TARIMSAL METEOROLOJİ - Deneme Sınavı - 6

Toprak yüzeyinde veya yüzeyden biraz daha yükseklerdeki yoğunlaflmaya sis, adI verilir.

Herhangi bir sıcaklıkta havanın taşıyabileceği maksimum nem miktarı ile havada bulunan nem miktarı arasındaki farka “Doyma Açığı” denir.

Belirli sIcaklIktaki hava, ancak belirli bir miktarda su buharI taşıyabilir. Bağıl nem oranı % 100’den fazla olduğunda, su buharI sıvı duruma geçer. Bu olaya su buharının yoğunlaşması adı verilir.

Hava hareketi, yüzeyde olan su buharının uzaklaşmasını sağlamaktadır. Bu durumda havada doyma açığı artmaktadır.

Belirli bir sıcaklıkta 1 m3 havanın içerdiği nemin (mutlak nem), o sıcaklıkta taşıyabileceği en yüksek nem miktarına oranıdır ve (%) olarak tanımlanır.

Buhar basıncı, havanın toplam basıncı içerisinde su buharının alt›ndaki yüzey basınçtır. Birimi mm Hg yüksekliği olarak verilir.

Buharlaşmanın ölçülmesine yönelik çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar sırasıyla; Buharlaşma terazisi Buharlaşma kapları Evaporimetre Lizimetre

Mevcut su miktarına göre meydana gelen toplam buharlaşmadır.

İçerisinde, belli bir sıcaklıkta taşıyabileceği su buharı miktarından daha az su buharı bulunduran hava doymamış hava olarak tanımlanır.

Toprak yüzeyinde ısınmış nemli hava konveksiyonla atmosfer içerisinde yükselmektedir. Şayet atmosfer içerisinde her 100 m yüksekliğe karşılık sıcaklık farkı 1 °C üzerinde ise aşağıdaki ısınmış hava hızlı bir biçimde yükselir. Bu şekildeki koşullar düz alanlarda ve kentler üzerinde bulunur ve genellikle kümülüs tipi bulutların oluşmasına neden olur.

Havada Soğuma ve Yoğunlaşma şekilleri: - Nemli Havanın Soğuk Yüzeylere Çarpması - Atmosfer Havasının Soğuması - Çeşitli Sıcaklıktaki Hava Kütlesinin Birbirine Karışması - Havanın Yukarıya Doğru Hareketi

Özellikle geceleri sıcaklığın en düşük düzeye eriştiği zamanlarda nem miktarı çiğlenme noktasını aşarsa, yoğunlaşma meydana gelmektedir. Bu biçimdeki yoğunlaşmalar sonucunda sis oluşur.

Çiğ, yeryüzünün geceleri radyasyonla ısı kaybederek soğuması ile toprak yüzeyine yakın havanın çiğlenme noktasına kadar soğuması sonunda, toprak yüzeyine yakın havanın çiğlenme noktasına eriştiği zaman oluşur.

Buharlaşma, yer ile Güneş arasındaki enerji alışverişi sonucu, su moleküllerinin kazandıkları enerji etkisiyle, moleküller arası çekim kuvvetini yenmesi sonucu ortaya çıkan bir olaydır.

Buharlaşma Hızına Etki Eden Faktörler: - Havanın Doyma Açığı ve Nem içeriği - Hava Hareketi - Toprak ve Bitki Örtüsü - Hava Sıcaklığı - Hava Basıncı - Yer veya Su Yüzeyinin Sıcaklığı - Su Kaynağının Miktarı ve Yoğunluğu

Burada temel ilke buharlaşan suyun tartı ile bulunmasıdır. Su kaptan buharlaştıkça ibre kaç mm su buharlaştığını gösterir. Ölçülen değer potansiyel buharlaşmayı gösterir.

Suyun bitki yapraklarından terleme yoluyla, havaya buhar halinde verilmesine transpirasyon adı verilir.

Yer ile Güneş arasındaki enerji alışverişi sonucu, su moleküllerinin kazandıkları enerji etkisiyle, moleküller arası çekim kuvvetini yenmesi sonucunda ortaya çıkan olaya Buharlaşma denir.

Bulutların oluşumu çeşitli faktörlere bağlıdır. Bunlar; - Termik Konveksiyon - Yer Yüzeyinin Engebelik Durumu - Sıcak Hava Kütlesinin Soğuk Hava Kütlesiyle Karşılaşması - Soğuk Hava Kütlesinin Ani Akımı

Meteoroloji biliminin ortaya çıkışı 16. yüzyılın sonlarında termometre ve barometrenin icat edilmesi başlar.