SUÇ SOSYOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 1

Nefret suçları, çoğunlukla başka suçlarla birlikte ortaya çıkar. Bu nedenle nefret suçları farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır: Irkçılık, yabancı düşmanlığı, İslamofobi, Yahudi düşmanlığı, cinsiyetçilik, homofobi ve kıdemcilik (ageism), nefret suçlarının en çok bilinen çeşitleridir.

doğru cevap D'dir.

Söylemeye gerek yok, internet ve yeni medya araçları bireysel, kolektif ya da kamusal boyutlarda “iyi” değerlerin yayıldığı ve yaygınlaştığı bir mecra olarak kullanılmasının yanında nefretin, ırkçılığın, antisemitizmin, cinsiyetçi ayrımcılığın, oryantalizmin, oksidentalizmin, İslamofobinin, bazı tercihlere veya yaşam tarzlarına yönelik düşmanlığın vb. ayrımcı ve etnosantrik tüm duyguların dolaşıma girdiği ve etkili olduğu bir dijital nefret, dijital fanatizm ve dijital radikalleşmenin uzamı hâline de gelebilmektedir. Nefret söyleminin ve nefret suçlarının aktörleri için de verimli ve çok-işlevli olan Youtube, Facebook, Twitter vb. Web 2.0 uygulamaları, bu içeriklerin yayılması, görünür ve erişilebilir olması için elverişli bir sanal ortam yaratmıştır.

Gazete, radyo ve televizyon gibi eski medya araçları tek yönlü kullanılmaktaydı. Okuyucu, izleyici ve dinleyiciler programlara herhangi bir şekilde müdahale edemiyordu. Ancak yeni medya teknolojileri toplumdaki herkesin istediği içeriği dijital ortamda yaymasına fırsat vermektedir. Böylece yeni medya teknolojilerinin tek yönlü olduğu söylenemez.

Doğru cevap A'dır.

Nefret söyleminin en belirgin sonuçlarından biri, nefret söylemine veya nefret suçlarına maruz kalan mağdurların sessizleşmesidir. Toplumdaki bazı gruplar, diğer grupları ötekileştirip onlar hakkında basma kalıp yargılar ürettiğinde, ötekileştirilen gruplar üzerindeki baskı artar ve bu gruplar kamusal yaşamda silikleşir, pasifleşir ve demokratik sisteme güçlü bir katılım gösterme cesaret ve motivasyonlarını yitirebilir.

Nefret söyleminin ve suçlarının yaygın olarak izin verildiği, görmezden gelindiği, göz yumulduğu veya teşvik edildiği toplumlarda sıradan insanlar, farklı düşünenlerden, farklı din ve etnisiteden olanlardan, farklı görünüştekilerden, farklı cinsel eğilime
sahip olanlardan, kısaca ötekilerden korkar, nefret eder ve en ileri biçiminde nefret ettiği kişileri kendi varlığına bir tehdit olarak görür ve ortadan kaldırmayı düşünür veya kaldırılmasını onaylar.

Nefret söyleminin yaygınlaştığı bir toplumda hoşgörünün yaygınlaşması söz konusu olamaz.

Doğru cevap C'dir.

nefret söyleminin ırkçı, cinsiyetçi, homofobik ve yabancı düşmanı içerikleri sosyalizasyon sürecinde ve her toplumda bulunan ideolojik aygıtlar (eğitim, medya, hukuk, siyaset, din vb. kurumlar) üzerinden bireye aktarılmakta ve bireyler bu sürecin toplamı olarak basmakalıp ve önyargılı fikirleri nefret söyleminin bir repertuarı olarak biriktirmektedir.

