İnternet ve intranet’tir.

Teknik anlamda bir havayolu CRS’sinden söz edebilmek için öncelikle bütün bilgilerin
yer aldığı büyük bir merkezi bilgisayar olmalıdır. Ayrıca bütün koltukların durumunu
kaydeden bir veri bankasına ve bu veri bankasına ulaşmayı sağlayan WAN’a (Wide Area
Network-Geniş Tabanlı Ağ) gereksinim vardır.

Küçük çaptaki işletmelerin CRS teknolojisinden uzak kalmalarında etkili bir organizasyon
yapısına sahip olmamaları, kalifiye eleman eksikliği ve yönetim zaafları etkili
olurken bu işletmelerin CRS’lerle bütünleşememelerinin diğer bazı nedenleride aşağıdaki
gibidir (Debbage ve Ionnides, 2005: 129):
• Yüksek malîyetler
• İşletme başarısı için CRS’lere gerek duyulmadığının zannedilmesi
• Teknolojiye güvenmemek
• Müsaitlik durumu ve satışları devamlı kontrol altında tutma isteği

Videotext sistemi İngiltere dışında Almanya ve Fransa’da da kullanılmaktadır.

GDS’lerin bu bilgiler doğrultusunda sağladığı fonksiyonlar
aşağıdaki gibidir (Wayne, 2007):

√ Uçuş bilgileri: Uçuş listeleri, envanter, müsaitlik durumu, ücretler, rezervasyonlar
√ Yolcu bilgileri: Yolcu isimlerinin oluşturulması, değişiklik yapılması, saklanması,
sık uçuş yapanların kayıtları, özel istekler
√ Belgeler/Dökümanlar: Biletlerin basılması
√ Araç kiralama, otel, kruvaziyer, demiryolu, tur paketlerinin rezervasyonu
√ Tiyatro ve etkinlik biletleri
√ İletişim hizmetleri: Fax ve e-mail

American Airlines (AA) ve IBM şirketlerinin birlikte geliştirdikleri SABRE CRS’si havayolları için rezervasyon yapan acentaların dağıtım sürecini yönetmesini sağlamıştır. B

Amadeus: 1987’de Lufthansa, Air France, Iberia ve SAS havayolu şirketleri tarafından
kurulan bir GDS’dir.

Travelport: Travelport konsorsiyumu daha önce Galileo adıyla (ABD, Kanada, Meksika,
Japonya ve Karaib Adaları’nda ise Apollo) hizmet veren GDS’nin 2006 yılında Cendant
şirketinden 4.3 milyar ABD doları karşılığında satın alınması ile kurulmuştur.

Turizmin BT’ye olan gereksinimini dört bölümde incelemek
mümkündür (Liikanen, 1999: 3-4):
• Turizm, istihdam yaratması ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerine olan katkısı
nedeniyle önemlidir,
• Turizm küresel bir endüstridir. Dolayısıyla turizm üreticileri ve turizm dağıtıcıları
tüm dünyaya yayılmış kuruluşlardır,
• Turistik ürün görülmezdir. Turizm endüstrisi bilgiye dayalıdır,
• Turizm tüketicisi heterojendir. Pazar tüm dünya ise tüketiciler de tüm dünyadan
insanlardır. Bu nedenle ihtiyaçlar ve alış-veriş alışkanlıklarındaki farklılaşmalar
doğaldır.

İlk mekanik/elektronik havayolu CRS’si 1946’da American Airlines (AA) tarafından geliştirilmiştir (Inkpen, 1998: 132). Ancak bu sistem koltuk satma ya da satışı iptal etme gibi işlemleri yerine getirecek teknolojiye sahip değildir. Konaklama işletmeleri adına ilk rezervasyon sistemi ise 1958’de Sheraton Otelcilik’in kullanmaya başladığı Rezervatron 1’dir (Lundberg ve Lundberg, 1993: 78). Havayolu şirketleri ve konaklama işletmelerine göre daha geç kurumsallaşan tur operatörlerinde kullanılan ilk merkezi rezervasyon sistemi 1979 yılında TUI’nin kullanıma sunduğu Start’tır (Heidrich, 1993: 619).

Konaklama CRS’lerinin temelinde tüketici tercihlerinin öğrenilmesi ve sonra yeniden kullanılmak üzere saklanması, malî hesapların, gerekli iletişim bilgilerinin, oda fiyatları ve müsaitlik durumlarının düzenli bir şekilde tutulması ihtiyacı vardır. Acentaların havayolu şirketleriyle iletişim halinde olması havayolu CRS'siyle ilgilidir.

İşletmelerin kendilerine ait olan ‘in house’ sistemler: Bu tür sistemler zincir konaklama işletmeleri tarafından kullanılırlar. İç denetim ve rezervasyon gibi işlevleri olan bir sistem geliştirmek oldukça pahâlı bir yatırımdır. Dolayısıyla bu tür bir yatırımın bağımsız bir işletme tarafından karşılanması zordur. Ayrıca zincir konaklama işletmelerinin önemli bir bölümü kendi sistemlerini kullansalar bile uzman rezervasyon sistemlerinden veri desteği alırlar. En büyük konaklama zincirlerinden Cendant ve Hilton International’ın rezervasyonları REZsolutions adlı kuruluş tarafından yönetilir.

Videotext teknolojisi GDS’ler kadar yaygın bir ağa ve gelişmiş teknolojiye sahip olmasa da önemli avantajları vardır. Öncelikle Videotext kullanımı GDS’lerde olduğu gibi karmaşık değildir. Bu nedenle eğitim masrafına ve zaman kaybına gerek yoktur. Ayrıca acentaların videotext kullanımından kaynaklanan maliyetleri GDS maliyetlerinin yaklaşık yarısı kadardır.

GDS’lerin bu bilgiler doğrultusunda sağladığı fonksiyonlar
aşağıdaki gibidir (Wayne, 2007):

√ Uçuş bilgileri: Uçuş listeleri, envanter, müsaitlik durumu, ücretler, rezervasyonlar
√ Yolcu bilgileri: Yolcu isimlerinin oluşturulması, değişiklik yapılması, saklanması,
sık uçuş yapanların kayıtları, özel istekler
√ Belgeler/Dökümanlar: Biletlerin basılması
√ Araç kiralama, otel, kruvaziyer, demiryolu, tur paketlerinin rezervasyonu
√ Tiyatro ve etkinlik biletleri
√ İletişim hizmetleri: Fax ve e-mail

Amadeus: 1987’de Lufthansa, Air France, Iberia ve SAS havayolu şirketleri tarafından kurulan bir GDS’dir.

Ülkemizde hâlen Amadeus ve Sabre GDS’leri hizmet vermektedir. Ancak Amadeus Türkiye pazarında uzun yıllardır hizmet verdiğinden GDS bulunduran acentaların %90’ından fazlasında kullanılmaktadır.

Doğru cevap B'dir.