PSİKOSOSYAL İLETİŞİM TERAPİSİ

Birey, çeşitli ihtiyaçları olan ve bu ihtiyaçlarını karşılayabileceği maddi kaynakları sınırlı bir ortamda yaşayan sosyal ve medeni bir varlıktır. 

Toplum; sınırları belli bir doğal çevrede ortak amaçlar için bir araya gelen, birbiri ile ilişki, iş birliği ve dayanışma içinde olan insanlardan oluşan kümelerdir. 

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından kabul edilen tanımlamada; sağlığın fiziksel, ruhsal ve sosyal boyutları ile bir bütün olduğu ve her boyutun birbirini etkilediği, bu olgulardan birinde yaşanan sorunun diğerlerini de olumsuz etkileyeceği belirtilmektedir.

Ruhsal bozukluklar aynı zamanda fiziksel hastalıklar, yoksulluk, işsizlik, madde bağımlılığı, aile çözülmeleri, korunmaya muhtaç çocuklar, sokak çocukları, yaşlılık gibi birbiriyle bağlantılı sosyal sorunlar ile iç içedir. Bu nedenle ruh sağlığı ve hastalıkları alanında sosyal hizmet mesleğinin kendine özgü çok boyutlu sorumlulukları vardır.

Viziteleri, Klinikte bireyle çalışmayı, Grup çalışmalarını, Ev görüşmesini, İşyeri görüşmesini, Gündüz/gece hastanesi uygulamasını, Sosyal işlevsellik etkinliklerini (uğraşı, spor, gezi gibi),Taburculuk sonrası izlemeyi kapsar.

Hasta ailesiyle çalışma; aile üyeleriyle görüşmeyi, grup çalışmalarını ve ev ziyaretlerini içerir.Hastanın ailesi dışındaki sosyal çevresiyle bilgi edinme, bilgilendirme, kaynak bulma, iletişim kurma amaçlı görüşmeler yapılır. Psikososyal inceleme, tanı öncesinde, terapi sırasında ve taburculuk sonrası izleme aşamalarının tümünde yapılabilir. Ayrıca kişinin sağlık sigortası ve malulen emekli olma koşulları gibi ekonomik hayatı ile ilgili bilgiler de temin edilebilir. Psikososyal inceleme raporlaştırılır ve hastadan sorumlu hekimle ve terapi ekibinin diğer üyeleriyle paylaşılır.

Kişi ve ailesi için psikososyal iletişim terapisinin beklenen amaçları arasında;

• Terapide uyumu artırmak,
• Kişi ve ailesi için hayat kalitesini arttırmak, yeni başa çıkma yetenekleri edinmelerine yardım etmek,
• Değişim umudunu arttırmak,
• Tekrar aynı sorunla karşılaşmayı önlemek,
• Duygusal destek sağlamak,
• Uyum, duygu ve davranış değişiklikleri sağlamak,
• Hastalık ya da sorunun belirtilerini öğretmek,
• Aile yükünü ve stresini azaltmak yer almaktadır.

• Psikolojik sorunlara neden olan biyo-psikososyal etkenleri kişi ve ailesi ile birlikte gözden geçirip sorunun belirtileri ile daha iyi baş edilebilmelerinin sağlanması,
• Uzun yatış süreli hastane tedavilerinin maliyetlerinin artması ve bunu karşılayan kaynakların azalması, kısa yatış süreli hastane tedavilerinin ve eğitimle desteklenmiş tedavi yöntemlerinin gerekliliğinin açığa çıkması,
• Sorunun tekrarlamasının önlenmesinde, terapiye uyumda, iş ve günlük yaşam olaylarının hastalık ya da sorun sürecine olumsuz etkilerinin giderilip önlenmesi bulunmaktadır.

Modern tıpta pediatri 18 yaşına kadar olan çocuklarla uğraşmaktadır.

Çocuklarda gelişim aşamaları fiziksel, zihinsel ve sosyal olmak üzere üç döneme ayrılır.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda ''Çocuk Hakları Bildirgesi'' ile kabul edilmiştir. 

Serbest çizim, Resim yapma oturumları, Film gösterim günleri, Yaratıcı yazma, Fotoğrafçılık, Yayımcılık eğitimi, Müzik ve ritim eğitimleri, İnteraktif psiko-drama eğitimleri ile çocuk ve gençlerin psikososyal gelişimlerine destek olunması amaçlanır. Bu yöntem, çocuk ve gençlerin ait olma ve dayanışma hissini kazanmalarına yardımcı olur. 

