SOSYAL POLİTİKA I - Deneme Sınavı - 14

Kooperatifler, belirli ve ortak bir amaca ulaşmak üzere bireylerin ekonomik varlıklarını birleştirmek suretiyle oluşturdukları kurumlardır. Sosyal politika açısından kooperatifçilikte en belirgin amaç, kendi kendine yardım ilkesine dayanması ve ekonomik yönden üyelerine güç ve kuvvet kazandırmasıdır.

Vakıf, gerçek veya tüzel kişilerin hiçbir etki altında kalmadan, kendi istekleriyle kendilerine ait mallarını veya her türlü ekonomik değerlerini ve haklarını mülkiyetten çıkartıp, belirli bir amaçla hayır ve hizmete ebedi olarak tahsis etmesinden oluşan tüzel kişiliğe sahip mal topluluğu olarak tanımlanmaktadır.

Kamu müdahalesi düşüncesi ve araçları, ülkelerin ekonomik ve sosyal koşullarının ortaya çıkardığı ihtiyaçlara ve bunun şiddetine bağlı olarak sürekli değişmektedir. Bu değişim bazen iç etkenlerle bazen de dış etkenlerle olabilmektedir. Kamu müdahalesinin derecesi ve kullanılan araçların çeşitliliği de ülkenin ihtiyaçları ile yakından ilişkilidir. Bir toplumu yakından ilgilendiren ulusal ve uluslararası gelişmeler ve bu gelişmelerin neden olduğu devlet anlayışından kültürel dokuda ortaya çıkan değişime kadar pek çok neden kamu müdahalesi ve araçlarındaki değişimin kaynaklarını oluşturmaktadır.

Sanayi Devrimi’nin batıda ortaya çıkarmış olduğu bireyci yaklaşım, üretim anlayışı, sınıfsal çatışmalar ve toplumsal ilişkiler bütünü, kendi sosyo-kültürel yapıları içerisinde şekillenerek kendine özgü kurumların ortaya çıkmasını sağlamıştır.

Medreseler ve ilgili sorunlar, Cumhuriyet öncesi dönemde sosyal politika'yı oluşturan bileşenlerden biri olarak sayılamaz.

Vakıf, Bir hizmetin gerçekleştirilmesi amacı ile kişini sahip olduğu malın özel mülkiyetten çıkarılarak toplumsal mülkiyete aktarılmasına ve orada tutulmasına verilen addır.

Mecelle, Ahmet Cevdet Paşa başkanlığındaki bir bilim kurulu tarafından hazırlanan ve 1877 yılında Sultan Abdulhamit tarafından uygulanmaya başlayan ilk Medeni Kanun’dur.

1929 Dünya Ekonomik Bunalımı, 1930’lı yıllar boyunca devam eden sanayileşen ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada yıkıcı etkiler yaratan ekonomik krizdir.

Çağdaş sosyal politikanın ulusal araçları ister güçlü ister zayıf olsun, ister sınırlı olsun isterse geniş toplum kesimlerine ulaşsın, temel amaçları sanayi kapitalizminin ortaya çıkarmış bulunduğu sosyal sorunları çözmektir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Paternalizm, yönetimde hiyerarşik bir yapının varlığını ve alınacak kararların da ideal kişi ya da kişiler tarafından alınması gerekliliğini savunan yönetim sistemi'ne verilen addır.

Kamu müdahalesi, devlet gücü ile ekonomik ve/veya sosyal bir gelişmenin ortaya çıkardığı problemlerin giderilmesi demektir. İlk ortaya çıkan şekli ile kamu
müdahalesi, iktisadi liberalizmin, Sanayi Devrimi ve sanayi kapitalizminin neden
olduğu bozulan işçi - işveren ilişkilerinin devlet eli ile düzenlenmesine yönelik
yasal düzenlemeler ve diğer tedbirlerin tümüdür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Marshall Yardımı, II. Dünya Savaşı sonrasında aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 16 ülkeye yönelik olarak ABD kaynaklı ve ekonomikkalkınmanın gerçekleştirilmesi amaçlı yardım programı'na verilen addır.

Çok partili dönem, Türkiye’de sosyal politika eğitimine ilişkin ilk çalışmaların görüldüğü dönemdir.

Jean-Jacques Rousseau Toplum Sözleşmesi adlı eserinde, toplumda adalet ve eşitliğin sağlanmasında devletin yoksullukla mücadelesine ve özgürlüğün ve eşitliğin sağlanması anlamına gelen kamu yararı düşüncesine işaret etmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Tatil-i Eşgal Kanunu, I.veII. Meşrutiyetin sağladığı haklar çerçevesinde yaygınlık kazanan grev eylemlerini yasaklayan, mevcut sendikaları feshederek sendikaların kurulmasını yasaklayan 1909 tarihli düzenlemedir.

Asgari ücretin, iş süreleri ve koşullarının belirlenmesi, kadınların ve çocukların çalışma hayatına karşı özel olarak korunması, dinlenme sürelerinin düzenlenmesi gibi pek çok koruyucu önlem İş Kanunu’nda yer almaktadır. Görüldüğü üzere İş Kanunu, sosyal politikanın amacına ve ruhuna uygun olarak çalışma hayatına yapılacak müdahaleleri ve sınırlarını belirlemek bakımından önemli bir kamu müdahalesi aracıdır. Bu doğrultuda doğru cevap A seçeneğidir.

Kooperatifçilikte, toplumun dar gelirli kesimlerinin birleşmek suretiyle elde ettikleri güçle, maddi ve manevi ihtiyaçlarını daha kolay elde etme amacı hakimdir. Kar düşüncesi yoktur. Buna karşılık ekonomik zorlukları yenme amacı vardır. Bu doğrultuda doğru cevap D seçeneğidir.

Sosyal politika kurumu olarak vakıfların en önemli fonksiyonu, sosyal güvenlik ve sosyal yardımdır. Servet sahiplerinin sosyal sorumluluklarını artırma da gelirin ve servetin yeniden dağılımını sağlamada vakıfların önemi yüksektir. Bu doğrultuda doğru cevap B seçeneğidir.

Özellikle 19’uncu yüzyılda, Sanayi Devrimi sonrasında çalışma koşullarının
giderek kötüleşmesi ve ücretlerin düşmesine bağlı olarak ortaya çıkan ve dönemin siyasal düşüncelerinden de etkilenen sendikalar “birlikten güç doğar” düşüncesinin bir ürünüdür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Gerek kamu müdahalesi gerekse kolektif kendi kendine yardım araçlarının
gelişiminde sivil toplum anlayışının ya da sivil toplum kuruluşlarının rolü çok
önemlidir. Bireylerin, kamusal alanda bir dizi hak ve yükümlülüklerle donatılması sivil toplum anlayışını ifade eder. Doğru cevap B seçeneğidir.