TEMEL AFET BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 9

Önleyici Çareler; A-Topuğa yük koyma, B-Şevlerin korunması (örn. Aşınmayı önlemek için şevlere yapılan çimento enjeksiyonları), C- Şevlerin düzenlenmesi, (örn. Yüzey sularının şev içine girmesini önleme), D-yeraltı sularını dışarı çıkarma (drenaj) ve E- Zemin serleştirilmesi yoluyla boşluk suyu basıncının azaltıp ve kohezyonu arttırıp dengeyi sağlamaktır.

Akma Hatt, çığın başlangıç bölgesi ile çığın taşıdığı malzemenin biriktiği ve durduğu bölümü birbirine bağlar. Akma hattı, çığın “parmak izidir”.

Yavaşlama-Durma Bölgesi; Bu bölge, akış hızının negatif yönde ivmelendiği, çığın getirdiği malzemenin depolandığı ve çığın durduğu yerdir.

Kazazedeleri metal çubuklar ile arama yöntemi olan sondalama sık kullanılan bir yöntemdir. Uzunlukları 3-6 m arasında değişen çubuklar hafif ve katlanabilir özelliktedir. Bu teknik, kara sokulan çubuğun kazazedeye teması sonucu kişiyi bulma mantığı üzerine kurulmuştur. Diğer seçenenekler çığ önlem teknikleridir.

Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına deprem denir. Doğru cevap E şıkkında verilmiştir.

Depremin konumunu ifade eden kavramlardan “Odak Noktası” (Hiposantr) yerin içinde depremin enerjisinin ortaya çıktığı noktadır. Bu noktaya odak noktası veya iç merkez de denir. Dolayısıyla depremin büyüklüğü alakasız olduğundan C şıkkı doğru cevaptır.

M=2.0 büyüklüğünde bir deprem, yeryüzünün derinliklerinde yaklaşık bir futbol sahası büyüklüğünde bir kırığın meydana geldiğini gösterir. Büyüklük bir birim artarsa, yani 3.0 büyüklüğünde bir deprem oluşmuş̧ ise, yaklaşık 10 futbol sahasına eşit bir alanın kırılmış olduğu anlaşılır. Cevap D şıkkıdır.

hızındaki heyelan son derece hızlı olarak tanımlanmaktadır. Cevap B şıkkıdır.

Depremin yer yüzeyindeki etkileri depremin şiddeti olarak tanımlanır. Cevap E şıkkıdır.

1903 Malazgirt depreminde 2626 kişi hayatını kaybetmiş,12.000 bina yıkılmıştır. 1939 yılında meydana gelen Erzincan depremin- de 32.962 kişi hayatını kaybetmiş̧, 116.720 bina yıkılmıştır. 1942’de Erbaa’daki deprem, 3000’e yakın kişinin ölmesine ve 5000 binanın yıkılma- sına neden olmuştur. 2394 kişinin hayatını kaybettiği, 108.000 kişinin evsiz kaldığı 1966’daki Varto depremini 1971’de meydana gelen Bingöl depremi takip etmiştir. Bu depremde, kentteki bina stokunun %90’ı hasar almış̧ ve yıkılmıştır. 1992’de meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki Erzincan depreminde ise 8057 bina hasar görmüş ve yıkılmıştır. 1995 Dinar depremi ise 96 kişinin ölümüne ve 14.156 binanın yıkılmasına neden olmuştur. Cevap E şıkkıdır.

Bina temel sistemleri; tekil temel, sürekli temel, radye temel ve kazıklı temeldir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Tekil Temel; Binanın düşey taşıyıcı elemanlarının altında, bu elemanların kesitlerinden daha büyük bir betonarme pabuç̧ yapılarak oluşturulan temel tipidir. Cevap A şıkkıdır.

Binanın zemine oturduğu alanı boydan boya kaplayan betonarme temellere “radye temel” adı verilmektedir. Doğru cevap C şıkkında verilmiştir.

Üst yapı elemanlarını; Kolonlar/Perdeler, Kirişler, Döşemeler ve Duvarlar olarak sıralayabiliriz. Cevap E şıkkıdır.

Teknolojik afetler; endüstriyel kazalar, karışık/çeşitli kazalar ve ulaşım kazalarıdır.

Meteorolojik afetler; fırtına, sis ve aşırı sıcaklıktır.

Hidrolojik afetler; sel, heyelan ve dalga etkisidir.

Endüstriyel kazalar; kimyasal dökülme, çökme, patlama, yangın, gaz sızıntısı, zehirlenme, radyasyon ve diğerleridir.

Patlama, yanma olayının belirli şartlarda ve çok kısa zamanda meydana gelmesidir. Patlama, “Çok hızlı bir gaz genişlemesiyle ve genellikle ısı açığa çıkmasıyla meydana gelen bir kimyasal reaksiyon veya değişim“ olarak da ifade edilmektedir.

Patlama, ortam sıcaklığı, nem, basınç ve benzeri faktörlere bağlıdır. Patlama olayının meydana gelebilmesi için; patlayıcı karşım, oksijen ve ateşleme kaynaklarının (ark, ısı, alev veya statik elektrik) aynı anda bir arada olması gerekmektedir.