SOKAK SOSYAL HİZMETİ VE ADLİ SOSYAL HİZMET - Deneme Sınavı - 28

Biyolojik kuramlar bireyin suç işlemesinin nedeninin onun vücut yapısına bağlı olduğunu savunmaktadır. Bu kuramın öncüsü Lombrosso’dur. William Sheldon’un yaptığı araştırma­da da atletik yapıya sahip olan çocukların daha fazla suç işledikleri saptanmıştır (Sheldon ve diğ., 1950). Bununla birlikte yapılan diğer çalışmalar suç işleme ve vücut yapısı arasında ilişkinin olmadığını karakterin, aile yapısının, aile içi ilişkilerin ve sosyokültürel özellikle­rin de suç üzerinde etkisinin olduğunu belirtmişlerdir (Greven,1990: akt; Ümit, 2007). Bu yaklaşımın savunucuları, yasaları ihlal eden çocukların kalıtımsal olarak bozukluklara, endokrin dengesizliklerine ve beyin patolojisine sahip olduklarını belirtmişlerdir.

Yapılan araştırmalar sevginin, şefkatin ve ilginin bulunduğu iyi bir aile ortamının suç­la mücadelede etkili olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte suça karışan kişilere bakıl­dığında düzenli bir aile yapısının olmaması, ailede ilgi ve sevginin olmaması ve çocukluk yıllarında yaşanan kötü olay ve deneyimler bulunmaktadır. Bununla birlikte hane halkı nüfusunun kalabalık olması sürtüşmeleri, rahatsız olmayı ve çatışmayı da meydana getir­mektedir.

Çocukların suça sürüklenmesindeki mezzo sistemler; akran grubu, okul ve iş yaşamı üzerinde yoğunlaşarak çocuk suçluluğunu anlamaya çalışmakta ve çocukların sosya­lizasyon sürecinde önemli dönüm noktalarını barındıran bu dönemleri ele almaktadır.

Bu modelin amacı, toplumu suçlardan korumaktır. Bu nedenle polisin yakalama, tutuk­lama ve soruşturma yapmak için her zaman güçlü olması gerekir. Suç işleyen çocuklar tutuklanmalı ve tutukevine konmalıdır. Suçun caydırıcı olması için suç işleyen toplumdan uzak tutulmalıdır.

Bu model ise kişisel özgürlüklerin ne pahasına olursa olsun korunması amacını taşımak­tadır. Yargılama sürecinde de kişinin haklarının korunması ve suç hakkındaki iddiaların doğruluğunun araştırılması önem taşımaktadır.

Genel Kurul tarafından çocuk suçluluğunu önleme ve çocuk adalet sistemini gerçekleş­tirmek için 29 Kasım 1983 tarih ve 40/33 sayılı karar ile kabul edilmiştir. Çocuk Ada­let Sisteminin Yönetimi Hakkında Birleşmiş Milletler Asgari Standart Pekin Kuralları 2. maddesinde “Çocuk, mevcut hukuk sistemi içinde işleyebileceği bir suçtan ötürü, kendisine büyük insanlardan farklı davranılması gereken kişidir.” diyerek yetişkin ve çocuk arasında ayrıma gitmiştir. Bununla birlikte 5. maddede “Çocuk ceza adaleti sisteminde daima ço­cuğun iyileştirilmesi ön plana alınmalıdır ve suça karışan çocuklara gösterilecek tepki hem suçun hem de çocuğun içinde bulunduğu koşullarla orantılı olmalıdır’.’ (Birleşmiş Milletler Asgari Standart Kuralları, Pekin Kuralları, 1983) ifadesi yer almaktadır

Ceza adaleti süreçlerinin çocukların topluma yeniden kazandırılması, eğitilmesi, reha­bilite edilmesi konularındaki amaçları yalnız başına gerçekleştiremeyeceği açıktır. Bu nedenle adalet sistemlerinin sosyal hizmet alanıyla birlikte çalışması gerekmektedir (Cantwell, 2013).

