TEMEL BESLENME İLKELERİ - Deneme Sınavı - 20

En fazla görülen beslenme hataları:
• Yetersiz beslenme
• Çok yemek yeme
• Süt ürünün yetersiz miktarda tüketme
• Et ürününü yetersiz miktarda tüketme
• Çok et yeme
• Sebze ve meyveyi yetersiz miktarda tüketme
• Aşırı yağlı yeme
• Yemek öğünlerinin düzensizliği

Doğru cevap A seçeneğidir.

Teknolojik gelişmeler, ticaretin daha uzak mesafelerde yapılmaya başlaması, boş zamanın artması, turizm faaliyetlerinin artması ve insanların bilgiye daha kolay ulaşması, insanların besin alışkanlıklarını değiştirmiştir. Artık insanlar besin üreticiliğine geçerek yaşam biçimlerini şekillendirmişlerdir. 19. yüzyılın sonlarından itibaren teknolojik gelişmeleri temsil eden değirmenlerde, pirinç ve buğdayın dış kabuklarını soyarak daha beyaz pirinç ve buğday unu elde edilmiştir. Pirinç ve buğdayın kabuğunda zengin B1 vitamini (tiamin) bulunduğu için kabuğu soyulmuş pirinç ve buğdayı yiyenlerde Beriberi hastalığı yaygın hale gelmişti.

Doğru cevap B seçeneğidir.

Buzulların erimesi,insanların beslenme alışkanlıklarını değiştirmesinde etkili rol oynamaz.

İnsanın besin gereksinmesi sosyal statüsüne göre değişmez. Besin gereksinmesindeki farklılıkların belirleyicileri; yaş, cinsiyet, çalışma ve hastalık durumlarıyla genetik yapısıdır.

Beslenme tüm evrelerde insan-besin ilişkisini inceleyen bir bilim dalıdır. 

Beslenme bilimsel araştırmalarla, bir bilim olarak gelişmiştir.

En uygun beslenme ve menü planlarının nasıl yapılması gerektiğini inceler.

Gereksinimden fazla alınan karbonhidrat, protein ve yağ gibi besin ögeleri, vücutta yağ olarak birikir.

Sütte bulunan ve süt şekeri diye adlandırılan şeker laktozdur. Doğru yanıt D seçeneğidir.

İlk keşfedilen B grubu vitamini olan B1, molekül yapısında bulunan kükürt nedeniyle önceleri “tiyo-vitamin”, sonra ise “tiamin” adını almıştır. Genellikle fosfat türevleri, şeker ve aminoasitlerin katabolizmasında görev alan bir koenzim olarak görev yapar. B1 vitamini, tüm canlılar tarafından kullanılmakla birlikte yalnızca bakteriler, mantarlar ve bitkiler tarafında üretilebilmektedir; hayvanlar ve tabii insanlar bu bileşiği dışarıdan almak zorundadırlar. Doğru yanıt C'dir.

Ökaryotlar, hücre yapılarında çekirdek ve göreve özel yapılanmış organellere sahip canlılar sınıfıdır.İnsanlar, ökaryotlar sınıfının bir üyesidir. Biyojenik madde, yaşamsal işlemler sırasında oluşan madde anlamına gelmektedir. Bir diğer söylenişi biyomoleküldür. Dolayısı ile doğru cevap D seçeneğidir.

Yaşamsal işlemler sırasında oluşan madde anlamına gelen terim biyojenik maddedir.

Bazı Asitler ve Bulundukları Yerler
Formik Asit : Karıncada bulunan asittir.
Asetik asit : Sirkelerde bulunan asittir.
Malik Asit : Elmada bulunur.
Laktik Asit : Yoğurtta bulunan asittir.
Sitrik Asit : Limonda bulunur.
Tartarik Asit: Üzümde bulunur.
Bütirik Asit : Tereyağında bulunur.
Karbonik Asit: Gazozda bulunur.
Oleik Asit : Zeytinyağında bulunur.
Nitrik Asit : Kezzapta bulunur.
Asetilsalisalik Asit : Aspirinde bulunur.

Hücrelerin yapı ve metabolizmalarında kullandıkları birtakım temel bileşenler vardır, bunlar inorganik ve organik olmak üzere ikiye ayrılır. Bu ayırım bileşenlerin kimyasal yapısına göre yapılır. Organik bileşenler karbon, hidrojen ve oksijen atomunu beraber bulunduran bileşiklerdir. En önemli organik bileşikler karbonhidratlar, lipitler, proteinler ve nükleik asittir. İnorganik bileşenlerde bu atomlar birlikte bulunmayabilir. Bunlara örnek olarak da anyonlar veya katyonlar olarak sınıflandırılan çeşitli iyonik bileşikler ile kovalent bileşikleri verebiliriz. Bu bileşikler canlı vücudunda sentezlenmeyip dışarıdan besinlerle alınırlar. İnorganik bileşikler sindirime uğramadan hücre zarından geçebilir. İnorganik maddeler hücrelerde enerji elde etmek amacıyla kullanılmaz, canlıların kendi vücutlarında sentezleyemeyip, dışarıdan hazır aldıkları bileşiklerdir. III. madde yanlış olduğundan Doğru cevap A’dır. Sayfa 65

