SOSYAL SORUNLAR

Üretim faktörlerini dört temel gurup altında değerlendirmek mümkündür. Bu
faktörleri kısaca aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:
• Emek: Üretimde kullanılan insan gücü
• Toprak: Üretimde kullanılan doğal kaynaklar
• Sermaye: Üretimde emeğin kullandığı doğal kaynaklar dışındaki her şey
• Girişimcilik: Diğer üç üretim faktörünü
birleştirme becerisi. Doğru cevap B seçeneğidir

Emek: Üretimde kullanılan insan gücüdür. Doğru cevap C seçeneğidir

Çalışma çağında olan nüfus: 15 yaş yukarısı ve 65 yaş altı nüfus, potansiyel olarak çalışma çağında kabul edilmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

İşgücüne dâhil olmayanlar:  İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, Mevsimlik çalışanlar, İş bulma ümidi olmayanlar, Diğer, Ev işleriyle meşgul, Öğrenci, Emekli,  Çalışamaz hâlde. Doğru cevap A seçeneğidir

Toplumda istihdam edilerek üretimde fiilen değerlendirilen bireyleri, istihdam şekillerine göre şu şekilde sıralamak mümkündür; Ücretsiz aile işçisi, Kendi namına çalışan, İşveren ve  Ücretli, maaşlı ya da yevmiyeli çalışanlar. Doğru cevap D seçeneğidir

İşsizliğin bu tanımı gereği, işsiz kavramının üç kriteri bulunmaktadır:
• Kişinin işinin olmaması (referans dönemi
içinde ücretli ya da kendi hesabına istihdam
edilmemiş olmalı)
• Kişi iş arıyor olmalı (iş aramak için girişimde bulunmuş olmalı)
• Kişi fiziksel vezihinsel olarak işe başlamaya hazır olmalı (gelen iş teklifini kabul edip on beş gün içinde istihdam edilmeye hazır olmalı)

Doğru cevap B seçeneğidir

Ekonomik olarak işsizliğin tanımı ; “emek talebiyle emek arzındaki dengenin olmaması” şeklindedir. Doğru cevap A seçeneğidir

İşsizlik rakamlarının olduğundan daha düşük hesaplanmasının birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:

Tarımda istihdamının toplam istihdam içindeki payı

Kayıt dışı ekonominin varlığı

İşsizlik maliyetinin yüksek olması

Kamunun en büyük işveren durumunda olması

Doğru cevap E seçeneğidir

Örneğin evli bir erkeğin, kabul edilebilir düzeyde bir geliri olması durumunda, eşinin kendi isteği doğrultusunda çalışmamayı tercih etmesi, bir iradi işsizlik durumudur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Üretim faktörlerini dört temel
gurup altında değerlendirmek mümkündür. Bu
faktörleri kısaca aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:
• Emek: Üretimde kullanılan insan gücü
• Toprak: Üretimde kullanılan doğal kaynaklar
• Sermaye: Üretimde emeğin kullandığı doğal kaynaklar dışındaki her şey
• Girişimcilik: Diğer üç üretim faktörünü
birleştirme becerisi.

Çalışma çağında olan nüfus: 15 yaş yukarısı ve
65 yaş altı nüfus, potansiyel olarak çalışma çağında
kabul edilmektedir. Bir toplumda bu yaş aralığında
olan kişilerin sayısı, çalışma çağında olan nüfus düzeyi olarak bilinmektedir.

İşgücü, istihdam edilenler ile işsizlerin toplamından oluşmaktadır.