Eğitim başta olmak üzere, hukuk, medya vb. toplumsal kurumların ürettiği nefret söylemleriyle mücadele ancak bu kurumlardaki zihniyet dönüşümü ile mümkün olabilir. Dolayısıyla öncelikle, bu kurumların çok kültürlü, çok taraflı, eşitlikçi, çoğulcu, müzakereci ve demokratik bir anlayışla yeniden düzenlenmesi acil ve öncelikli eylem planı olmalıdır. Bu kurumlarda çok-kültürlü, çok taraflı, müzakereci, eşitlikçi ve farklılıkları zenginlik olarak tanıyan bir anlayış geliştirilmediği sürece, bireylerin sahip oldukları nefret söyleminin mevcut dramatik görünümünün ve boyutunun değişmeyeceğini öngörebiliriz.

Doğru cevap B'dir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “kanun önünde eşitlik” başlıklı 10. Maddesi, “Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.” hükmünü vazeder. Doğru cevap B'dir.

Türkiye’de nefret suçlarının kanunlarla tanımlanması yakın zamanda gerçekleşmiştir. 3 Mart 2014 tarihinde kabul edilerek 13 Mart 2014 tarihli ve 28940 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Temel Hak ve Özgürlüklerin Geliştirilmesi Amacıyla Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” (6529 sayılı Kanun), nefret suçları ile ilgili olarak ilk defa açık hükümlerin ortaya konmasında bir milat olarak kabul edilebilir. Doğru cevap B'dir.

Türk Ceza Kanunu’nunda 2014 yılında yapılan değişikliklerle birlikte getirilen 115. ve 122. Maddeler, Türkiye’de nefret suçlarını tanımlamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Dünya genelinde siyahîler, Yahudiler, Müslümanlar, eşcinseller ve kadınlar nefret suçlarına en fazla maruz kalan kesimlerdir. Doğru cevap D'dir.

Linneaus, İnsan ırkını dört ana kategoriye ayırıyordu: Eurapaeus, Americanus, Asiaticus ve Africanus. Doğru cevap C'dir.

Irklar arasındaki hiyerarşinin oluşmasında son derece önemli bir rolü olan Blumenbach’ın sınıflandırması şöyleydi: Kafkas, Moğol, Etyopyan, Amerikan ve Malay. Blumenbach’ın sınıflandırması, ırklar arasında doğal bir “eşitsizlik” olduğuna dair normatif yaklaşımın “bilimsel” bir temel üzerine oturmasında etkili oldu. Doğru cevap A'dır.

Zenofobi: “xenos” (yabancı) ve “phobia” (korku) kelimelerinin birleşmesinden oluşan kelime “yabancı korkusu, yabancı düşmanlığı” anlamlarına gelir. Doğru cevap E'dir.

Örneğin Amerika’da nefret suçlarının mağdurları genellikle Afrika kökenli Amerikalılar, Latin Amerika Kökenliler (Hispanikler), Asya kökenli Amerikalılar, Sihler, engelli ABD yurttaşları, Amerikan Yahudileri, LGBT’liler, Arap ve Müslüman ABD yurttaşları ve yerli Amerikalılardır (Kızılderililer). Doğru cevap C'dir.

İnternet üzerinden yaygınlaşan nefret söylemi ve nefret suçlarıyla mücadele konusunda 31 Ağustos- 8 Eylül 2001 yılında Güney Afrika’nın Durban kentinde gerçekleşen Irkçılık, Irkçı ayrımcılık, Yabancı Düşmanlığı ve Diğer Hoşgörüsüzlükler Üzerine 3. Dünya toplantısının sonucunda Durban Bildirgesi yayımlanmıştır. Doğru cevap C'dir.

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan “Görsel İşitsel ve Enformasyon Hizmetlerinde Azınlıkları ve İnsan Onurunu Korumak: Yeşil Belge”, gerek geleneksel iletişim araçlarında ve gerekse yeni iletişim ve enformasyon teknolojilerinde ifade özgürlüğünün temel insan hakları bağlamında sınırlandırılamazlığının altını çizerken, yine insan hakları bağlamında kimi içeriklerin düzenlenmesine ilişkin öneriler sunmaktadır. Yeşil Belge, internet gibi merkezsiz (ademi merkezi) enformasyon altyapılarının ulusal yasalar çerçevesinde düzenlenmesinin geçersizliğini ortaya koymaktadır. Doğru cevap D'dir.