SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU

Kamu görevlileri, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. maddesinin 1. fıkrasının c bendinde (m.4/1/c) düzenlenmiştir. Bu nedenle uygulamada bu gruba 4/1/c’liler ya da kısaca 4/c’liler denmektedir.

Özetle kamu idarelerinde işçi niteliğinde sigortalı olarak m.4/a kapsamında çalışmayanlardan, kamuda bir kadro ve pozisyonda sürekli olarak çalışanlardan işçi gibi sigortalı sayılmayanlar ile m.4/a ve b bendine göre işçi ya da bağımsız çalışan sıfatı ile sigortalı sayılmayanlar ile 657 sayılı Kanun kapsamında açıktan vekil olarak atananlar; m.4/c kapsamında sigortalı sayılırlar.

Ayrıca m.4/c kapsamında sigortalılar kapsamına;

(i) Kuruluş ve personel kanunları veya diğer kanunlar gereğince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında Devlet memuru gibi emeklilik hakkı tanınmış olanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar,

(ii) Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Belediye başkanları, İl Encümeninin seçimle gelen üyeleri,

(iii) 5510 sayılı Kanun m.4/c kapsamında iken Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu kapsamında kurulan sendikalar, sendika şubeleri ve konfederasyonların başkanları ve yönetim kuruluna seçilenler den aylıksız izne ayrılanlar,

(iv) Harp okulları ile fakülte ve yüksekokullarda, Milli Savunma Bakanlığı hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî öğrenci olanlar ile astsubay meslek yüksekokulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tâbi tutulan adaylar,

(v) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü 1 5. Ünite - Memur ve Kamu Görevlilerinin Sosyal Güvenliğine İlişkin Özel Hükümler 127 hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile polis nasbedilmek üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde polislik eğitimine tabi tutulan adaylar,

(vi) Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nam ve hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nam ve hesabına okumaya devam edenler ile subay ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar,

(vii) Sözleşmeli er ve erbaşlar,

(viii) Geçici m.4’e göre 5434 sayılı kanun hükümleri uygulanacaklar da girerler.

Doğru cevap D şıkkıdır. Pirim kazançlarının yarısı üzerinden alınmaktadır.

Doğru cevap B şıkkıdır. Kurumları tarafından ödenir.

Doğru cevap E şıkkkıdır.

Cevap A şıkkıdır. Kurumları tarafından ödenmektedir.

Doğru cevap D şıkkıdır. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'nın onayı ile tekemmül etmektedir.

Doğru cevap D şıkkıdır. En geç 1 ay içinde tamamlanması gerekmektedir.

Doğru cevap C şıkkıdır. Bu süre en fazla 3 yıl olabilmektedir.

Ayrıca m.4/c kapsamında sigortalılar kapsamına
(i) Kuruluş ve personel kanunları veya diğer kanunlar gereğince seçimle veya atama
yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında Devlet memuru gibi emeklilik hakkı tanınmış olanlardan
hizmet akdi ile çalışmayanlar,
(ii) Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Belediye başkanları, İl
Encümeninin seçimle gelen üyeleri,
(iii) 5510 sayılı Kanun m.4/c kapsamında iken Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu
kapsamında kurulan sendikalar, sendika şubeleri ve konfederasyonların başkanları ve yönetim kuruluna seçilenler den aylıksız izne ayrılanlar,
(iv) Harp okulları ile fakülte ve yüksekokullarda, Milli Savunma Bakanlığı hesabına
okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî öğrenci olanlar ile astsubay
meslek yüksekokulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine
tâbi tutulan adaylar,
(v) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü 
hesabına okumaya devam eden öğrenciler ile polis nasbedilmek üzere Polis Meslek Eğitim Merkezlerinde polislik eğitimine tabi tutulan adaylar,
(vi) Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi ile fakülte ve yüksekokullarda Jandarma
Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı nam ve hesabına okuyan veya
kendi hesabına okumakta iken Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik
Komutanlığı nam ve hesabına okumaya devam edenler ile subay ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eğitimine tabi tutulan adaylar,
(vii) Sözleşmeli er ve erbaşlar,
(viii) Geçici m.4’e göre 5434 sayılı kanun hükümleri uygulanacaklar da girerler

Eklenecek itibari hizmet
sürelerinin toplamı, üç yıldan fazla
olamaz

Son düzenleme itibarı ile memur ve diğer kamu görevlileri (m.4/c) kapsamında sigortalı sayılanlar, kısa vadeli sigorta kapsamı dışında tutulmuşlardır. Ayrıca Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren m.4/c sigortalıları, bu Kanun kapsamında sayılmışlar; daha
önce 5434 sayılı Kanun kapsamında olanlar ile ilgili geçici m.4 ile düzenleme yapılmış;
ayrıca bu kanun kapsamında sigortalı olarak devam edenleri de ilgilendiren istisnai hükümlere yer verilmiştir (m.43-49).

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi
olarak çalışmaya başlamış olup çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az % 40 oranında özürlü olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar
ile en az % 40 oranında doğuştan özürlü olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde bu Kanun’un 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlara; en az 5400 gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli
keseneği ödenmiş olması kaydıyla, istekleri hâlinde bu madde hükümleri esas alınarak
yaşlılık aylığı bağlanır

Vazife malullerine aylık bağlanırken adi malullerden farklı olarak 9000 gün değil
10800 gün esas alınır. Vazife malullüğü aylığı, vazife malullerinden itibari hizmet süreleri
eklenmek suretiyle bulunacak prim ödeme gün sayısı toplamı;
a) 10800 güne kadar olanlara 10800 gün üzerinden,
b) 10800 günden fazla olanlara toplam prim ödeme gün sayıları üzerinden en son
prime esas kazancı esas alınmak suretiyle 5510 sayılı Kanunun 29’uncu maddesine
göre hesaplanacak aylıklara, malûllük derecelerine göre aşağıda yazılı oranlarda
ayrıca zam yapılmak suretiyle bağlanır:

Kamu idareleri vazife malullüğüne sebep olan olayı; o yer yetkili kolluk kuvvetlerine
veya kendi mevzuatına göre yetkili mercilere derhal, Kuruma da en geç on beş iş günü
içinde bildirmekle yükümlüdür

5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği 30.04.2008 tarihinden sonra ilk defa sigortalı
olacaklar ise 2036 yılına kadar kadın 58, erkek 60 yaşını doldurmak (Daha sonra ise her
yıl bir artarak 2048 yılında kadın-erkek fark etmeksizin 65 yaşını doldurmuş olmak şartı
vardır.) ve 25 tam yıl çalışmak; yani 9000 gün prim ödemiş olmak şartı ile istedikleri zaman emekli olabilirler

2048 yılında kadın-erkek fark etmeksizin 65 yaşını doldurmuş olmak şartı
vardır.) ve 25 tam yıl çalışmak; yani 9000 gün prim ödemiş olmak şartı ile istedikleri zaman emekli olabilirler

cumhurbaşkanlarına cumhurbaşkanlarının almakta olduğu aylık ödeneğin % 40 oranında yaşlılık
(emeklilik ) aylığı bağlanır (m.43/1).

Kural olarak memurlar ve diğer kamu görevlileri bakımından vazifeleri ile ilişkilerinin
kesilmesi gereken yaş haddi 65 yaşın doldurulduğu tarihtir. Bu genel yaş haddinin istisnaları da mevcuttur. Buna göre;

Üniversite öğretim üyeleri için yaş haddi 67 yaşın doldurulduğu tarih esas alınır