İşgücüne dâhil olmayanlar: İşsiz veya istihdamda olmayan 15 yaş üstü nüfus iş gücüne dahil olmayan nüfusu oluşturmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu 7 grubu bu nüfus içinde değerlendirmektedir. Bunlar;
• İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar: Çeşitli nedenlerle bir iş aramayan, ancak 2 hafta içinde işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirten kişilerdir. Bu kişiler iki alt başlıkta elealınmaktadır:
• İş bulma ümidi olmayanlar: Daha önce iş aradığı hâlde bulamayan veya kendi vasıflarına uygun bir iş bulabileceğine inanmadığı için iş aramayan ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirtenler.
• Diğer: Mevsimlik çalışma, ev kadını olma, öğrencilik, irad sahibi olma, emeklilik ve çalışamaz hâlde olma gibi nedenlerle iş aramayıp ancak işbaşı yapmaya hazır olduğunu belirtenler.
• Mevsimlik çalışanlar: Mevsimlik çalışması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya hazır olmayan kişiler.
• Ev işleriyle meşgul: Kendi evinde ev işleriyle meşgul olması nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.
• Öğrenci: Bir öğrenim kurumuna devam etmesi nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.
• Emekli: Bir sosyal güvenlik kuruluşundan emekli olduğu için iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.
• Çalışamaz hâlde: Bedensel özür, hastalık veya yaşlılık nedeniyle iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.
• Diğer: Ailevi ve kişisel nedenler ve bunun dışındaki diğer nedenler ile iş aramayan ve işbaşı yapmaya da hazır olmayan kişiler.

Fiilen bir işte çalışanların, emek piyasası ile
ilişkide olma potansiyeli olan bireylere oranı,
istihdam oranı olarak bilinmektedir.

Ülkemizde ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışan kişiler, toplam istihdam
içinde en büyük paya sahip gruptur.

Türkiye İstatistik Kurum (TÜİK) işsizliği “Referans dönemi içinde (her ayın pazartesi ile başlayıp pazar ile biten ilk haftası referans dönemi olarak tanımlanır) istihdam hâlinde olmayan kişilerden iş aramak için son üç ay içinde iş arama kanallarından en az birini kullanmış ve 2 hafta içinde işbaşı yapabilecek durumda olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki tüm kişiler” olarak tanımlamaktadır.

İşsizlik rakamlarının olduğundan daha düşük hesaplanmasının birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Tarımda istihdamının toplam istihdam içindeki payı: Tarım sektörünün ağırlıklı olduğu ekonomilerde işsizlik düşük çıkmaktadır.
• Kayıt dışı ekonominin varlığı: Kayıt dışı istihdam olduğu sürece işsizlik oranları gerçeği yansıtmayacaktır ve işsizlik olduğundan
düşük çıkacaktır.
• İşsizlik maliyetinin yüksek olması: İşsizler yaşamlarını devam ettirebilmek adına seçici davranamamakta, yüksek ücret getirisi ve
yeteneklerine uygun olmasa bile çalışma yaşamına katılmaktadırlar. Bu durum piyasa ücretinin altında bir ücret alan, ancak mecburi iş gücüne katılmak zorunda olanları temsil eder.
• Kamunun en büyük işveren durumunda olması: Kamuda aşırı istihdam gizli işsizliği doğurmaktadır. Bu yapı işsizlik oranlarının
olduğundan düşük çıkmasına neden olmaktadır.

Gizli işsizlik diğer işsizlik türlerinden farklıdır. Diğer işsizlik türlerinde
iş arayıp bulamama durumu varken, gizli işsizlikte
aslında çalışma vardır ve kişi işsiz değildir, ama bu
çalışmanın toplam üretime katkısı yoktur. Yani,
kişi çalışıyor görünmesine rağmen üretime hiçbir katkı sağlamıyorsa gizli işsizlik söz konusudur. Gizli işsizliğe daha çok tarım
kesiminde, aile işletmelerinde ve kamu sektöründe rastlanmaktadır. Tespit edilmesi ve ölçülmesi en
zor işsizlik türü olması sebebiyle, mücadelenin en
zor olduğu işsizlik türü gizli işsizliktir.

İşsizlik sigortası; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren, devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta koludur.

Üretim için kullanılan bu girdiler genel anlamda üretim faktörü olarak
tanımlanmaktadır. Üretim faktörlerini dört temel gurup altında değerlendirmek mümkündür. Emek, toprak, sermaye, girişimcilik. Doğru cevap B seçeneğidir.