Sosyal adaletin sürdürülmesi misyonuna sahip sosyal hizmetin odağı, birey ve çevre arasındaki etkileşimi geliştirerek insanlara yardım etmektir (Baykara Acar, 2004).

Sosyal hizmet uzmanlarının çocuk adalet sisteminde diğer alanlarda olduğu gibi sa­vunuculuk, arabuluculuk, eğitici/öğretici, danışmanlık, vaka yöneticisi ve sosyal değiş­me ajanı gibi pek çok rolleri bulunmaktadır. Çocukların durumlarına müdahalede bulu­nurken bu rollerini yerine getirir.

Sosyal hizmet uzmanlarının hukukçu olmak gibi bir zorunlulukları olmadığından cevap B seçeneğidir.

Mağdurlara yardım etme programlarında görev alma; mağdurların ihtiyacı olan
yardım ve güvenlik önlemlerini alır ve eğer mağdur isterse suçlu ile görüşmelerini
düzenler (Ülkemizde Adalet Bakanlığı bünyesinde Mağdur Hakları ile ilgili birim
2014 yılında kurulmuştur).
• Mahkûmların tahliye sonrasına ilişkin hazırlıklarını destekleme ve kalacak yeri olmayan mahkûmların toplum kaynaklarına ulaşmasını sağlama
• Suç önleme programlarında görev alma
• Göçmen aileleri ve çocukları ile çalışma
• Şartlı tahliye hizmetleri ve denetimli serbestlik hizmetleri içerisinde madde bağımlılarına danışmanlık hizmeti verme

Ağır ruhsal rahatsızlıkları veya madde bağımlılığı olan evsiz kişilere ev desteği sağlayan kurumlarda görev alma
• Aile içi şiddetten korunmak için oluşturulan sığınma evlerinde çalışma (Genellikle
cinsel istismara uğramış olan kadın ve çocuklarla ilgili programlarda görev alır.)
• Denetimli serbestlik hizmetlerinde görev yapma

D seçeneğinde yer alan evsiz kişilere maddi destek sağlama yanlış bilgi içerdiğinden cevap D dir.

Sosyal hizmetin amacı A seçeneğinde verilmiştir. Diğer seçenekler adli sosyal hizmet uzmanlarının amacı olduğu için cevap A seçeneğidir.

Bu verilere göre doğru cevap E seçeneğidir.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Doğru cevap D seçeneğidir.

İlke 2. Adli Sosyal Hizmet Örgütü üyeleri, üyelik, izin ve/veya sertifikasyon alma
amaçları dâhil herhangi bir amaçla bir üyenin nitelikleri, eğitimi, geçmişi veya deneyimini ne sözlü ne de yazılı olarak yanlış sunmayacaktır.

İlke 3. Her adli sosyal hizmet uzmanı, uygulamayı etkileyen kanun değişikliklerini
takip edecek, hizmetiçi eğitim programlarına, profesyonel konferanslara katılacak,
profesyonel yayınlar aracılığıyla uygulama becerilerini genişletecek, adli konularda profesyonel iş arkadaşlarına danışacak ve talep edildiğinde iş arkadaşlarına ve
diğer profesyonellere eğitim konusunda destek olacaktır.

İlke 4. Her üye, adli sosyal hizmet örgütü’nün çalışması ve standartları hakkında
diğer profesyonelleri ve kamuoyunu bilgilendirmekten sorumlu olacaktır.

İlke 7. Araştırma ve yayınlar yoluyla bilimsel sorgulama yapan her adli sosyal hizmet uzmanı, gizliliği garantileyecek ve bütün müracaatçılara gelebilecek fiziksel
ve/veya psikolojik zararı en aza indirgeyecektir.

İlke 9. Adli Sosyal Hizmet Örgütü üyeleri yayınlarda yayıncılık kurallarına uyacaktır.

Doğru cevap C seçeneğidir.

Bölüm II
İşverenler ve İş Arkadaşlarına Karşı Etik Sorumluluklar

Bölüm III
Müracaatçılara Karşı Etik Sorumluluklar

Bölüm IV
Topluma Karşı Etik Sorumluluk