Vücudun birçok işlevi için gerekli olduğu halde, vücut mineralleri kendisi üretemez. Bu işlevler kemiklerin oluşmasını, su dengesinin sağlanmasını, sinir ve kas kontrolünü ve enerji üretimini içerirler. İhtiyacımız olan mineralleri sağlamanın en iyi yolu mümkün olduğu kadar çok çeşitli besinler almaktır.

III,IV,V,VI . maddelerdeki açıklamalar doğru olduğundan doğru cevap D’dir. Sayfa 72

Doğada sular, kaynaklarına göre klasik olarak 4 sınıfta incelenir:

1. Meteor suları (yağmur ve kar suları): Mevcut sular içinde en saf olanıdır, bununla beraber havada bulunan bütün gazları içerdiği gibi, bazı inorganik ve organik maddeler de bulunabilir. 2. Yeraltı ve kaynak suları: Bulunduğu ve geçtiği toprak tabakalarını çözmesi sonucunda, tabakaların cinsine göre, çözünmüş maddeleri içerir. 3. Yeryüzü suları (nehir, göl, baraj ve deniz suları): Yüzeylerinin açık olması sebebiyle özellikle organik yapıdaki yabancı maddeleri almaya yatkındır. Buna karşılık hava ile temas halinde olduğundan karbonat sertliği azdır. 4. Maden (mineral) suları: Doğal sulara oranla çözünmüş madde miktarı belirli bir sınırı aşmış veya sıcaklık ve radyoaktivitesi doğal sınırı geçmiş olan sulardır.

Vücudumuzdaki demirin yarıdan fazlası kana kırmızı rengini veren hemoglobinin içinde bulunur. Demir aynı zamanda kas proteinleri karaciğer,dalak ve kırmızı kemik iliğinde de bulunur. Vücuda yeteri kadar demir alınamaması ya da vücuttan atılan demir miktarının alınandan fazla olması durumunda demir yetersizliği başlar. Demir eksikliğinde, hemoglobin yapılamaz ve “kansızlık (anemi)” görülür. Demir bakımından zengin yiyeceklerle beslenmek sureti ile kansızlık önlenir

Sonuç olarak, suyun üçlü nokta sıcaklığı, 273.16 kelvin (0.01 °C) ve basıncı 611.73 pascal’dır (0.0060373 atm). Doğru yanıt D'dir.

Organik bileşenler karbon, hidrojen ve oksijen atomunu beraber bulunduran bileşiklerdir. En önemli organik bileşikler karbonhidratlar, lipitler, proteinler ve nükleik asittir. Karbon elementine sahip olmayan tüm moleküller ise inorganik grubuna girer. Besin olarak kullanılan “mineraller ve su” gibi inorganik maddeler  sindirilemezler. Doğru yanıt A'dır.

Terleme demir eksikliğinde görülen belirtilerden biri değildir. Magnezyum ve çinko eksikliği belirtilerden biridir.

Enerji birimi olarak Uluslararası Birimler Sisteminde (SI) Jul kullanılmaktadır. Bir kütlenin 1 Newton’luk kuvvet uygulanması ile 1 metrelik yer değiştirmesi işi için harcanan enerji miktarı 1 Jul’e eşittir. Adını İngiliz fizikçi James Prescott Joule’dan alan bu birim temel birimlerden türetilmiştir.

Metabolizma tepkimeleri anabolizma ve katabolizma sırasında meydana gelen tüm tepkimeleri içerir ve canlılığın sürekliliği bu tepkimelere bağlıdır. Ekosistemde heterotrof yani kendi besinini üretemeyen canlılar, enerji ihtiyacını ototroflardan veya diğer heterotrof canlılardan karşılamaktadırlar. Katabolizma karbonhidrat, yağ ve proteinlerin basit moleküllere yıkımı ile serbest enerjinin elde edildiği metabolizma fazıdır.

Canlılar için enerji kaynağı makro besin ögeleri olarak da adlandırılan protein, karbonhidrat ve yağ moleküllerinin içerdiği kimyasal enerjidir. Canlılar hücrelerindeki tüm sentez ve yıkım olaylarını gerçekleştirirken bu kimyasal enerjiden yararlanırlar. Vücutta enerji üç tür kimyasal bağ ile transfer olur. Bunlar kovalent bağlar, hidrojen bağları ve yüksek enerjili fosfat bağlarıdır. Bu bağlardan enerji metabolizmasında en önemli yeri tutan fosfat bağlarıdır.