Geleceğe yönelik inanç, ümit ve iyimserlik oluşturma,

• Anlamlı arkadaşlıklar ve sosyal bağlar geliştirme,
• Entelektüel, fiziksel ve ruhsal gelişim için fırsatlar araştırma,
• Ait olma duygusu ve özdeğer geliştirme,
• Başkalarına karşı güven kazanma,
• Fiziksel ve ekonomik güvenliği sağlama gibi hedefleri bulunmaktadır.

Kısa girişimler ile farkındalığın yükseltilmesi, değişim ve bireyin kendini denetlemesi hedeflenir. Sorunun algılanması ve çözüm arayışını hızlandıran kısa danışmalık hizmetlerini kapsayan bir yaklaşımdır.

Bu yöntemin özellikleri arasında;

• Eğitiminin kolay oluşu,

• Kısa oluşu,

• Genel sağlık hizmetlerinde ve rutin uygulamada kullanılabilir oluşu,

• Düşük maliyetli oluşu,

• Sorun ile ilgili özelleşmiş tedavi kurumlarına ulaşmakta kolaylık sağlaması,

• Tedavi arayışını hızlandırması,

• Uzun süreli tedaviler için bekleme süresini kısaltması,

• Özelleşmiş tedavilerden önce kişinin motivasyonunun sağlanması yer almaktadır.

Kısa girişim sağlık personeli, hemşire, sosyal çalışanlar ve sağlık eğitmenleri gibi kişilerce uygulanabilir.

• Madde kötüye kullanımı ile ilişkili belirlenmiş hedef davranışında ölçülebilir bir değişim yartmak.
• Madde kullanımı ile sonucu gelişen psikolojik, sosyal ve ailedeki fonksiyonel bozulmaları iyileştirmek bulunmaktadır.

Sosyal destek yaklaşımı, yaşam biçimini değiştirme yaklaşımı ve bilişsel davranışçı terapi yer almaktadır.

• Daha sağlıklı ve daha uzun bir yaşam.
• Kalp krizi ve kanser olma riskinde azalma.
• Sigarayı bırakarak sağlıklı bir bebeğe sahip olma şansının artması.
• Ekonomik kazanç

Kanser ve tedavisi konusunda bilgi edinme,

• Yaşam planını ve önceliklerini yeniden biçimlendirme,
• Kanser hastası olmaktan kaynaklanan damgalanma sorunundan kurtulma
• Kontrolü sağlama ve çaresizlik hissinden arınma
• Ölüm düşüncesinden uzaklaşma,
• Yakın çevre ve tedavi ekibiyle sağlıklı bir iletişim sağlama,
• Baş etme becerilerini geliştirme; aile ve arkadaşlardan destek alma ve onlara destek verme becerisini artırma,
• Depresyon ve anksiyeteden kurtulma gibi öğeler bulunmaktadır.

Kişisel hayatın kontrolüne etkin olarak sahip olmayı öğrenme,

• Kanserle bağlantılı sorunların tartışılması,
• Kanser tanısıyla oluşan kayıplarla baş edilmesi (bedensel değişimler, sosyal çevredeki değişimler gibi),
• Umudu korurken hastalığı kabullenmenin öğrenilmesi,
• Tedavi sırasında oluşan duygusal baskının azaltılması,
• Grup üyeleri arasında duyguların paylaşılması,
• Psikososyal gereksinimlerin tanımlanması,
• Ben kavramının güçlendirilmesi,
• Koşullar gerektirdiğinde ölüm üzerine konuşma,
• Mevcut durumla ilgili belirsizliğin azaltılmasına yönelik girişimler olarak sıralanabilir.

Ebeveynlerinden biri ya da her ikisini kaybeden veya terk edilen çocuklar

• Ebeveynleri tarafından ihmal ve istismar edilen çocuklar
• Doğuştan engelli doğanlar ya da sonradan bir sağlık sorunu trafik kazası veya doğal afetle engelli hale gelenler
• Yaşlılığa bağlı psikolojik ve fizyolojik engelleri olan ya da evlatları tarafından terk edilen yaşlılar.